تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نمونه، جلد8
آیت الله مکارم شیرازی با همکاری جمعی از فضلاء و دانشمندان‏‏‏‏‏

آخرین سخن

این دو آیه که یکی اندرزی است به عموم مردم، و دیگری به خصوص پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم)، دستورهائی را که خداوند در این دو زمینه در سراسر این سوره بیان داشته است، تکمیل می کند، و با آن سوره یونس پایان می یابد.

نخست به عنوان یک دستور عمومی می فرماید: ((به همه مردم بگو از طرف پروردگارتان حق به سوی شما آمده است)) این تعلیمات، این کتاب آسمانی، این برنامه و این پیامبر همه حق است و نشانه های حق بودنش آشکار (قل یا ایها الناس قد جائکم الحق من ربکم).

و با توجه به این واقعیت ((هر کس در پرتو این حق هدایت شود، به سود خود هدایت یافته، و هر کس با عدم تسلیم در برابر آن راه گمراهی را برگزیند به زیان خود گام برداشته)) (فمن اهتدی فانما یهتدی لنفسه و من ضل فانمایضل علیها).
@@تفسیر نمونه جلد 8 صفحه 400@@@
((و من مامور و وکیل و نگاهبان شما نیستم)) (و ما انا علیکم بوکیل).

یعنی نه وظیفه دارم که شما را به پذیرش حق مجبور کنم، چرا که اجبار در پذیرش ایمان معنی ندارد، و نه اگر نپذیرفتید می توانم شما را از مجازات الهی حفظ کنم، بلکه وظیفه من دعوت است و تبلیغ، و ارشاد و راهنمائی و رهبری، و اما بقیه بر عهده خود شما است، که به اختیار خود راهتان را برگزینید.

این آیه علاوه بر اینکه بار دیگر مساءله اختیار و آزادی اراده را تاءکید می کند دلیل بر این است که پذیرش حق در درجه اول به سود خود انسان است همانگونه که مخالفت با آن به زیان خود او است، در واقع تعلیمات رهبران الهی و کتب آسمانی کلاسهائی است برای تربیت و تکامل انسانها، نه موافقت با آن چیزی بر عظمت خدا می افزاید، و نه مخالفت با آن چیزی از جلال او می کاهد!

سپس وظیفه پیامبر را در دو جمله تعیین می کند نخست اینکه ((باید تنها از آنچه به تو وحی می شود پیروی کنی)) (و اتبع ما یوحی الیک).

مسیر راهت را خدا از طریق وحی تعیین کرده است و کمترین انحراف از آن برای تو مجاز نیست.

دیگر اینکه در این راه مشکلات طاقت فرسا و ناراحتیهای فراوان در برابر تو است، باید از انبوه مشکلات ترس و هراسی به خود راه ندهی، ((باید صبر و استقامت و پایداری پیشه کنی، تا خداوند حکم و فرمان خود را برای پیروزی تو بر دشمنان صادر کند)) (و اصبر حتی یحکم الله)

((چرا که او بهترین حاکمان است، فرمانش حق و حکمش عدالت، و وعده اش تخلف ناپذیر)) (و هو خیر الحاکمین).
@@تفسیر نمونه جلد 8 صفحه 401@@@
پروردگارا! تو به بندگان خویش به آنها که در راه تو جهاد می کنند، جهادی تواءم با اخلاص و ایمان، به آنها که در راه تو صبر و استقامت و پایمردی به خرج می دهند، وعده پیروزی داده ای.

خداوندا! در این لحظات و در آستانه تشکیل حکومت اسلامی، انبوهی از مشکلات ما را احاطه کرده است، و ما به توفیق و عنایت تو از مجاهده و استقامت بازنمی ایستیم.

بارالها! تو هم به لطفت ابرهای تیره و تار مشکلات را برطرف ساز، و ما را به اشعه حیاتبخش حق و عدالت بنواز آمین یا رب العالمین.

18 رجب 1399 - 23 خرداد ماه 1358.