بَابُ الدُّعَاءِ لِلْكَرْبِ وَ الْهَمِّ وَ الْحُزْنِ وَ الْخَوْفِ
1- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِیلَ بْنِ بَزِیعٍ عَنْ أَبِی إِسْمَاعِیلَ السَّرَّاجِ عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِی حَمْزَةَ قَالَ قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ ع یَا أَبَا حَمْزَةَ مَا لَكَ إِذَا أَتَى بِكَ أَمْرٌ تَخَافُهُ أَنْ لَا تَتَوَجَّهَ إِلَى بَعْضِ زَوَایَا بَیْتِكَ یَعْنِی الْقِبْلَةَ فَتُصَلِّیَ رَكْعَتَیْنِ ثُمَّ تَقُولَ یَا أَبْصَرَ النَّاظِرِینَ وَ یَا أَسْمَعَ السَّامِعِینَ وَ یَا أَسْرَعَ الْحَاسِبِینَ وَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ سَبْعِینَ مَرَّةً كُلَّمَا دَعَوْتَ بِهَذِهِ الْكَلِمَاتِ مَرَّةً سَأَلْتَ حَاجَةً
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 338 روایة: 1@*@
ترجمه :
1- ابو حمزه گوید: حضرت باقر (ع) به من فرمود: اى ابا حمزه چرا هرگاه براى تو پیش آمدى مىكند كه تو را به ترس و خوف اندازد به یكى از گوشههاى خانهات یعنى بسوى قبله رو نمىكنى، پس دو ركعت نماز بخوانى سپس هفتاد بار بگوئى: «یا ابصر الناظرین و یا اسمع السامعین و یا اسرع الحاسبین و یا ارحم الراحمین» و هر بار كه این كلمات را مىگوئى حاجت خود را بخواهى.
2- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِی نَجْرَانَ عَنْ عَاصِمِ بْنِ حُمَیْدٍ عَنْ ثَابِتٍ عَنْ أَسْمَاءَ قَالَتْ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ أَصَابَهُ هَمٌّ أَوْ غَمٌّ أَوْ كَرْبٌ أَوْ بَلَاءٌ أَوْ لَاوَاءٌ فَلْیَقُلِ اللَّهُ رَبِّی وَ لَا أُشْرِكُ بِهِ شَیْئاً تَوَكَّلْتُ عَلَى الْحَیِّ الَّذِی لَا یَمُوتُ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 338 روایة: 2@*@
ترجمه :
2- اسما گوید: رسول خدا (ص) فرمود: هر كس به او اندوهى یا غمى یا سختى یا بلائى یا دشوارى برسد پس بگویید: «اللّه ربى و لا اشرك به شیئاً، توكلت على الحى الذى لا یموت».
3- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا نَزَلَتْ بِرَجُلٍ نَازِلَةٌ أَوْ شَدِیدَةٌ أَوْ كَرَبَهُ أَمْرٌ فَلْیَكْشِفْ عَنْ رُكْبَتَیْهِ وَ ذِرَاعَیْهِ وَ لْیُلْصِقْهُمَا بِالْأَرْضِ وَ لْیُلْزِقْ جُؤْجُؤَهُ بِالْأَرْضِ ثُمَّ لْیَدْعُ بِحَاجَتِهِ وَ هُوَ سَاجِدٌ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 338 روایة: 3@*@
ترجمه :
3- هشام بن سالم گوید: حضرت صادق (ع) فرمود: هر گاه براى مردى پیش آمد ناگوارى یا سختى كرد، یا امرى او را اندوهناك ساخت پس دو زانوى خود را با آرنجهاى دستانش برهنه كند و به زمین بچسباند، و سینه خود را به زمین گذارد و با این حال در سجده براى حاجت خود دعا كند.
4- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَمَّارٍ الدَّهَّانِ عَنْ مِسْمَعٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَمَّا طَرَحَ إِخْوَةُ یُوسُفَ یُوسُفَ فِی الْجُبِّ أَتَاهُ جَبْرَئِیلُ ع فَدَخَلَ عَلَیْهِ فَقَالَ یَا غُلَامُ مَا تَصْنَعُ هَاهُنَا فَقَالَ إِنَّ إِخْوَتِی أَلْقَوْنِی فِی الْجُبِّ قَالَ فَتُحِبُّ أَنْ تَخْرُجَ مِنْهُ قَالَ ذَاكَ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِنْ شَاءَ أَخْرَجَنِی قَالَ فَقَالَ لَهُ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى یَقُولُ لَكَ ادْعُنِی بِهَذَا الدُّعَاءِ حَتَّى أُخْرِجَكَ مِنَ الْجُبِّ فَقَالَ لَهُ وَ مَا الدُّعَاءُ فَقَالَ قُلِ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُكَ بِأَنَّ لَكَ الْحَمْدَ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ الْمَنَّانُ بَدِیعُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ ذُو الْجَلَالِ وَ الْإِكْرَامِ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ لِی مِمَّا أَنَا فِیهِ فَرَجاً وَ مَخْرَجاً قَالَ ثُمَّ كَانَ مِنْ قِصَّتِهِ مَا ذَكَرَ اللَّهُ فِی كِتَابِهِ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 339 روایة: 4@*@
ترجمه :
4- حضرت صادق (ع) فرمود: چون برادران یوسف او را در چاه افكندند جبرئیل نزدش آمد و گفت: اى پسرك در اینجا چه مىكنى؟ گفت: همانا برادران من در این چاه افكندند جبرئیل گفت: مىخواهى كه از این چاه بیرون بیرون آئى؟ یوسف گفت: این با خداى عزوجل است اگر خواهد مرا بیرون آرد، امام صادق علیه السلام فرمود: پس جبرئیل باو گفت، همانا خداى تعالى به تو فرماید: مرا با این دعا بخوان تا از چاه بیرونت آورم، یوسف گفت: آن دعا كدام است؟ گفت: بگو: «اللهم انى اسئلك بأن لك الحمد، لا اله الا اللّه انت المنان بدیع السماوات و الارض ذوالجلال و الاكرام ان تصلى على محمد و آل محمد و ان تجعل لى مما انا فیه فرجاً و مخرجاً» امام صادق علیه السلام فرمود: پس داستانش همان شد كه خداوند در كتابش یاد فرموده است.
5- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِیلَ عَنْ أَبِی إِسْمَاعِیلَ السَّرَّاجِ عَنْ مُعَاوِیَةَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّ الَّذِی دَعَا بِهِ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع عَلَى دَاوُدَ بْنِ عَلِیٍّ حِینَ قَتَلَ الْمُعَلَّى بْنَ خُنَیْسٍ وَ أَخَذَ مَالَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُكَ بِنُورِكَ الَّذِی لَا یُطْفَى وَ بِعَزَائِمِكَ الَّتِی لَا تُخْفَى وَ بِعِزِّكَ الَّذِی لَا یَنْقَضِی وَ بِنِعْمَتِكَ الَّتِی لَا تُحْصَى وَ بِسُلْطَانِكَ الَّذِی كَفَفْتَ بِهِ فِرْعَوْنَ عَنْ مُوسَى ع
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 339 روایة: 5@*@
ترجمه :
5- معاویه بن عمار از امام صادق علیه السلام حدیث كند كه آن دعائى كه حضرت صادق (ع) بوسیله آن به داود بن على نفرین كرد در داستان كشتن او معلى بن خنیس و گرفتن اموال آن حضرت را از (كه در باب نفرین بر دشمن حدیث (5) داستانش گذشت، آن دعا اینست. «اللهم انى اسئلك بنورك الذى لا یطفى و بعزائمك التى لا تخفى و بعزك الذى لا ینقضى و بنعمتك التى لا تحصى و بسلطائك الذى كففت به فرعون عن موسى علیه السلام .
6- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ جَابِرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فِی الْهَمِّ قَالَ تَغْتَسِلُ وَ تُصَلِّی رَكْعَتَیْنِ وَ تَقُولُ یَا فَارِجَ الْهَمِّ وَ یَا كَاشِفَ الْغَمِّ یَا رَحْمَانَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ رَحِیمَهُمَا فَرِّجْ هَمِّی وَ اكْشِفْ غَمِّی یَا اللَّهُ الْوَاحِدُ الْأَحَدُ الصَّمَدُ الَّذِی لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ اعْصِمْنِی وَ طَهِّرْنِی وَ اذْهَبْ بِبَلِیَّتِی وَ اقْرَأْ آیَةَ الْكُرْسِیِّ وَ الْمُعَوِّذَتَیْنِ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 340 روایة: 6@*@
ترجمه :
6- اسماعیل بن جابر از حضرت صادق (ع) حدیث كند كه براى رفع اندوه فرمود: غسل مىكنى و دو ركعت نماز مىخوانى و مىگوئى: «یا فارج الهم و یا كاشف العم یا رحمن الدنیا و الاخرة و رحیمهما فرج همى و اكشف غمى یا اللّه الواحد الاحد الصمد الذى لم یلد و لم یولد و لم یكن له كفواً احد اعصمنى و طهرنى و اذهب ببلیتى» و آیه الكرسى را با دو سوره معوذتین (یعنى قل اعوذ برب الفلق و قل اعوذ برب الناس) بخوان.
7- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِیسَى عَنْ سَمَاعَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا خِفْتَ أَمْراً فَقُلِ اللَّهُمَّ إِنَّكَ لَا یَكْفِی مِنْكَ أَحَدٌ وَ أَنْتَ تَكْفِی مِنْ كُلِّ أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ فَاكْفِنِی كَذَا وَ كَذَا وَ فِی حَدِیثٍ آخَرَ قَالَ تَقُولُ یَا كَافِیاً مِنْ كُلِّ شَیْءٍ وَ لَا یَكْفِی مِنْكَ شَیْءٌ فِی السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ اكْفِنِی مَا أَهَمَّنِی مِنْ أَمْرِ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ دَخَلَ عَلَى سُلْطَانٍ یَهَابُهُ فَلْیَقُلْ بِاللَّهِ أَسْتَفْتِحُ وَ بِاللَّهِ أَسْتَنْجِحُ وَ بِمُحَمَّدٍ ص أَتَوَجَّهُ اللَّهُمَّ ذَلِّلْ لِی صُعُوبَتَهُ وَ سَهِّلْ لِی حُزُونَتَهُ فَإِنَّكَ تَمْحُو مَا تَشَاءُ وَ تُثْبِتُ وَ عِنْدَكَ أُمُّ الْكِتَابِ وَ تَقُولُ أَیْضاً حَسْبِیَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ عَلَیْهِ تَوَكَّلْتُ وَ هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ وَ أَمْتَنِعُ بِحَوْلِ اللَّهِ وَ قُوَّتِهِ مِنْ حَوْلِهِمْ وَ قُوَّتِهِمْ وَ أَمْتَنِعُ بِرَبِّ الْفَلَقِ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 340 روایة: 7@*@
ترجمه :
7- سماعة گوید: حضرت صادق (ع) فرمود: هرگاه از پیش آمدى بترسى پس بگو: «اللهم انك لا یكفى منك احد و انت تكفى من كل احد من خلقك فاكفنى كذا و كذا (و بجاى كذا و كذا گرفتارى خود را ذكر كند).
و در حدیث دیگر فرمود: میگوئى: «یا كافیاً من كل شىء و لا یكفى منك شىء فى السماوات و الارض، اكفنى ما اهمنى من امر الدنیا و الاخره و صلى اللّه علیه و آله».
و حضرت صادق (ع) فرمود: هر كه بر سلطانى وارد شود كه از او ترس دارد پس بگوید: «باللّه استفتح و با لله استنجح و بحمد صلى اللّه علیه و آله اتوجه، اللهم ذلل لى صعوبته و سهل لى حزونته فانك تمحو ما تشاء و تثبت و عندك ام الكتاب.
و نیز مىگوئى «حسبى اللّه لا اله الا هو علیه توكلت و هو رب العرش العظیم و امتنع بحول اللّه و قوته من حولهم و قوتهم و امتنع برب الفلق من شر ما خلق و لا حول و لاقوة الا با لله».
8- عَنْهُ عَنْ عِدَّةٍ مِنْ أَصْحَابِنَا رَفَعُوهُ إِلَى أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ مِنْ دُعَاءِ أَبِی ع فِی الْأَمْرِ یَحْدُثُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْ لِی وَ ارْحَمْنِی وَ زَكِّ عَمَلِی وَ یَسِّرْ مُنْقَلَبِی وَ اهْدِ قَلْبِی وَ آمِنْ خَوْفِی وَ عَافِنِی فِی عُمُرِی كُلِّهِ وَ ثَبِّتْ حُجَّتِی وَ اغْفِرْ خَطَایَایَ وَ بَیِّضْ وَجْهِی وَ اعْصِمْنِی فِی دِینِی وَ سَهِّلْ مَطْلَبِی وَ وَسِّعْ عَلَیَّ فِی رِزْقِی فَإِنِّی ضَعِیفٌ وَ تَجَاوَزْ عَنْ سَیِّئِ مَا عِنْدِی بِحُسْنِ مَا عِنْدَكَ وَ لَا تَفْجَعْنِی بِنَفْسِی وَ لَا تَفْجَعْ لِی حَمِیماً وَ هَبْ لِی یَا إِلَهِی لَحْظَةً مِنْ لَحَظَاتِكَ تَكْشِفْ بِهَا عَنِّی جَمِیعَ مَا بِهِ ابْتَلَیْتَنِی وَ تَرُدَّ بِهَا عَلَیَّ مَا هُوَ أَحْسَنُ عَادَاتِكَ عِنْدِی فَقَدْ ضَعُفَتْ قُوَّتِی وَ قَلَّتْ حِیلَتِی وَ انْقَطَعَ مِنْ خَلْقِكَ رَجَائِی وَ لَمْ یَبْقَ إِلَّا رَجَاؤُكَ وَ تَوَكُّلِی عَلَیْكَ وَ قُدْرَتُكَ عَلَیَّ یَا رَبِّ أَنْ تَرْحَمَنِی وَ تُعَافِیَنِی كَقُدْرَتِكَ عَلَیَّ أَنْ تُعَذِّبَنِی وَ تَبْتَلِیَنِی إِلَهِی ذِكْرُ عَوَائِدِكَ یُؤْنِسُنِی وَ الرَّجَاءُ لِإِنْعَامِكَ یُقَوِّینِی وَ لَمْ أَخْلُ مِنْ نِعَمِكَ مُنْذُ خَلَقْتَنِی وَ أَنْتَ رَبِّی وَ سَیِّدِی وَ مَفْزَعِی وَ مَلْجَئِی وَ الْحَافِظُ لِی وَ الذَّابُّ عَنِّی وَ الرَّحِیمُ بِی وَ الْمُتَكَفِّلُ بِرِزْقِی وَ فِی قَضَائِكَ وَ قُدْرَتِكَ كُلُّ مَا أَنَا فِیهِ فَلْیَكُنْ یَا سَیِّدِی وَ مَوْلَایَ فِیمَا قَضَیْتَ وَ قَدَّرْتَ وَ حَتَمْتَ تَعْجِیلُ خَلَاصِی مِمَّا أَنَا فِیهِ جَمِیعِهِ وَ الْعَافِیَةُ لِی فَإِنِّی لَا أَجِدُ لِدَفْعِ ذَلِكَ أَحَداً غَیْرَكَ وَ لَا أَعْتَمِدُ فِیهِ إِلَّا عَلَیْكَ فَكُنْ یَا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِكْرَامِ عِنْدَ أَحْسَنِ ظَنِّی بِكَ وَ رَجَائِی لَكَ وَ ارْحَمْ تَضَرُّعِی وَ اسْتِكَانَتِی وَ ضَعْفَ رُكْنِی وَ امْنُنْ بِذَلِكَ عَلَیَّ وَ عَلَى كُلِّ دَاعٍ دَعَاكَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 341 روایة: 8@*@
