تربیت
Tarbiat.Org

تأملی در نشانه های حتمی ظهور
نامشخص

فرجام جنبش یمانی

در این باره که آیا قیام یمانی پیش از ظهور به شکست منتهی می گردد، یا تا زمان ظهور ادامه می یابد و آیا یمانی محضر مبارک امام مهدی (عج) را درک می کند یا خیر، به دلیل فقدان روایات معتبر، نمی توان قاطعانه قضاوت کرد. در عین حال، در میان احادیث اشاره هایی به اتصال نهضت یمانی به زمان ظهور و رسیدن یمانی به فیض درک محضر امام مهدی (عج) وجود دارد، از جمله آن که از امام علی (ع) روایت شده است:
....و تقبل رایات من شرقی الارض غیر معلمه لیست بقطن و لا کتان و لا حریر مختوم فی راس القناه بخاتم السید الاکبر یسوقها رجل من آل محمد تظهر بالمشرق و توجد ریحها بالمغرب کالمسک الاذفر یسیر الرعب امامها بشهر حتی ینزلوا الکوفه طالبین بدماء آبائهم فبینما هم علی ذلک اذ اقبلت خیل الیمانی و الخراسانی... و یخرج رجل من اهل نجران یستجیب للامام فیکون اول النصاری اجابه؛(152)
پرچم هایی بی نشان از مشرق زمین نمودار می شود که نه از جنس پنبه است و نه از کتان و نه از حریر و بر آن مهر سرور بزرگ حک شده است و مردی از خاندان پیامبر (ص) آن را حمل می کند. این پرچم ها در مشرق نمایان می شوند و عطر هم چون مشکشان در مغرب نیز به مشام می رسد تا این که برای خون خواهی پدران خویش در کوفه فرود می آیند. در این حال سپاه یمانی و خراسانی هویدا می شوند....مردی از اهل نجران از شهر خارج می شود و دعوت امام را اجابت می کند. او اولین فرد مسیحی است که به دعوت امام پاسخ مثبت می دهد.
پرچم اشاره شده در صدر این حدیث، پرچم امام مهدی (عج) است؛ به قرینه اوصافی که برای آن بیان می شود. افزون بر این، در ذیل روایت به پیوستن مردی از مسیحیان نجران به امام (ع) تصریح شده است. بنابراین شخصیت مورد نظر در این روایت امام مهدی (عج) است و به تصریح این روایت یمانی در این زمان حضور دارد.
از پیامبر اکرم (ص) نیز در وصف اهل یمن چنین روایت شده است:
منهم المنصور یخرج فی سبعین الفا ینصر خلفی و خلف وصیی؛(153)
منصور که با هفتاد هزار نفر قیام می کند و جانشین من و جانشین وصی مرا یاری می دهد از آن هاست.
نصرت یک شخص، گرچه می تواند به شکل زمینه سازی و یا تلاش در راه تحقق آرمان های او و غیره باشد که در این صورت «ناصر» و «منصور» می توانند در دو افق زمانی مختلف حضور داشته باشند، اما به نظر می رسد ظهور عرفی جمله «ینصر خلفی و خلف وصی» این است که یمانی، امام مهدی (عج) را درک می کند و در رکاب آن حضرت برای تحقق منویات امام (ع) تلاش می کند.
حذیفه نیز در روایتی، به رسیدن سپاه هفتاد هزار نفری یاد شده به محضر امام مهدی (عج) تصریح کرده است:
... و یبعث امامهم الی الیمن اعینونی فیقبل سبعون الفا من الیمن علی قلائص عدن حمائل سیوفهم المسد و یقولون نحن عبادالله حقا حقا لانرید عطاء ولارزقا حتی یاتوا المهدی یعمق انطاکیه؛(154)
امام مسلمین از اهل یمن درخواست کمک می کند. هفتاد هزار نفر از جانب یمن از سوی رودهای عدن درحالی که بند شمشیرشان از لیف است به سمت او حرکت می کنند. آن ها در حالی که این زمزمه بر لبانشان نقش بسته «ما حقیقتا بندگان خداییم و از او مزد و رزقی طلب نمی کنیم» در ژرفای انطاکیه به مهدی (عج) می پیوندند.
علاوه براین، برای تایید دیدگاه یاد شده می توان به روایاتی که بر همزمانی قیام قحطانی با ظهور امام مهدی (عج) دلالت می کردند و نیز روایات فتوحات یمانی تمسک جست.(155)
البته در برابر روایت قبلی تنها یک روایت وجود دارد که بر اساس آن یمانی پیش از ظهور امام مهدی (عج) از دنیا رحلت می کند. این روایت از کتاب مختصر اثبات الرجعه است و علاوه بر ضعف سند محتوای آن از جهات متعددی با مجموعه های مختلفی از احادیث، هم خوانی ندارد، لذا به محتوای آن نمی توان اعتماد کرد. روایت یاد شده از امام صادق(ع) است که می فرماید:
ثم یعیش الیمانی فی سلطنته فارغا من الاعداء ثلاثین سنه ثم یفوض الملک بابنه السعید و یاوی مکه و ینتظر ظهور قائمنا(عج) حتی یتوفی.... و هما یرجعان الی الدنیا بدعاء قائمنا(عج)؛(156)
پس یمانی فارغ از دشمنان به مدت سی سال حکومت می کند و پس از آن حکومت را به فرزندش سعید واگذار می نماید و در مکه سکنا می گزیند و منتظر قائم ما می ماند تا این که از دنیا رحلت می کند...و آن دو (یمانی و فرزندش) به دعای قائم ما به دنیا باز خواهند گشت.