امام خمینی(ره) میفرمایند:
«وقتی که انسان مُرد، قوای نفس در مرتبة برزخیت جمع خواهند شد و به آن مرتبه رجوع خواهند كرد و قشر خود را كه بدن باشد، خواهند انداخت، یعنی قوا به باطن نفس رجوع خواهند كرد. این است معنی «اِذَا مَاتَ بْنُ آدَمَ فَقَدْ قَامَتْ قِیَامَتُهُ»(36) كه میفرماید: چون فرزند آدم مُرد، قیامتش بر پا میشود، این «قیامت صغری» است. یك «قیامت كبری» هم هست و آن وقتی است كه تمام قوای عالم بر باطن وجود برگشت نمایند.»(37)
قرآن در معرفی قیامت میفرماید:
«یَوْمَ تُبَدَّلُ الاَرْضُ غَیرَ الاَرْضِ والسَّمواتِ، وَ بُرِزُو لِلّهِ الْواحِدُ الْقَهّار».(38)
قیامت روزی است که زمین غیر از زمین میشود و آسمانها غیر از آسمان میشود، و همه برای خدای واحد قهّار بروز میکنند.
برای تحقق قیامت مقدماتی لازم است، آن مقدماتی که برای انسان و موجودات حالت بین دنیا و قیامت بهوجود میآید، عالم برزخ میگویند که برای خود عالَمی است با تمام خصوصیات یک عالَم، و این عالم مقدمهای است برای رسیدن و روبهروشدن هر موجود با چهرة اصلی خود.
آسمان و زمین پس از تبدیل، چهره اصلی خود را نشان داده و با چهره اصلی كه در برابر خدای قهار ظاهر میشوند، بروز میكنند. قبل از وقوع قیامت، آسمانها و زمین تغییراتی كردهاند تا وقتی تبدیل و تحول به آخر رسید و صورت قبلیشان از میان برخاست و حجاب كنار رفت و صورت اصلی ظاهر گشت، قیامت شروع شود و آسمانها و زمین هم در برابر خدای متعال قرار میگیرند.
اساساً اصل حركت حاكم بر عالم میفهماند كه كل هستی به معاد میرسد، و هر موجودی در مسیر خاص خود و طبق قوانین و سنن حساب شده به حركت افتاده و پیوسته در حركت میباشد تا به وجود حقیقی كه رسیدن به مبدء متعال است، برسد. در مسیر رسیدن به وجود حقیقی باید از برزخ عبور کرد و هر اندازه انسانها بیشتر خود را متوجه چنین انتقالی بنمایند و به برزخ ایمان بیاورند و مطابق آن ایمان عمل کنند، راحتتر در برزخ قرار میگیرند و بهتر سیر کرده و از مزایای آن استفاده مینمایند.