ترجمه :
8- امام صادق علیه السلام فرمود: از دعاهاى پدرم كه در هنگامى كه امرى پیش مىآمد مىخواند این بود (و ترجمهاش چنین است): «اللهم صل على محمد و آل محمد» و بیامرز مرا و به من رحم كن و كردار مرا پاكیزه فرما و بازگشت مرا آسان كن، و دل مرا آرام نما، و از ترس آسوده فرما، و در همه عمرم به من عافیت ده، و حجت مرا پا بر جا كن، و خطاهایم را ببخش، و رویم را سپید گردان، و درباره دینم مرا نگهدار، و رسیدن بدانچه را جویاى آنم بر من آسان كن، و روزیم را فراوان كن زیرا من ناتوانم، و از بدى كه نزد من است بآن خوبى كه در نزد تو است در گذر، و مرا درباره خودم داغدار مكن، و نزدیكانم را نیز داغدار منما، و به من ببخش بار خدایا یك لحظهاى (و یك نظر رحمتى) كه بدان همه گرفتاریهایم را برطرف سازى، و بدان وسیله باز گردانى به من هر آن خوئى كه پیش تو بهتر است، كه هر آینه نیرویم سست، و چارهام كم شده، و امیدوارم از خلق تو بریده و جز امید به تو و توكل بر تو چیزى نمانده، و توانائیت پروردگارا اگر به من رحم كنى و عافیتم بخشى چون توانائیت به عذاب و گرفتارى من است، خدایا یاد بخششهایت مرا آرام كند و امید بانعام تو به من نیرو دهد، و از آن زمان كه مرا آفریدى تهى از نعمتهاى تو نبودم، و توئى پروردگار من و آقایم و داد رسم و پناهگاهم و نگهدارم، و دور كننده از من (بلاها را) و مهربان به من و كفیل روزیم، و هر آنچه كه من در آنم بقضا و قدر تو است، پس اى آقا و اى مولاى من در آنچه مقدر فرمودى و حتم كردهاى رهائى من باشد از همه گرفتاریهائى كه در آنم، و عافیت من در آن باشد، زیرا من براى دور ساختن آنها جز تو كسى راندارم، پس اى صاحب جلالت و اكرام با من برابر خوش گمانى و امیدواریم رفتار كن و بزارى و ناتوانى و سستى من ترحم كن و بدان بر من منت نه و نیز بهر كس كه بدرگاهت دعا كند «یا ارحم الراحمین و صلى اللّه على محمد و آله» .
9- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ یَسَارٍ عَنْ بَعْضِ مَنْ رَوَاهُ قَالَ قَالَ إِذَا أَحْزَنَكَ أَمْرٌ فَقُلْ فِی آخِرِ سُجُودِكَ یَا جَبْرَئِیلُ یَا مُحَمَّدُ یَا جَبْرَئِیلُ یَا مُحَمَّدُ تُكَرِّرُ ذَلِكَ اكْفِیَانِی مَا أَنَا فِیهِ فَإِنَّكُمَا كَافِیَانِ وَ احْفَظَانِی بِإِذْنِ اللَّهِ فَإِنَّكُمَا حَافِظَانِ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 342 روایة: 9@*@
ترجمه :
9- و آن حضرت علیه السلام فرمود: هرگاه امرى تو را به اندوه افكند بگو در آخر سجدهات (یا در آخرین سجدهات): «یا جبرئیل یا محمد و آنرا تكرار كن اكفیانى ما انا فیه فانكما كافیان و احفظانى باذن اللّه فانكما حافظان».
10- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَعْیَنَ عَنْ بِشْرِ بْنِ مَسْلَمَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ ع یَقُولُ مَا أُبَالِی إِذَا قُلْتُ هَذِهِ الْكَلِمَاتِ لَوِ اجْتَمَعَ عَلَیَّ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ مِنَ اللَّهِ وَ إِلَى اللَّهِ وَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ عَلَى مِلَّةِ رَسُولِ اللَّهِ ص اللَّهُمَّ إِلَیْكَ أَسْلَمْتُ نَفْسِی وَ إِلَیْكَ وَجَّهْتُ وَجْهِی وَ إِلَیْكَ أَلْجَأْتُ ظَهْرِی وَ إِلَیْكَ فَوَّضْتُ أَمْرِی اللَّهُمَّ احْفَظْنِی بِحِفْظِ الْإِیمَانِ مِنْ بَیْنِ یَدَیَّ وَ مِنْ خَلْفِی وَ عَنْ یَمِینِی وَ عَنْ شِمَالِی وَ مِنْ فَوْقِی وَ مِنْ تَحْتِی وَ مِنْ قِبَلِی وَ ادْفَعْ عَنِّی بِحَوْلِكَ وَ قُوَّتِكَ فَإِنَّهُ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِكَ
مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ مِثْلَهُ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 342 روایة: 10@*@
ترجمه :
10- حضرت صادق (ع) فرمود: كه على بن الحسین علیهما السلام مىفرمود: من باكى ندارم چون این كلمات را بگویم اگر جن و انس بر علیه من گرد آیند (و به ضرر من اجتماع كنند، و آن كلمات این است): «بسم اللّه و باللّه و من اللّه و الى اللّه و فى سبیل اللّه و على ملة رسول اللّه صلى اللّه علیه و آله اللهم الیك اسملت نفسى و الیك و جهت وجهى و الیك الجات ظهرى و الیك فوضت امرى اللهم احفظنى بحفظ الایمان من بین یدى و من خلفى و عن یمینى و عن شمالى و من فوتى و من تحتى و من قبلى و ادفع عنى بحولك و قوتك فانه لا حول و لا قوة الا بك».
و بسنده دیگر این حدیث را به همین روایت كرده.
