تربیت
Tarbiat.Org

تأملی در نشانه های حتمی ظهور
نامشخص

روایات دسته دوم

1. امام باقر(ع) در بیان نشانه های ظهور از امام مهدی (عج) فرموده اند:
و خروج السفیانی من الشام و الیمانی من الیمن و خسف البیدا و قتل غلام من آل محمد (ص) بین الرکن و المقام اسمه محمد بن الحسن النفس الزکیه؛(424)
(ظهور هنگامی است که) سفیانی از شام و یمانی از یمن قیام کنند و فرو رفتن سرزمین بیدا رخ دهد و جوانی از خاندان پیامبر (ص) که نامش محمد بن حسن نفس زکیه است، در بین رکن و مقام کشته شود و.... .
2. امام صادق (ع) نیز در ضمن حدیثی می فرمایند:
....خروج السفیانی من الشام و الیمانی من الیمن و خسف البیدا و قتل غلام من آل محمد (ص) بین الرکن و المقام اسمه محمد بن الحسن النفس الزکیه....فعند ذلک خروج قائمنا؛(425)
هنگامی که سفیانی از شام و یمانی از یمن قیام کنند و فرو رفتن در سرزمین بیدا رخ دهد و جوانی از خاندان پیامبر (ص) که نامش محمد بن حسن و لقبش نفس زکیه است، در میان رکن و مقام کشته شود....، در این هنگام قائم ما قیام خواهد کرد.
3. امام باقر(ع) در روایت دیگری فرموده اند:
فیدعو رجلا من اصحاب فیقول له: امض الی اهل مکه فقل: یا اهل مکه انا رسول فلان الیکم و هو یقول لکم: انا اهل بیت الرحمه و معدن الرساله و الخلافه.... فاذا تکلم هذا الفتی بهذا الکلام اتوا الیه فذبحوه بین الرکن و المقام و هی النفس الزکیه...؛(426)
امام مهدی (عج) مردی از یارانش را فرامی خواند و می فرماید: به سوی اهل مکه برو و به آنان بگو: «ای مردم مکه! من فرستاده فلان هستم و پیام او چنین است:» ما خاندان رحمت و جایگاه رسالت و خلافت هستیم. وقتی سخن این جوان تمام می شود، به او هجوم می آورند و او را در میان رکن و مقام سر می برند؛ و او همان نفس زکیه است... .
4. امام علی(ع) در بیان نشانه های ظهور فرموده اند:
و لذلک آیات و علامات.... و المذبوح بین الرکن و المقام.... و خروج السفیانی برایه خضراء؛(427)
برای این واقعه (ظهور امام مهدی (عج) ) نشانه ها و علایمی است....کشته شدن کسی که بین رکن و مقام سر بریده می شود... و قیام سفیانی با پرچمی سبز.... .
در این روایت نام نفس زکیه به صراحت برده نشده است، اما با توجه به مجموع احادیث پیش گفته شده در زمینه علائم ظهور تنها نفس زکیه میان رکن و مقام کشته می شود. یاد شدن شخصیت مورد نظر در کنار سفیانی نیز قرینه ای دیگر بر این حقیقت است که مذبوح بین رکن و مقام همان نفس زکیه است.
5. سلمان در سخنانی از امام صادق(ع)، حوادث اینده را چنین پیش گویی کرده است:
اما انی ساحدثکم بالنفس الطیبه الزکیه و تضریح دمه بین الرکن و المقام المذبوح ذبح الکبش؛(428)
من شما را از کشته شدن نفس پاک و بی گناه و ریخته شدن خون او در میان رکن و مقام خبر می دهم؛ او که مانند قوچ سرش بریده می شود.
همه روایات یاد شده، مشکل سندی دارند و نیز ممکن است در برخی از آن ها قراینی باشد که احتمال ارتباط با نفس زکیه تاریخی را تقویت نماید. لیکن چنان که گذشت، با توجه به مجموعه قراینی که در هر روایت وجود دارد و نیز با توجه به همه روایات، می توان به این اطمینان رسید که اولا این روایات مربوط به نفس زکیه تاریخی نیستند و ثانیا، مکان کشته شدن نفس زکیه مکه است.
به تعبیر دیگر، ما مجموعه ای از روایات، اعم از آن چه درباره زمان کشته شدن نفس زکیه است و آن چه درباره مکان کشته شدن اوست در اختیار داریم که در همه آن ها احتمال جعل نمی رود؛ زیرا اولا تعدادشان به حدی است که احتمال جعل شدن آن ها پذیرفتنی نیست و ثانیا تنها انگیزه ای که برای جعل آن ها می توان در نظر گرفت، جریان نفس زکیه تاریخی است، با این که برخی از آن ها اصلا قابلیت انطباق با نفس زکیه تاریخی را ندارند و برخی قراین عدم انطباقشان بیشتر است. دیگر این که بر اساس آن چه در تاریخ آمده، محمد بن عبدالله دعوی مهدویت داشت و پیروان او درباره اش گمان مهدویت داشتند و این که پیروانش او را پیش از کشته شدنش به عنوان نفس زکیه بشناسند ـ توجیه معقولی ندارد. بنابراین، شهرت یافتن وی به نفس زکیه، پس از مرگش بوده است. با این حال، اگر پس از مرگ به این عنوان معروف شده، باید روایاتی که او را به عنوان نفس زکیه معرفی کرده اند، پس از مرگش جعل شده باشند و اگر چنین باشد، باید مکان قتل او مدینه بیان شده باشد و نیز از ظهور مهدی و ندای آسمانی و ... سخنی به میان نیامده باشد؛ زیرا پس از مرگ او چنین اتفاقاتی رخ نداد. حال آن که می بینیم در این روایات، هم مکه به عنوان مکان کشته شدن معرفی شده و هم از ندای آسمانی سخن گفته به میان آمده است.
این مجموعه قراین ما را مطمئن می کند که نمی توان همه این روایات را معجولاتی دانست که پس از مرگ نفس زکیه توسط طرف داران او ساخته شده اند. در ادامه، در این باره بیشتر سخن خواهیم گفت.