پس از اشاره به وضع منافقان داخل و خارج مدینه در آیه قبل در اینجا اشاره به وضع گروهی از مسلمانان گناهکار که اقدام به توبه و جبران اعمال سوء خود کردند می کند و می فرماید: ((گروه دیگری از آنها به گناهان خود اعتراف کردند)) (و آخرون اعترفوا بذنوبهم).
((و اعمال صالح و ناصالح را بهم آمیختند)) (خلطوا عملا صالحا و آخر سیئا)
سپس اضافه می کند ((امید می رود که خداوند توبه آنها را بپذیرد)) و رحمت خویش را به آنان بازگرداند (عسی الله ان یتوب علیهم).
((زیرا خداوند آمرزنده و مهربان)) است و دارای رحمتی وسیع و گسترده (ان الله غفور رحیم).
@@تفسیر نمونه جلد 8 صفحه 116@@@
تعبیر به ((عسی)) در آیه فوق که معمولا در موارد امیدواری و احتمال پیروزی توام با احتمال عدم پیروزی گفته می شود شاید به خاطر آنست که آنها را در میان بیم و امید و خوف و رجاء که دو وسیله تکامل و تربیت است قرار دهد.
این احتمال نیز وجود دارد که تعبیر به ((عسی)) اشاره باین باشد که علاوه بر توبه و ندامت و پشیمانی باید در آینده شرائط دیگری را انجام دهند و گذشته را با اعمال نیک خود جبران نمایند.
ولی با توجه باینکه آیه را با بیان غفران و رحمت الهی تکمیل می کند جنبه امیدواری در آن غلبه دارد.
این نکته نیز روشن است که نزول آیه درباره ((ابو لبابه)) و یا سایر متخلفان جنگ تبوک مفهوم وسیع آیه را تخصیص نمی زند، بلکه تمام افرادی را که اعمال نیک و بد را به هم آمیخته اند و از کارهای بد خویش پشیمانند فرا می گیرد.
و لذا از بعضی دانشمندان نقل کرده اند که گفته اند آیه فوق امیدبخشترین آیات قرآن است که درها را بروی گنهکاران گشوده، و توبهکاران را به سوی خود دعوت می کند.