11- عَنْهُ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لِی رَجُلٌ أَیَّ شَیْءٍ قُلْتَ حِینَ دَخَلْتَ عَلَى أَبِی جَعْفَرٍ بِالرَّبَذَةِ قَالَ قُلْتُ اللَّهُمَّ إِنَّكَ تَكْفِی مِنْ كُلِّ شَیْءٍ وَ لَا یَكْفِی مِنْكَ شَیْءٌ فَاكْفِنِی بِمَا شِئْتَ وَ كَیْفَ شِئْتَ وَ مِنْ حَیْثُ شِئْتَ وَ أَنَّى شِئْتَ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 342 روایة: 11@*@
ترجمه :
11- حضرت صادق (ع) فرمود: مردى به من گفت: هنگامى كه در ربذه بر ابى جعفر (مقصود عباسى دومین خلیفه بنى عباس) وارد شدى چه دعائى خواندى؟ فرمود: گفتم: «اللهم انك تكفى من كل شىء و لا یكفى منك شىء فاكفنى بما شئت و كیف شئت و من حیث شئت و انى شئت».
شرح:
ابو جعفر منصور دومین خلیفه بنى عباس و از خلفائى است كه بر بنى هاشم بسیار ستم روا مىداشت و مخصوصاً به اولاد حضرت مجتبى علیه السلام بسیار اذیت كرد و جمعى از آنها را در زندانهاى تاریك در مدینه و كوفه زندانى كرده بود و شكنجههائى كه این مرد ستمگر در زندانها به فرزندان پیغمبر (ص) داده قلم از بیان آن شرم دارد و بالاخره تمامى آنها را كه حدود سى نفر از اولاد امام حسن علیه السلام بودند در زندان به دستور او با وضع فجیعى كشتند و یا سقف زندان را بر سر آنها خراب كردند، و شهادت عبداللّه محض و فرزندانش نفس زكیه و برادرش محمد دیباج و دیگر از اولاد حضرت مجتبى كه بدست خودش یا لشكریانش اتفاق افتاده در تواریخ مضبوط است، و از ستمهاى آن مرد خبیث به فرزندان رسول خدا این بود كه در سال 144 بنام حج به مكه سفر كرد و در بازگشت در ربذهكه دهى بود در چهار منزلى مدینه طیبه و قبر ابوذر غفارى رضوان اللّه تعالى علیه در آنجاست منزل كرد، و چند روزى در آنجا توقف كرد و دستور داد زندانیان مدینه كه از آن جمله محمد دیباج و عبداللّه محض بودند نزدش بردند، محمد دیباج را دستور داد در حضورش چهار صد تازیانه زدند كه مورخین مىنویسند یك چشم محمد در اثر تازیانه از حدقه بیرون آمد و پیراهنش از بسیارى خون بر تنش چسبیده بود كه پس از چندى كه خواستند آن پیراهن را از تنش بیرون آورند با روغن زیتون چرب كردند و با این حال با پوست از بدنش كنده شد، سپس تمامى آن زندانیان را با وضع بسیار رقت بارى به همراه خود به كوفه برد و در كوفه زندان كرد و در زندان بودند تا از دنیا رفتند، و رفتن امام صادق علیه السلام در ربذه نزد منصور در همین مسافرت بوده است كه حضرت را از مدینه خواست و گویا نظر اذیت و شاید قتل آن حضرت نیز داشت ولى خداوند تعالى به بركت دعاى آن حضرت شر او را كفایت فرمود.
12- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُیَسِّرٍ قَالَ لَمَّا قَدِمَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع عَلَى أَبِی جَعْفَرٍ أَقَامَ أَبُو جَعْفَرٍ مَوْلًى لَهُ عَلَى رَأْسِهِ وَ قَالَ لَهُ إِذَا دَخَلَ عَلَیَّ فَاضْرِبْ عُنُقَهُ فَلَمَّا دَخَلَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع نَظَرَ إِلَى أَبِی جَعْفَرٍ وَ أَسَرَّ شَیْئاً فِیمَا بَیْنَهُ وَ بَیْنَ نَفْسِهِ لَا یَدْرِی مَا هُوَ ثُمَّ أَظْهَرَ یَا مَنْ یَكْفِی خَلْقَهُ كُلَّهُمْ وَ لَا یَكْفِیهِ أَحَدٌ اكْفِنِی شَرَّ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَلِیٍّ قَالَ فَصَارَ أَبُو جَعْفَرٍ لَا یُبْصِرُ مَوْلَاهُ وَ صَارَ مَوْلَاهُ لَا یُبْصِرُهُ فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍ یَا جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ لَقَدْ عَیَّیْتُكَ فِی هَذَا الْحَرِّ فَانْصَرِفْ فَخَرَجَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مِنْ عِنْدِهِ فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍ لِمَوْلَاهُ مَا مَنَعَكَ أَنْ تَفْعَلَ مَا أَمَرْتُكَ بِهِ فَقَالَ لَا وَ اللَّهِ مَا أَبْصَرْتُهُ وَ لَقَدْ جَاءَ شَیْءٌ فَحَالَ بَیْنِی وَ بَیْنَهُ فَقَالَ لَهُ أَبُو جَعْفَرٍ وَ اللَّهِ لَئِنْ حَدَّثْتَ بِهَذَا الْحَدِیثِ أَحَداً لَأَقْتُلَنَّكَ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 343 روایة: 12@*@
ترجمه :
12- على بن میسر گوید: چون امام صادق علیه السلام بر ابى جعفر منصور یكى از غلامان خود را بالاى سر خود نگهداشت و به او گفت: همینكه (جعفر بن محمد) بر من وارد شد گردنش را بزن، حضرت صادق (ع) هنگامى كه وارد شد نگاهى به منصور كرد و زیر لب سخنى گفت كه كسى نفهمید چه بود، و سپس این جمله را آشكارا گفت: «یا من یكفى خلقه كلهم و لا یكفیه احد، اكفنى شر عبداللّه بن على» (منصور نامش عبداللّه و فرزند محمد بن عبداللّه بن عباس بوده است) گوید: پس منصور غلامش را ندید و غلام نیز او را نمىدید، پس منصور به حضرت صادق (ع) گفت: اى جعفر. ابن محمد راستى من شما را در این گرما به رنج و تعب انداختم برگرد (به منزل، و معذرت خواهى كرد) پس حضرت صادق (ع) از نزدش بیرون رفت، پس از آن منصور به غلامش گفت: چرا آنچه به تو دستور داده بودم انجام ندادى (و گردن جعفر بن محمد رانزدى؟) گفت: به خدا سوگند من او را ندیدم و چیزى آمد و میان من و او حائل شد، منصور گفت: به خدا سوگند اگر این داستان را براى احدى گفتى هر آینه تو را خواهم كشت.
13- عَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ عَبْدِ الْعَزِیزِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِی دَاوُدَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ لِی أَ لَا أُعَلِّمُكَ دُعَاءً تَدْعُو بِهِ إِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ إِذَا كَرَبَنَا أَمْرٌ وَ تَخَوَّفْنَا مِنَ السُّلْطَانِ أَمْراً لَا قِبَلَ لَنَا بِهِ نَدْعُو بِهِ قُلْتُ بَلَى بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ قَالَ قُلْ یَا كَائِناً قَبْلَ كُلِّ شَیْءٍ وَ یَا مُكَوِّنَ كُلِّ شَیْءٍ وَ یَا بَاقِی بَعْدَ كُلِّ شَیْءٍ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ افْعَلْ بِی كَذَا وَ كَذَا
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 344 روایة: 13@*@
ترجمه :
13- عبداللّه بن عبد الرحمن گوید: حضرت باقر (ع) به من فرمود: آیا دعائى به تو نیاموزم كه بوسیله آن دعا كنى؟ و همانا ما خاندان هرگاه امرى اندوهناكمان كند و از سلطان براى امرى بترسیم كه تاب آن را نداریم با آن دعا (بدرگاه خداوند) دعا مىكنیم؟ عرض كردم: چرا، پدر و مادرم به فدایت باد اى فرزند رسول خدا، فرمود: بگو: «یا كائناً قبل كل شىء و یا مكون كل شىء و یا باقى بعد كل شىء صل على محمد و آل محمد، و افعل بى كذا و كذا» (و بجاى آن جمله اخیر حاجت خود را ذكر كند).
14- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ جَمِیعاً عَنْ عَلِیِّ بْنِ مَهْزِیَارَ قَالَ كَتَبَ مُحَمَّدُ بْنُ حَمْزَةَ الْغَنَوِیُّ إِلَیَّ یَسْأَلُنِی أَنْ أَكْتُبَ إِلَى أَبِی جَعْفَرٍ ع فِی دُعَاءٍ یُعَلِّمُهُ یَرْجُو بِهِ الْفَرَجَ فَكَتَبَ إِلَیَّ أَمَّا مَا سَأَلَ مُحَمَّدُ بْنُ حَمْزَةَ مِنْ تَعْلِیمِهِ دُعَاءً یَرْجُو بِهِ الْفَرَجَ فَقُلْ لَهُ یَلْزَمُ یَا مَنْ یَكْفِی مِنْ كُلِّ شَیْءٍ وَ لَا یَكْفِی مِنْهُ شَیْءٌ اكْفِنِی مَا أَهَمَّنِی مِمَّا أَنَا فِیهِ فَإِنِّی أَرْجُو أَنْ یُكْفَى مَا هُوَ فِیهِ مِنَ الْغَمِّ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى فَأَعْلَمْتُهُ ذَلِكَ فَمَا أَتَى عَلَیْهِ إِلَّا قَلِیلٌ حَتَّى خَرَجَ مِنَ الْحَبْسِ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 344 روایة: 14@*@
ترجمه :
14- على بن مهزیار گوید: محمد بن حمزه غنوى به من نوشت و از من خواست كه به حضرت جواد علیه السلام بنویسم كه دعائى به او بیاموزد كه بدان وسیله گشایشى برایش حاصل گردد (و از زندانى كه در آن گرفتار شده بود خلاص گردد) پس آن حضرت به من نوشت: اما آنچه محمد بن حمزه درخواست كرده كه دعائى بیاموزد كه بدان فرج و گشایش یابد پس به او بگو كه ملازم این دعا باشد (و همیشه بگوید) «یا من یكفى من كل شىء و لا یكفى منه شىء اكفنى مما ابا فیه» پس من امید دارم كه اندوه و گرفتاریش برطرف شود ان شاءاللّه تعالى، من هم آن دعا را به او رساندم، و بر او نگذشت جز مدت كمى كه از زندان بیرون آمد.
15- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنِ ابْنِ أَبِی حَمْزَةَ قَالَ سَمِعْتُ عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ ع یَقُولُ لِابْنِهِ یَا بُنَیَّ مَنْ أَصَابَهُ مِنْكُمْ مُصِیبَةٌ أَوْ نَزَلَتْ بِهِ نَازِلَةٌ فَلْیَتَوَضَّأْ وَ لْیُسْبِغِ الْوُضُوءَ ثُمَّ یُصَلِّی رَكْعَتَیْنِ أَوْ أَرْبَعَ رَكَعَاتٍ ثُمَّ یَقُولُ فِی آخِرِهِنَّ یَا مَوْضِعَ كُلِّ شَكْوَى وَ یَا سَامِعَ كُلِّ نَجْوَى وَ شَاهِدَ كُلِّ مَلَإٍ وَ عَالِمَ كُلِّ خَفِیَّةٍ وَ یَا دَافِعَ مَا یَشَاءُ مِنْ بَلِیَّةٍ وَ یَا خَلِیلَ إِبْرَاهِیمَ وَ یَا نَجِیَّ مُوسَى وَ یَا مُصْطَفِیَ مُحَمَّدٍ ص أَدْعُوكَ دُعَاءَ مَنِ اشْتَدَّتْ فَاقَتُهُ وَ قَلَّتْ حِیلَتُهُ وَ ضَعُفَتْ قُوَّتُهُ دُعَاءَ الْغَرِیقِ الْغَرِیبِ الْمُضْطَرِّ الَّذِی لَا یَجِدُ لِكَشْفِ مَا هُوَ فِیهِ إِلَّا أَنْتَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ فَإِنَّهُ لَا یَدْعُو بِهِ أَحَدٌ إِلَّا كَشَفَ اللَّهُ عَنْهُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 345 روایة: 15@*@
ترجمه :
15- ابن ابى حمزه گوید: از حضرت على بن الحسین علیهما السلام شنیدم كه به فرزندش مىفرمود اى پسر جانم براى هر كدام از شما مصیبتى رسید یا پیش آمد ناگوارى اتفاق افتاد، پس وضوء بسازد و باید وضوء كاملى باشد سپس دو ركعت یا چهار ركعت نماز بخواند، سپس در آخر آنها (یعنى در سجده آخر و یا بعد از نماز) بگوید: «یا موضع كل شكوى و یا سامع كل نجوى و یا شاهد كل ملاء و عالم كل خفیة و یا دافع ما یشاء من بلیة و یا خلیل ابراهیم و یا نجى موسى و یا مصطفى محمد (ص) ادعوك دعاء من اشتدت فاقته و قلت حیلته وضعت قوته، دعاء الغریق الغریب المضطر الذى لا یجد لكشف ما هو فیه الا انت یا ارحم الراحمین» زیرا كسى باین دعا خدا را نخواند جز اینكه خداوند گرفتاریش را بر طرف سازد ان شاء الله.
16- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنِ ابْنِ أَخِی سَعِیدٍ عَنْ سَعِیدِ بْنِ یَسَارٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع یَدْخُلُنِیَ الْغَمُّ فَقَالَ أَكْثِرْ مِنْ أَنْ تَقُولَ اللَّهُ اللَّهُ رَبِّی لَا أُشْرِكُ بِهِ شَیْئاً فَإِذَا خِفْتَ وَسْوَسَةً أَوْ حَدِیثَ نَفْسٍ فَقُلِ اللَّهُمَّ إِنِّی عَبْدُكَ وَ ابْنُ عَبْدِكَ وَ ابْنُ أَمَتِكَ نَاصِیَتِی بِیَدِكَ عَدْلٌ فِیَّ حُكْمُكَ مَاضٍ فِیَّ قَضَاؤُكَ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُكَ بِكُلِّ اسْمٍ هُوَ لَكَ أَنْزَلْتَهُ فِی كِتَابِكَ أَوْ عَلَّمْتَهُ أَحَداً مِنْ خَلْقِكَ أَوِ اسْتَأْثَرْتَ بِهِ فِی عِلْمِ الْغَیْبِ عِنْدَكَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ الْقُرْآنَ نُورَ بَصَرِی وَ رَبِیعَ قَلْبِی وَ جِلَاءَ حُزْنِی وَ ذَهَابَ هَمِّی اللَّهُ اللَّهُ رَبِّی لَا أُشْرِكُ بِهِ شَیْئاً
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 345 روایة: 16@*@
ترجمه :
16- سعید بن یسار گوید: به حضرت صادق (ع) عرض كردم: (من گاهى) اندهگین شوم (و براى رفع آن از حضرت دستورى خواستم) فرمود: بسیار بگو: «اللّه اللّه ربى لا اشرك به شیئاً» پس هر گاه از وسوسه یا حدیث نفس (خاطرههاى شیطانى) بترسى بگو: «اللهم انى عبدك و ابن عبدك و ابن امتك بیدك عدل فى حكمك، ماض فى قضاؤك، اللهم انى اسئلك بكل اسم هو لك انزلته فى كتابك اوعطمته احد من خلقك او استاثرت به فى علم الغیب عندك ان تصلى على محمد و آل محمد و ان تجعل القرآن نور بصرى و ربیع قلبى و جلاء حزنى و ذهاب همى اللّه اللّه ربى لا اشرك به شیئاً».
