جرایم و گناهان را از جهت انگیزه و انگیزش میتوان به سه دسته کلی تقسیم نمود، اول جرائمی که فقط انگیزه بیرونی دارند، این نوع جرایم ممکن است بیسابقه و در هر زمان یا مکانی حادث گردد. برخی جرایم علاوه بر انگیزه بیرونی در درون انسان نیز زمینه دارد، با این تفاوت که در برخی انگیزه درونی بسیار قویتر از انگیزه بیرونی است و در برخی انگیزه بیرونی قویتر است و این دو دسته از جرایم همواره با بشر بوده است و زمانی و مکانی نیست اگرچه ممکن است شکل و پیچیدگی آن تغییر نماید. لذا امروزه نیز ممکن است شخصی مرتکب همان جرمی که قابیل برای اولین بار در زمین انجام داد بشود، یعنی نگاه آلوده و طمع به ناموس دیگری و بالاخره قتل برای رسیده به امیال شهوانی. این سه جرم تازگی ندارد، لذا در کلمات تمام انبیاء درباره آنها سخن گفته شده است.
اعمال منافی عفت از نوع جرایمی است که انگیزه درونی آنها قویتر از انگیزه بیرونی است و عوامل بیرونی نقش محرک انگیزه درونی دارند. لذا به غیر از معصومین (علیه السلام) همه انسانها در معرض لغزش به ورطه این نوع گناهان هستند. پیامبر اکرم (صلیاللهوعلیهوآله) و ائمه اطهار (علیه السلام) دقیقترین و جامعترین نگاه به این جرایم و گناهان داشتهاند. در جاهای مختلف و به زبانهای گوناگون حتی زبان دعا و مناجات نسبت به پیآمدهای دینزدا، انسانیتسوز و جامعه برانداز این نوع جرایم اشاره نموده و به شکلهای متفاوتی به عواملی که انسان را به آن اعمال میکشاند و مقدمات ارتکاب آنها را فراهم میکند هشدار داده و دستور به پرهیز از آنها دادهاند و بسا حداقل یکی از حکمتها و فلسفههای حرمت و کراهت بسیاری از گناهان که امروزه پذیرش حرمت و کراهت آنها برای برخی سخت یا عجیب است همین است که آن عمل عامل تحریک کننده و کششی به اعمال منافی عفت است و بیشتر از باب مقدمه حرام، حرام شده است مانند مصاحبت غیر ضروری زن و مرد و نمونههای دیگری که در بحث عوامل کششی خواهد آمد.
معصومین (علیه السلام) فقط به بیان حرمت، آثار و عوامل کششی اکتفا نکردند، بلکه به راههای جلوگیری نفس از تحریک و انگیزش برای ارتکاب آن اعمال و عوامل بیرونی که انسان را از ارتکاب این نوع اعمال بازمیدارد نیز پرداختهاند و حتی جزئیات آنها را نیز بیان کردهاند. جامعیت آنچه که ائمه اطهار (علیه السلام) عرضه داشتهاند به گونهای است که اگر امروز برای اسقراء و یافتن این سه موضوع در عینیت جامعه مسلمان ایران با هزینه هنگفتی توسط متخصصین علوم اجتماعی یا اساتید علوم تربیتی به یک تحقیق میدانی گسترده مبادرت ورزیم، نتایجی که به دست خواهد آمد از آنچه که معصومین (علیه السلام) ارائه کردند دقیقتر و جامعتر نخواهد بود. برای اثبات این ادعا کافی است گروهی از محکومین به جرایم اعمال منافی عفت در زندانها و گروهی که هرگز به این نوع اعمال آلوده نشدهاند از طریق روش مصاحبه مورد تحقیق قرار گیرند. قطعا حداقل یکی از عوامل کششی که ائمه (علیه السلام) بیان کردهاند در گروه اول و حداقل یکی از عوامل بازدارنده که آن پیشوایان حق (علیه السلام) عرضه داشتند در گروه دوم خواهیم یافت و عاملی خارج از آنچه آنان هدیه نمودند به دست نخواهد آمد.
در این کتاب سعی شده با جستجو در روایات بسیار زیادی و حتی تأمل در احادیثی که به ظاهر ربطی با اعمال منافی عفت نداشتهاند آثار اعمال منافی با عفت و عللی که انسان را به آنها سوق میدهد و راهکارهایی که کمک میکند مسلمان خود را از لغزیدن به ورطه این نواع جرایم حفظ کند اصطیاد گردد و به نحوی مرتب و ارائه گردد که به سهولت قابل استفاده فرهنگسازان و برنامهریزان و نهادهای متولی پیشگیری از جرایم و مبارزه با مفاسد قرار گیرد.