روشن است بهترین فرد براى اجراى احكام و قوانین اسلام كسى است كه در هر سه مورد ایده‌ال باشد؛ یعنى بهترین قانون‌شناس، بهترین مفسر و بهترین مجرى باشد، كه هیچ‌انگیزه‌اى براى تخلّف نداشته باشد و هیچ اشتباهى در فهم و تفسیر و اجراى قانون براى او پیش نیاید. در فرهنگ ما، چنین خصوصیتى «عصمت» نام دارد، و با وجود معصوم، او بر تمام افراد دیگر ـ به حكم عقل ـ براى اجراى قانون اولویت دارد. در جوامع بزرگ كه یك شخص نمى‌تواند اداره تمام امور را به عهده بگیرد، چنین فردى باید در رأس هِرَم قدرت باشد و تمامى مدیران باید با نظارت و ولایت او امور را به عهده گیرند و به انجام رسانند. برترین مصداق معصوم، رسول اكرم(صلى الله علیه وآله)است كه در عالیترین مراحل اخلاقى قرار دارد و به اجماع و اتّفاق نظر همه فرقه‌هاى اسلامى معصوم است. به عقیده ما شیعیان، پس از پیامبر اكرم(صلى الله علیه وآله) امامان معصوم(علیهم السلام) قرار دارند كه داراى ویژگى عصمت‌اند. پس تا امامان معصوم باشند این ایده‌آل وجود دارد و نوبت به غیر آنان نمى‌رسد، امّا در زمان غیبت كه عملا چنین ایده‌آلى در میان ما نیست و نمى‌توانیم با او مرتبط باشیم تا از حكومتش بهره‌مند گردیم، باید چه كنیم؟
در این زمینه آیات و روایاتى وجود دارد كه تكلیف ما را روشن مى‌كند، ولى چون ما درصدد بیان دلیل ساده‌اى هستیم، فقط از خِرَد خوانندگان محترم كمك مى‌گیریم و مى‌پرسیم چه باید كرد؟ بدون تردید اگر ایده‌آل را معصومان(علیهم السلام) بدانیم، عقل مى‌گوید: در عصر غیبت كسى باید در رأس هرم قدرت باشد كه از هر جهت به امام معصوم شبیه‌تر است؛ یعنى در دین‌شناسى، تقوا و صلاحیت براى اجراى احكام و قوانین اسلام، بهترین باشد. وقتى كه جامعه نمى‌تواند بدون حكومت باشد و ما دسترسى به امام معصوم نداریم، باید به سراغ كسى برویم كه كمترین فاصله را با او دارد؛ كسى كه شناختش از اسلام، از دیگران بیشتر و عدالت و تقوایش از همه بالاتر و براى اجراى احكام و قوانین اسلام، مناسبترین فرد باشد، این صفات در ولى فقیه تجلّى مى‌كند. در امور دیگر نیز روش عموم مردم همین است كه ابتداء نزد بهترین متخصص مى‌روند لیكن اگر دسترسى به بهترین ممكن نبود، به كسانى رجوع مى‌كنند كه در تخصص و ویژگیها به فرد ایده‌آل نزدیكتر باشند. ولایت فقیه معنایى جز رجوع به اسلام‌شناس عادلى كه از دیگران به امام معصوم نزدیكتر است، ندارد.
( صفحه 55 )