در این زمینه، احادیث بسیاری نقل شده که در اینجا مجال پرداختن به آنهانیست.**به منابع زیر مراجعه کنید: بحارالانوار، ج 89، ص 122. وسائلالشیعه، ج 5، ص 1. منلایحضر، ج 1، ص 409، کنزالعمال، ج 7، ص 707 و ج 8، ص 368.***
رسول خدا صلی الله علیه و آله نماز جمعه را «حج مساکین» دانسته**الجمعة حجّ المساکین، بحارالانوار، ج 89، ص 199.*** و آنرا موجب آمرزش گناهان شمرده است.**وسائلالشیعه، ج 5، ص 3.***
نماز جمعه، نمایش وحدت و قدرت مسلمانان و میعاد نمازگزاران مؤمن است.
رسول خدا صلی الله علیه و آله در آغاز هجرت، وقتی به مدینه رسید، اوّلین نماز جمعه را برای مردم بپا داشت و این اجتماع شکوهمند و سازنده را پایه گذاری کرد.
این نماز، بعد سیاسی و حکومتی دارد. خطیب و امام جمعه، یا حاکم مسلمین است، یا کسی که از طرف رهبری، به این سمت منصوب شده است. برکات و آثار سازنده تربیتی و اجتماعی این عبادت سیاسی بسیار است، که به چند نمونه اشاره میشود:
1- تقویت روحیّه اخوت و برادری
چرا که همه، از هر جا، در یک مجمع و مصلاّ گرد میآیند و با رنگها و نژادهای مختلف کنار هم مینشینند. آنچه در نماز جماعت بود، به مراتب بیشتر و قویتر در نماز جمعه، این تجمّع هفتگی مسلمانان وجود دارد.
2- تشکّل نیروهای اسلام
این عبادت، به نوعی مسلمانان را بر محور عبادت و نماز، تکشّل و یکپارچگی میبخشد و مایه ارعاب دشمنان اسلام و خنثی شدن توطئههای تفرقه افکنانه و شایعههای آنان است.
3- رشد فکری - سیاسی مسلمان
به مقتضای مطالب آگاهی بخشی که در خطبههای جمعه بیان میشود، مردم از مسائل سیاسی کشور خود و جهان با خبر میشوند و با آشنایی به وظایف اجتماعی خویش، در صحنه اجتماع حضور بیشتر مییابند.
4- تقویت روحیه جمعی
این نیز از آثار نماز جمعه است که قطرههای پراکنده افراد انسانی را در یک اقیانوس، گرد میآورد و همه با ارتباط متقابل و شناسایی هم، روحیه اجتماعی پیدا میکنند و انزوا و فردگرایی از بین میرود.
5 - مرکزیّت بسیج مردم
سنگر نماز جمعه، بهترین جای دعوت مردم به بسیج شدن برای جهاد و دفاع و حلّ مشکلات اجتماعی و یاری رسانی به دیگران است. این قدرت عظیم مردمی که در نماز جمعه متجلّی میشود، همواره مورد توجّه بوده و در صدر اسلام نیز، رسول خدا صلی الله علیه و آله و امیرالمؤمنین علیه السلام از مساجد و پس از خطبهها، افراد را بسیج کرده و به جبهههای جهاد، میفرستادند.
و بسیاری آثار دیگر...**درباره نماز جمعه، جزوه «نماز شکوهمند جمعه...» از انتشارات در راه حق، برای مطالعه مفید است.***