قبل از پرداختن به پاسخ، توضیحى درباره احتمال ضرورى است.
احتمال به معناى عام امرى است كه در هر جا راه دارد. مثلا در اتاقى كه شما به استراحت پرداخته‌اید، احتمال هست سقف آن فرو ریزد، یا اگر براى اصلاح سر و صورت به آرایشگر مراجعه مى‌كنید، احتمال دارد آرایشگر دچار جنون شده، به جاى اینكه با تیغ موهاى زیر گلوى شما را اصلاح كند، رگ گردنتان را قطع نماید! نمى‌توان گفت این احتمالات وجود ندارند، ولى این احتمالات بسیار ضعیف ـ است. شكى نیست هیچ عاقلى به چنین احتمالاتى وقعى نمى‌نهد و آنها را سفیهانه و غیرعاقلانه مى‌شمارد.
گاهى یك احتمال، قراین و شواهدى دال بر صحت دارد. این گونه احتمالات را «عقلایى»
( صفحه 37 )
یا «احتمال به معناى خاص» مى‌نامیم. خردمندان به چنین احتمالاتى ترتیب اثر مى‌دهند و آنها را در زندگى بعید نمى‌دانند. مثلا اگر كسى در سقف اتاق شكافهایى مشاهده كند، احتمال عقلایى مى‌دهد سقف فرو ریزد، از این رو به بنّا مراجعه مى‌كند، تا آن را تعمیر كند.
با توجه به این توضیح، مى‌توان به سؤال چنین پاسخ داد:
احتمالى كه در سؤال مطرح شده، احتمال عقلایى نیست، بلكه احتمال به معناى عام است؛ پس جواب دادن به این احتمال، لزومى ندارد.
ممكن است كسى پافشارى كند و بگوید: در مسائلى مانند تعیین نوع حكومت، هر چند احتمال ضعیفى وجود داشته باشد لكن چون محتمل بسیار اهمیت دارد باید به آن ترتیب اثر داد؛ ولى خواهیم گفت: این احتمال در مورد هر نظام و حكومتى وجود دارد. فرض كنید كسى بگوید: اگر در آمریكا انتخابات برگزار شود، مردم نظام دو حزبى كنونى را نمى‌پذیرند، پس باید رفراندوم برگزار شود. آیا فقط با این احتمال مى‌توان انتخابات مجدّد برگزار كرد؟ آیا تا كنون در كشورى ـ با هر شكل از حكومت ـ انتخاباتى به صرف احتمال و ادّعا انجام شده است تا نظام جمهورى اسلامى هم چنین كند؟! اگر این ادّعا را بررسى كنیم مستلزم تالى فاسد مهمى است؛ توضیح آنكه: اگر مردم با انتخابات آزاد نماینده‌اى را برگزینند و پس از گذشت زمان اندكى احتمال داده شود رأى دهندگان از نظر خویش برگشته‌اند، باید تقاضاى تجدید انتخابات بشود؟!
همین احتمال در مورد انتخابات ریاست جمهورى، اعضاى شوراى شهر، شهرداران و مسؤولان دیگرى كه در نظامهاى مختلف از طریق انتخابات برگزیده مى‌شوند، نیز مطرح مى‌شود. اگر در انتخابات به صِرْف احتمال تغییر نظر و رأى مردم ـ كه در هیچ زمانى منتفى نیست ـ انتخابات مجدّد برگزار گردد، كار دولتها و حكومتها فقط برگزارى انتخابات مى‌شود! آیا چنین امرى در دنیا پذیرفته است؟!