17- أَبُو عَلِیٍّ الْأَشْعَرِیُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ صَفْوَانَ عَنِ الْعَلَاءِ بْنِ رَزِینٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ كَانَ دُعَاءُ النَّبِیِّ ص لَیْلَةَ الْأَحْزَابِ یَا صَرِیخَ الْمَكْرُوبِینَ وَ یَا مُجِیبَ دَعْوَةِ الْمُضْطَرِّینَ وَ یَا كَاشِفَ غَمِّیَ اكْشِفْ عَنِّی غَمِّی وَ هَمِّی وَ كَرْبِی فَإِنَّكَ تَعْلَمُ حَالِی وَ حَالَ أَصْحَابِی وَ اكْفِنِی هَوْلَ عَدُوِّی
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 346 روایة: 17@*@
ترجمه :
17- حضرت باقر (ع) فرمود: دعاى پیغمبر (ص) در شب احزاب (آن شبى كه در جنگ احزاب كار بر آن حضرت سخت شد) این بود (كه گفت:) «یا صریخ المكروبین، و یا مجیب دعوة المضطرین و یا كاشف غمى اكشف عنى غمى و همى و كربى فانك تعلم حالى و حال اصحابى و اكفنى هول عدوى».
18- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ أَبِی إِسْرَائِیلَ عَنِ الرِّضَا ع قَالَ خَرَجَ بِجَارِیَةٍ لَنَا خَنَازِیرُ فِی عُنُقِهَا فَأَتَانِی آتٍ فَقَالَ یَا عَلِیُّ قُلْ لَهَا فَلْتَقُلْ یَا رَءُوفُ یَا رَحِیمُ یَا رَبِّ یَا سَیِّدِی تُكَرِّرُهُ قَالَ فَقَالَتْهُ فَأَذْهَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَنْهَا قَالَ وَ قَالَ هَذَا الدُّعَاءُ الَّذِی دَعَا بِهِ جَعْفَرُ بْنُ سُلَیْمَانَ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 346 روایة: 18@*@
ترجمه :
18- حضرت رضا علیه السلام فرمود: دختركى از ما (یا كنیزكى) در گردنش خنازیرى بیرون آمد (خنازیر غدههاى است كه در زیر گلو و گردن پیدا شود و از آن چرك میاید) پس كسى نزد من آمد و گفت: اى على (بن موسى الرضا) به او بگو: (این دعارا) بخواند: «یا رؤف یا رحیم یا رب یا سیدى» و آن را تكرار كند، فرمود: پس این كلمات را گفت و خداى عزوجل آن خنازیر را از او بر طرف كرد (راوى) گوید: فرمود: و این دعا همانست كه جعفر بن سلیمان با آن دعا كرد.
شرح:
مجلسى (ره) گوید: شاید معناى كلام امام علیه السلام این باشد كه جعفر بن سلیمان نیز گرفتار این بیمارى بود و بوسیله این دعا شفا یافت، و امام علیه السلام براى بیان تأثیر دعا این دنباله را فرموده است.
19- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ ع دُعَاءً وَ أَنَا خَلْفَهُ فَقَالَ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُكَ بِوَجْهِكَ الْكَرِیمِ وَ اسْمِكَ الْعَظِیمِ وَ بِعِزَّتِكَ الَّتِی لَا تُرَامُ وَ بِقُدْرَتِكَ الَّتِی لَا یَمْتَنِعُ مِنْهَا شَیْءٌ أَنْ تَفْعَلَ بِی كَذَا وَ كَذَا قَالَ وَ كَتَبَ إِلَیَّ رُقْعَةً بِخَطِّهِ قُلْ یَا مَنْ عَلَا فَقَهَرَ وَ بَطَنَ فَخَبَرَ یَا مَنْ مَلَكَ فَقَدَرَ وَ یَا مَنْ یُحْیِی الْمَوْتَى وَ هُوَ عَلَى كُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ افْعَلْ بِی كَذَا وَ كَذَا ثُمَّ قُلْ یَا لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ ارْحَمْنِی بِحَقِّ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ ارْحَمْنِی وَ كَتَبَ إِلَیَّ فِی رُقْعَةٍ أُخْرَى یَأْمُرُنِی أَنْ أَقُولَ اللَّهُمَّ ادْفَعْ عَنِّی بِحَوْلِكَ وَ قُوَّتِكَ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُكَ فِی یَوْمِی هَذَا وَ شَهْرِی هَذَا وَ عَامِی هَذَا بَرَكَاتِكَ فِیهَا وَ مَا یَنْزِلُ فِیهَا مِنْ عُقُوبَةٍ أَوْ مَكْرُوهٍ أَوْ بَلَاءٍ فَاصْرِفْهُ عَنِّی وَ عَنْ وُلْدِی بِحَوْلِكَ وَ قُوَّتِكَ إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِكَ مِنْ زَوَالِ نِعْمَتِكَ وَ تَحْوِیلِ عَافِیَتِكَ وَ مِنْ فَجْأَةِ نَقِمَتِكَ وَ مِنْ شَرِّ كِتَابٍ قَدْ سَبَقَ اللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ نَفْسِی وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ دَابَّةٍ أَنْتَ آخِذٌ بِنَاصِیَتِهَا إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ وَ إِنَّ اللَّهَ قَدْ أَحَاطَ بِكُلِّ شَیْءٍ عِلْماً وَ أَحْصَى كُلَّ شَیْءٍ عَدَداً
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 346 روایة: 19@*@
ترجمه :
19- حسین گوید: از حضرت ابى الحسن علیه السلام دعائى خواستم و من پشت سر آن حضرت بودم پس فرمود: اللهم انى اسئلك بوجهك الكریم و اسئلك العظیم و بعزتك التى لا نرام و بقدرتك التى لا یمتنع منها شىء ان تفعل بى كذا و كذا» (و بجاى تفعل بى كذا و كذا حاجت خود را بگوید).
