تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر سوره سبأ
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره 34. سبأ آیه 37

آیه
وَمَآ أَمْوَالُکُمْ وَلَا أَوْلاَدُکُم بِالَّتِی تُقَرِّبُکُمْ عِندَنَا زُلْفَی‏ إِلَّا مَنْ آمَنَ وَ عَمِلَ صَالِحاً فَأُوْلَئِکَ لَهُمْ جَزَآءُ الضِّعْفِ بِمَا عَمِلُواْ وَهُمْ فِی الْغُرُفَاتِ آمِنُونَ
ترجمه
و اموال و فرزندانتان آن گونه (فضیلتی) نیست که شما را به پیشگاه ما نزدیک گرداند، مگر کسانی که ایمان آورده و کار شایسته انجام داده‏اند. پس آنانند که برایشان دو برابر آن چه عمل کردند پاداش است و آنانند که در غرفه‏ها و طبقات (بهشتی) آسوده خاطرند.
نکته ها
خداوند، ایمان و عمل صالح و انفاق و اخلاص را وسیله‏ی قرب به خود قرار داده است، ولی گروهی مال و فرزند و نژاد را عامل قرب و سعادت می‏پندارند.
در آیه 15 سوره‏ی تغابن می‏خوانیم: «انّما اموالکم و اولادکم فتنة و اللّه عنده اجر عظیم» همانا اموال و فرزندان، وسیله‏ی آزمایش شما هستند و خداست که نزد او پاداش بزرگ است. البتّه ذکر مال و فرزند، از باب مثال است وگرنه جز ایمان و عمل صالح هر چه باشد وسیله‏ی قرب نخواهد بود.
کسانی که به مال و فرزند زیاد افتخار می‏کنند بدانند که کثرت مال و فرزند همیشه نشانه‏ی گشایش رزق نیست، بلکه گاهی خداوند افرادی را با سرمایه عذاب می‏دهد. «فلا تعجبک اموالهم و لا اولادهم انّما یرید اللّه لیعذّبهم بها»** توبه، 55.***
پیام ها
1- به تبلیغات و تفکّرات غلط دشمنان پاسخ دهید. کفّار (در آیه 35) می‏گفتند: ما با داشتن اموال و فرزندانِ بیشتر، عذاب نمی‏شویم. «نحن اکثر اموالاً و اولاداً و ما نحن بمعذبین»، این آیه پاسخ می‏دهد: که مال و فرزند سبب در امان ماندن از عذاب نیست. «و ما اموالکم و لا اولادکم...»
2- قرب به خدا، همیشه برای انسان یک هدف بوده امّا گاهی انسان برای رسیدن به آن راه‏ها و وسایل نادرستی را انتخاب کرده است، نظیر بت پرستی. «ما نعبدهم الاّ لیقرّبونا الی اللّه زلفی‏»** زمر، 3.***، «و ما اموالکم... عندنا زلفی‏»
3- داشتن مال و فرزند و سایر امکانات، نشانه‏ی رشد و کمال نیست، بلکه بهره‏گیری صحیح از آنها کمال است. «و ما اموالکم... الاّ مَن آمن و عمل صالحاً» (آری، اگر مال و فرزند در راستای ایمان و عمل صالح باشد، وسیله‏ی قرب است.) «و ما اموالکم... الاّ من امن و عمل»
4- گرچه پاداش دو برابر داده می‏شود ولی باز هم در برابر عمل است. «جزاء الضعف بما عملوا»
5 - در انتخاب مسکن علاوه بر امنیّت، ویژگی‏های دیگر را هم در نظر بگیرید: داشتن غرفه و طبقه‏ی بالا، چشم‏انداز بهتر، نور بیش‏تر، هوای لطیف‏تر. «فی الغرفات آمنون»
6- در بهشت، هیچ گونه بیماری، ترس، اندوه و اضطرابی وجود ندارد. «آمنون»