تربیت
Tarbiat.Org

جایگاه تاریخی حادثه‌ها و هنر اصحاب کربلا در فهم آن
اصغر طاهرزاده

باید بپرد هر که در این پهنه عقاب است

در شرایطی که انسان می تواند به اسلامی تعلق گیرد که ذیل شخصیت امام معصوم معنا می‌یابد، باید سخت تلاش کند در میدان باشد، خواه جوان باشد و خواه پیر، خواه توان جنگیدن داشته باشد، خواه نداشته باشد، انس‌بن‌حرث با چنین وقت‌شناسی با خون جگر و غمخواری برای امام، امام را یاری کرد. زیرا شرایط شرایطی است که:
باید بپرد هر که در این پهنه عقاب است

حتی نه اگر بال و نه پر، داشته باشد

کوه است دل مرد، ولی کوه، نه هر کوه

آن کوه که آتش به جگر داشته باشد

شما این تعبیر را در مورد حضرت اباالفضل(ع) در زیارت آن حضرت، از حضرت صادق(ع) دارید که: «أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ بَالَغْتَ فِی النَّصِیحَةِ وَ أَعْطَیْتَ غَایَةَ الْمَجْهُودِ» شهادت می‌دهم که شما دلسوزی را به کمال رساندی و نهایت تلاش را عطا کردی. این یعنی همان خون جگرخوردن، چون آن مرد بزرگ به‌خوبی می‌فهمد امام حسین(ع) برای اسلام غم طولانی خورده و حالا خداوند توفیق رفع آن غم را فراهم کرده است. مکرر عرض کرده‌ام یکی از بهترین زوایای رجوع به امام حسین(ع) فهم غم امام حسین(ع) در 20 سالی است که معاویه حاکم بود و حضرت صلاح نمی‌دانستند اقدامی بکنند. شما در بعضی از دوره‌های بعد از انقلاب اسلامی در حدّ محدودی غم به حاشیه‌رفتن شعارهای انقلاب را احساس کرده‌اید در حالی که به هیچ وجه قابل مقایسه نیست با شرایطی که امام حسین(ع) در آن قرار داشتند و حضرت با چشم خود ملاحظه می‌کردند معاویه چه بر سر اسلام می‌آورد. این اصحاب بزرگ از این جهت همراه با امام حسین(ع) خون دل ‌خوردند و از جمله‌ی این غمخواران بزرگ ابوالفضل(ع) است.
6- انس‌بن حرث از آبروی خود - به عنوان صحابی پیامبر(ص) - در آن جوّ آشفته سرمایه‌ای برای نهضت امام حسین(ع) ساخت و تعلق خود به نبوتِ نبی را به امامتِ ولی الله متصل کرد. در زمانی که اصحاب پیامبر(ص) اسناد معتبر دین پیامبر(ص) بودند، هر لشکری که در آن روزگار چند صحابه در خود داشت مانند چراغی درخشان در انظار دوست و دشمن نمایان بود، وجود آن‌ها موجب اعتماد و پشت‌گرمی لشکریان می‌شد و بودنِ انس‌بن‌حرث و حبیب و مسلم‌بن‌عوسجه و عبدالرحمن‌عبد‌ربه(43) در لشکر امام حسین(ع) در انظار عمومی بر اهمیت نهضت کربلا می‌افزود، هر چند امام حسین(ع) به خودی خود میزان حق و باطل بود ولی با بودن صحابه‌ی رسول خدا(ص) در لشکر او، دعوت او در عرف جامعه‌ی آن‌روز معنویت بیشتری پیدا می‌کرد، با توجه به این امر که در لشکر دشمن هیچ صحابه‌ای از اصحاب رسول خدا(ص) نبود. این چند صحابه همگی خود را به زحمت به لشکر حسین(ع) رسانده بودند تا با حضور خود هشدارباشی باشند در اهمیت موقعیت پیش‌آمده.