گوید و در نامهاى به خط خودش به من نوشت كه بگو:«یا من علا فقهر و بطن فخبر یا من ملك فقذر و یا من یحیى الموتى و هو كل شىء قدیر، صل على محمد و آل محمد و افعل بى كذا و كذا» (و بجاى آن حاجت خود را گوید) سپس بگو:«یا لا اله الا اللّه ارحمنى بحق لا اله اللّه ارحمنى»
و در رقعه دیگر به من نوشت و دستور داد كه بگویم: اللهم ادفع عنى بحولك و قوتك، اللهم انى اسئلك فى یومى هذا و شهرى هذا و عامى هذا بركاتك فیها و ما ینزل فیها من عقوبه او مكروه او بلاء فاصرفه عنى و عن ولدى بحولك و قوتك انك على كل شىء قدیر اللهم انى اعوذ بك من زوال نعمتك و تحویل عافیتك و من فجاة نقمتك و من شر نفسى و من شر كتاب سبق (خدایا به تو پناهم از زوال و دگرگونى عافیت و از عذاب ناگهانت و از شر سرنوشت بد) اللهم انى اعوذ بك من شر نفسى و من شر كل دابة انت آخذ بناصیتها انك على كل شىء قدیر و ان الله قد احاط بكل شىء علما احصى كل شىء عددا.
20- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ یَزِیدَ یَا حَیُّ یَا قَیُّومُ یَا لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ بِرَحْمَتِكَ أَسْتَغِیثُ فَاكْفِنِی مَا أَهَمَّنِی وَ لَا تَكِلْنِی إِلَى نَفْسِی تَقُولُهُ مِائَةَ مَرَّةٍ وَ أَنْتَ سَاجِدٌ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 347 روایة: 20@*@
ترجمه :
20- و از عمر بن یزید حدیث شده است كه این دعا را صد بار در سجده مىخوانى: «یا حى یا قیوم یا لا اله الا انت برحمتك استغیث فاكفنى ما اهمنى و لا تكلنى الى نفسى».
21- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ حَنَانٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ سَوْرَةَ عَنْ سَمَاعَةَ قَالَ قَالَ لِی أَبُو الْحَسَنِ ع إِذَا كَانَ لَكَ یَا سَمَاعَةُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ حَاجَةٌ فَقُلِ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُكَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ عَلِیٍّ فَإِنَّ لَهُمَا عِنْدَكَ شَأْناً مِنَ الشَّأْنِ وَ قَدْراً مِنَ الْقَدْرِ فَبِحَقِّ ذَلِكَ الشَّأْنِ وَ بِحَقِّ ذَلِكَ الْقَدْرِ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَفْعَلَ بِی كَذَا وَ كَذَا فَإِنَّهُ إِذَا كَانَ یَوْمُ الْقِیَامَةِ لَمْ یَبْقَ مَلَكٌ مُقَرَّبٌ وَ لَا نَبِیٌّ مُرْسَلٌ وَ لَا مُؤْمِنٌ مُمْتَحَنٌ إِلَّا وَ هُوَ یَحْتَاجُ إِلَیْهِمَا فِی ذَلِكَ الْیَوْمِ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 347 روایة: 21@*@
ترجمه :
21- سماعة گوید: حضرت ابوالحسن (موسى بن جعفر علیهماالسلام) بمن فرمود: اى سماعة هرگاه براى تو نزد خداى عزوجل حاجتى است پس بگو: «اللهم انى اسئلك بحق محمد و على فان لهما عندك شأناً من الشأن و قدراً من القدر فبحق ذلك الشأن و بحق ذلك القدر ان تصلى على محمد و آل محمد و ان تفعل بىكذا و كذا حاجت خود را بگوید) زیرا همانا چون روز قیامت شود هیچ فرشته مقرب و نه پیغمبر مرسل و نه مؤمن آزمایش شده نماند جز آنكه در آن روز بآندو (یعنى محمد و على علیهما السلام) نیاز دارند.
22- عَلِیُّ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ إِسْحَاقَ الْأَحْمَرِ عَنْ أَبِی الْقَاسِمِ الْكُوفِیِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِیلَ عَنْ مُعَاوِیَةَ بْنِ عَمَّارٍ وَ الْعَلَاءِ بْنِ سَیَابَةَ وَ ظَرِیفِ بْنِ نَاصِحٍ قَالَ لَمَّا بَعَثَ أَبُو الدَّوَانِیقِ إِلَى أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع رَفَعَ یَدَهُ إِلَى السَّمَاءِ ثُمَّ قَالَ اللَّهُمَّ إِنَّكَ حَفِظْتَ الْغُلَامَیْنِ بِصَلَاحِ أَبَوَیْهِمَا فَاحْفَظْنِی بِصَلَاحِ آبَائِی مُحَمَّدٍ وَ عَلِیٍّ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ وَ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ وَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ اللَّهُمَّ إِنِّی أَدْرَأُ بِكَ فِی نَحْرِهِ وَ أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّهِ ثُمَّ قَالَ لِلْجَمَّالِ سِرْ فَلَمَّا اسْتَقْبَلَهُ الرَّبِیعُ بِبَابِ أَبِی الدَّوَانِیقِ قَالَ لَهُ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ مَا أَشَدَّ بَاطِنَهُ عَلَیْكَ لَقَدْ سَمِعْتُهُ یَقُولُ وَ اللَّهِ لَا تَرَكْتُ لَهُمْ نَخْلًا إِلَّا عَقَرْتُهُ وَ لَا مَالًا إِلَّا نَهَبْتُهُ وَ لَا ذُرِّیَّةً إِلَّا سَبَیْتُهَا قَالَ فَهَمَسَ بِشَیْءٍ خَفِیٍّ وَ حَرَّكَ شَفَتَیْهِ فَلَمَّا دَخَلَ سَلَّمَ وَ قَعَدَ فَرَدَّ ع ثُمَّ قَالَ أَمَا وَ اللَّهِ لَقَدْ هَمَمْتُ أَنْ لَا أَتْرُكَ لَكَ نَخْلًا إِلَّا عَقَرْتُهُ وَ لَا مَالًا إِلَّا أَخَذْتُهُ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ إِنَّ اللَّهَ ابْتَلَى أَیُّوبَ فَصَبَرَ وَ أَعْطَى دَاوُدَ فَشَكَرَ وَ قَدَّرَ یُوسُفَ فَغَفَرَ وَ أَنْتَ مِنْ ذَلِكَ النَّسْلِ وَ لَا یَأْتِی ذَلِكَ النَّسْلُ إِلَّا بِمَا یُشْبِهُهُ فَقَالَ صَدَقْتَ قَدْ عَفَوْتُ عَنْكُمْ فَقَالَ لَهُ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ إِنَّهُ لَمْ یَنَلْ مِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ أَحَدٌ دَماً إِلَّا سَلَبَهُ اللَّهُ مُلْكَهُ فَغَضِبَ لِذَلِكَ وَ اسْتَشَاطَ فَقَالَ عَلَى رِسْلِكَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ إِنَّ هَذَا الْمُلْكَ كَانَ فِی آلِ أَبِی سُفْیَانَ فَلَمَّا قَتَلَ یَزِیدُ حُسَیْناً سَلَبَهُ اللَّهُ مُلْكَهُ فَوَرَّثَهُ آلَ مَرْوَانَ فَلَمَّا قَتَلَ هِشَامٌ زَیْداً سَلَبَهُ اللَّهُ مُلْكَهُ فَوَرَّثَهُ مَرْوَانَ بْنَ مُحَمَّدٍ فَلَمَّا قَتَلَ مَرْوَانُ إِبْرَاهِیمَ سَلَبَهُ اللَّهُ مُلْكَهُ فَأَعْطَاكُمُوهُ فَقَالَ صَدَقْتَ هَاتِ أَرْفَعْ حَوَائِجَكَ فَقَالَ الْإِذْنُ فَقَالَ هُوَ فِی یَدِكَ مَتَى شِئْتَ فَخَرَجَ فَقَالَ لَهُ الرَّبِیعُ قَدْ أَمَرَ لَكَ بِعَشَرَةِ آلَافِ دِرْهَمٍ قَالَ لَا حَاجَةَ لِیَ فِیهَا قَالَ إِذَنْ تُغْضِبَهُ فَخُذْهَا ثُمَّ تَصَدَّقْ بِهَا
