بحث هایی پیرامون عبادات و شرایط و فلسفه آن گذشت. پس از ذکر آن کلیّات، به مصادیق آن میپردازیم و به بارزترین نوع بندگی که «نماز» است وارد میشویم. ابتدا باید جایگاه نماز را در متون دینی (قرآن و حدیث) بشناسیم، سپس به جزئیات و اسرار آن برسیم. اینک، به گوشهای از نظرهای مکتب وحی پیرامون نماز، توجه کنید:
نماز، از مهمترین سفارشهای انبیا بوده و از بارزترین مصادیق عبادت است. حضرت لقمان به فرزندش میگوید:
پسرکم! نماز را بر پای دار: «یَبُنَیَّ أَقِمِ الصَّلَوةَ»**لقمان، آیه 17.***
نماز، داروی نسیان و وسیله ذکر خداوند است: «أَقِمِ الصَّلَوةَ لِذِکْرِی »**طه، آیه 14.***
نماز، پیمان خداوند است.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «اَلصَّلوةُ عَهْدُ اللّه»**کنزالعمال، ج 7، ص 279.***
نماز، نور چشم پیامبر عزیز است که فرمود: «قُرَّةُ عَیْنی فیِ الصَّلوةِ»**بحارالانوار، ج 77، ص 77.***
نماز، اهرم استعانت در غمها و مشکلات است. خداوند میفرماید: از صبر و نماز در مشکلات کمک بگیرید و بر آنها پیروز شوید: «وَاسْتَعِینُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلَو ةِ»**بقره، آیه 45.***
نماز، داروی تکبّر است. علی علیه السلام میفرماید: خداوند، نماز را واجب کرد تا انسان را از کبر، دور کند: «وَالصلَوة تَنْزیهاً عن الکِبْر»**نهج البلاغه، حکمت 252.***
نماز، وسیله تشکر از خداوند بر نعمتهای اوست: «فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَانْحَرْ»**کوثر، آیه 2.***
نماز، سیمای مکتب است: «اَلصَّلوةُ وجهُ دینِکُمْ»**فروع کافی، ج 1، ص 270.***
نماز، به منزله پرچم و آرم و نشانه مکتب اسلام است: پیامبر فرمود: «عَلَمُ الاِسْلامِ الصَّلاةُ»**کنزالعمال، ج 7، ص 279.***
نماز، پایه و ستون دین است: «وَ هِیَ عَمُوُد دینِکم»**مستدرک، ج 1، ص 172.***
نماز، به منزله سر نسبت به تن میباشد. پیامبر اسلام فرمود: «مَوْضِعُ الصَّلاةِ مِنَ الّدین کَموضِعِ الرَأس مِنَ الجَسَدِ»**نهج الفصاحه، جمله 3075.***
نماز، کلید بهشت است: «اَلصَّلاةُ مِفْتاحُ الْجَنَّةِ»**نهج الفصاحه، جمله 1588.***
نماز، وسیله سنجش مردم است: «اَلصَّلاةُ میزانٌ»**فروع کافی، ج 1، ص 267.***
نماز، اساس دین است: «بُنِیَ الاِسْلامَ عَلَی... الصَّلاةِ»**وسائلالشیعه، ج 1، ص 4.***
نماز، اولین سؤال در قیامت است: «اَوَلُ ما یُحاسَبُ بِهِ الْعَبْدُ الصَّلاة»**نهج الفصاحه، جمله 979.***
نماز، گناهان را از بین میبرد. در حدیث، نماز به نهری تشبیه شده که انسان روزی پنجبار در آن شستشو میکند ودیگر چرکیباقی نمیماند.**وسائلالشیعه، ج 3، ص 7.***
نماز، رابطه مخلوق با خالق است، انسان مادّی را معنوی میکند و انسان را علاوه بر آشنا کردن با خدا، با طبیعت نیز آشنا میسازد، با آب، خاک، قبله، طلوع، غروب و وقت و...
نماز، تنها عبادتی است که حتی در حال غرق شدن و جنگ هم ساقط نمیشود و برترین فریاد آزادگی انسان از سلطه قدرتمندان و اعلام بندگی در آستان خداوند است.
نماز، زندهنگهداشتن سنّت ابراهیم ومحمّدوحسین ومهدی علیهم السلام است.
نماز، وسیله نزدیک شدن انسان به خداست: «اَلصَّلاةُ قُرْبانُ کُلِ تَقی»**فروع کافی، ج 1، ص 265.***
نماز، آخرین سفارش انبیاء «وَ هی آخرُ وصایا الانبیاء» و آخرین سفارش امام صادق علیه السلام پیش از وفات است که همه خویشاوندان و فرزندان را دور خود جمع کرد و توصیه نمود که هر که نماز را سبک شمارد، مشمول شفاعت ما در قیامت نخواهد شد.**فروع کافی، ج 1، ص 264.***
نماز، برای اولیاء خدا شیرین و برای منافقان دشوار و بار سنگین است: «وَإِنَّهَا لَکَبِیرَةٌ إِلَّا عَلَی الْخَشِعِینَ»**بقره، آیه 45.***
نماز، کوبنده شیطان است: «مُدحِرةً لِلشَّیطان»**فهرست عزرالحکم، صلاة.***