مرد نمازگزار، باید عورت خود را بپوشاند و بهتر است از ناف تا زانو پوشیده باشد. امّا زن نمازگزار باید تمام بدن را (جز صورت و دستها و پاها تا مچ) بپوشاند.**توضیح المسائل امام خمینی (ره) به ترتیب، مسائل: 788، 789، 864، 865، 886،.***
این پوشش هم باید با لباس پاک و حلال باشد. بهتر است که لباس نمازگزار، سفید و پاکیزه باشد و بوی خوش استعمال کند و با انگشتر عقیق به نماز بایستد**همان.*** و از لباسهای سیاه و چرک و تنگ یا لباس افراد لاابالی نسبت به امر پاکی و نجسی، استفاده نکند.**همان مدرک.***
همچنین مکان وفرش وتختی که روی آن نمازخوانده میشود باید حلال باشد. تصرّف در ملکِ مردهای که خمس یا زکات بدهکار است، حرام و نماز آن باطل است و اگر با پولی که خمس و زکات آنرا ندادهاند ملکی بخرند، تصرّف در آن حرام و نماز در آنجا باطل است.**مسئله، 874 توضیح المسائل.***
مسائل مربوط به مکان و لباس، فراوان است. این نکات، علاوه بر جهت تعبّد و روحیه تسلیم در برابر فرمان خدا، جهات دیگری هم دارد که به آنها اشاره میشود:
1- مراعات ادب
مقتضای ادب در برابر خدا و ایستادن در آستان جلال و عظمت او، آنست که نماز، با بهترین و پاکترین لباس باشد و نمازگزار، از توجّه و حضور قلب برخوردار بوده و از آراستگی ظاهر و باطن بهرهمند باشد. حتّی نماز خواندن در جلوی قبر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و امامان علیهم السلام گاهی بی ادبی و موجب بطلان نماز است.**مسئله، 884 توضیح المسائل.***
2- مراعات حقوق دیگران
برخی از این شرایط، به رعایت حقوق دیگران مربوط میشود. اینکه لباس و مکان نمازگزار، حلال و مباح باشد، برای رعایت حق حکومت اسلامی (در خمس) و حق محرومان جامعه (در زکات) و سایر مردم است. حتّی نماز در کنار جادهها و در خیابانها اگر سبب مزاحمت برای عابران باشد، حرام است.**مسئله، 898 توضیح المسائل.***
آنچه معتبر است، رضایت قلبی صاحبان حق است، اگر در ظاهر بگویند راضی هستیم ولی بدانیم که رضایت ندارند، نماز و تصرف، باطل و حرام است. بر عکس اگر در ظاهر اظهار عدم رضایت کند ولی بدانیم که قلباً راضی است، نماز صحیح است.
3- رعایت اولویتها
در کنار شرایط اصلی، یکسری نکات مستحب هم وجود دارد که بیانگر توجّه اسلام به اولویّتهاست. مثلاً گرچه در شرایط عادی و غیر اضطراری، مکان نمازگزار، باید مباح، بی حرکت، مسطّح و پاک باشد، ولی نماز در بعضی جاها مورد تأکید بیشتر است، مانند مسجد. که در این باره در آینده بحث خواهیم کرد.