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 348 روایة: 22@*@
ترجمه :
22- معاویة بن عمار و علاء بن سیابه و ظریف بن ناصح گوید: چون ابوالدوانیق منصور دوانیقى) بسراغ حضرت صادق (ع) فرستاد بآسمان برداشت سپس گفت: «اللهم انك حفظت الغلامین بصلاح ابویهما فاحفظنى بصلاح آبائى محمد و على و الحسن و الحسین و على بن الحسین و محمد بن على اللهم انى ادرء بك فى نحره و اعوذ بك من شره» یعنى بار خدایا تو آن دو پسر بچه را بخاطر نیكى و خوبى پدر و مادرشان نگهدارى كردى مرا هم بخاطر خوبى پدرانم: محمد و على و حسن و حسین و على بن الحسین و محمد بن على نگهدارى فرما، بار خدایا من بوسیله تو در گلویش او را دور سازم، و از شرش بتو پناه برم) سپس بشتربان (كه مهار شتر حضرت در دستش بود) فرمود: برو پس همینكه، ربیع (حاجب منصور) در خانه منصور او را دیدار كرد بوى عرضكرد: اى اباعبداللّه وه چه اندازه دلش نسبت بشما سخت شده، و من همانا شنیدم كه مىگفت: بخدا سوگند هیچ نخل خرمائى براى آنها باقى نگذارم جز اینكه همه را ببرم، و هیچ مالى براى آنها باقى نگذارم و همه را غارت نكنم، و هیچ كودكى براى ایشان باقى نگذارم و همه را با سیرى ببرم؟ گوید: پس آنحضرت زیر لب چیزى گفت: و لبانش را جنبانید، پس همین كه بر منصور وارد شد سلام كرد و نشست، منصور جواب سلام حضرت را داد سپس گفت: بخدا سوگند آهنگ داشتم كه یكدرخت خرما برایت باقى نگذارم و همه را قطع كنم، و هر چه دارى بگیرم؟ حضرت صادق (ع) فرمود: یا امیرالمؤمنین همانا خداوند ایوب را گرفتار كرد و او صبر كرد، و بداود نعمت داد او شكر كرد، و یوسف را بر برادران چیره كرد (ولى او انتقام نگرفت) و از آنها درگذشت، و تو از این نژادى و این نژاد كارى نكنند جز بدانچه مانند كردار آنان باشد، گفت: راست گفتى و من از شما در گذشتم و (شما را) بخشیدم، فرمود: یا امیرالمؤمنین هر آینه هیچ كس دست خود را بخون ما خاندان نیالوده است جز اینكه خداوند سلطنتش را برگرفته، منصور از این سخن برآشفت و خشم كرد، حضرت فرمود: یا امیرالمؤمنین آرام باش (تا دنباله سخن را بگویم) همانا این سلطنت در خاندان ابى سفیان بود تا اینكه یزید حسین علیه السلام را كشت خداوندسلطنتش را گرفت و بمروان بن محمد رسید، و چون مروان ابراهیم را كه برادر منصور و بابراهیم امام معروف بود) كشت خداوند سلطنتش را گرفت و بشما داد، گفت: راست گفتى بزرگترین (حاجتت را) بگو (تا برآورم) فرمود: اذن بده (كه برگردم) گفت: آن بدست شما است هرگاهى بخواهى (در بازگشت آزادید) پس آنحضرت بیرون آمد ربیع حاجب عرضكرد: ده هزار درهم براى شما داده فرمود: من بدان حاجتى ندارم، عرضكرد: اگر نپذیرى او را خشمگین خواهى كرد (و از نپذیرفتن شما بخشم آید) آنرا بگیر و در راه صدقه بده.
شرح:
سبوطى در تاریخ الخلفاء گوید: جهت اینكه منصور را ابوالداونیق لقب دادند این بود كه بسیار حریص و بخیل بود و از كارگران و صنعتگران خود به دانق و حبه نیز حساب میكشید، و دانق معرب دانگ است كه در فارسى گویند و آن یكششم درهم است.
و مقصود از «غلامین» دو پسر بچه كه امام علیه السلام) بدانها اشاره فرمود همان دو غلامى است كه خداوند متعال در داستان حضرت موسى و خضر علیهما السلام در آیه 82 از سوره كهف بیان فرموده كه فرماید: «و اما الجدار فكان لغلامین یتیمین فى المدینة و كان تحته كنز لهما و كان ابوهما صالحاً،...» و ملخص داستان این بود كه حضرت موسى و خضر دو پیامبر الهى مأموریت پیدا كردند دیوارى كه روبخرابى و انهدام بود از خرابى آن جلوگیرى كنند و آنرا از نو بسازند بخاطر گنجى كه در زیر آن پنهان بود و آن گنج متعلق بدو پسر بچه و آن پدر و مادر صالح هفتصد سال و یا هفت پشت بوده است.
و ربیع حاجب (دربان منصور، و پیشخدمت مخصوص) ظاهراً علاقهمند بدان حضرت علیه السلام بوده بلكه از برخى از روایات استفاده شود از شیعیان بوده و پارهاى روایات نیز از او نقل شده گرچه از جهت وثاقت در حدیث مورد اعتماد دانشمندان رجال نویس نبوده ولى از روى هم رفته چند حدیث كه یكى همین حدیث شریف است استفاده مىشود كه از علاقمندان حضرت صادق (ع) بوده است و شاید هم علاقهمندى او نسبت به حضرت صادق (ع) فقط در پیش روى آنحضرت بوده ولى در مورد انجام فرمان منصور كاملاً مطیع او بوده است.
23- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَعْیَنَ عَنْ قَیْسِ بْنِ سَلَمَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ ص یَقُولُ مَا أُبَالِی إِذَا قُلْتُ هَذِهِ الْكَلِمَاتِ لَوِ اجْتَمَعَ عَلَیَّ الْجِنُّ وَ الْإِنْسُ بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ مِنَ اللَّهِ وَ إِلَى اللَّهِ وَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ عَلَى مِلَّةِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ اللَّهُمَّ إِلَیْكَ أَسْلَمْتُ نَفْسِی وَ إِلَیْكَ وَجَّهْتُ وَجْهِی وَ إِلَیْكَ أَلْجَأْتُ ظَهْرِی وَ إِلَیْكَ فَوَّضْتُ أَمْرِی اللَّهُمَّ احْفَظْنِی بِحِفْظِ الْإِیمَانِ مِنْ بَیْنِ یَدَیَّ وَ مِنْ خَلْفِی وَ عَنْ یَمِینِی وَ عَنْ شِمَالِی وَ مِنْ فَوْقِی وَ مِنْ تَحْتِی وَ مِنْ قِبَلِی وَ ادْفَعْ عَنِّی بِحَوْلِكَ وَ قُوَّتِكَ فَإِنَّهُ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 350 روایة: 23@*@
ترجمه :
23- (این حدیث مانند حدیث (10) از همین باب است مراجعه شود).