عالَم ظاهری در برزخ و قیامت كه زندگی آن دنیایی ما را تشكیل میدهد، همه همان صورتهای برزخی و قیامتی است كه از درون ما به بیرون آمده است، و لذا قرآن در خصوص جهنم میفرماید:
«نارُ اللهِ الْمُوقَدَةُ، اَلَّتی تَطَّلِعُ عَلَی الْاَفْئِدَةِ، اِنَّها عَلَیهِمْ مُؤصَدَةٌ، فی عَمَدٍ مُمَدَّدَةٍ»(115)
جهنم آتشی است كه خدا برافروخته، كه از درونِ قلبها به بیرون میآید، و در ستونهای پی در پی، اهل جهنم را احاطه میكند.
پس ملاحظه میكنید كه میفرماید آن آتش از قلب انسان بیرون میآید، پس جهنم همان هوسها و گناهانی است كه قلب انسان با آن اُنس داشته حالا با بیرونآمدن، او را اشغال كرده و در اطراف او، او را احاطه نموده است، و مانند همین نوع اشغال برای اهل بهشت هست، منتها صورتهای ناشی از عقاید پاک و اخلاق نیك و اعمال صحیح اطراف او را پُر میكند.