شعیب این پیامبر بزرگ که به خاطر سخنان حساب شده و رسا و دلنشین
@@تفسیر نمونه جلد 9 صفحه 213@@@
به عنوان خطیب الانبیاء**سفینة البحار ماده (شعیب)*** لقب گرفته، گفتارش را که بهترین راهگشای زندگی مادی و معنوی این گروه بود با صبر و حوصله و متانت و دلسوزی تمام ایراد کرد، اما ببینیم این قوم گمراه چگونه به او پاسخ گفتند.
آنها با چهار جمله که همگی حکایت از لجاجت و جهل و بی خبری می کرد جواب دادند.
نخست اینکه ((گفتند: ای شعیب ما بسیاری از حرفهای تو را نمی فهمیم )) (قالوا یا شعیب ما نفقه کثیرا مما تقول ).
اساسا سخنان تو سروته ندارد! و محتوا و منطق با ارزشی در آن نیست که ما بخواهیم پیرامون آن بیندیشیم ! و به همین دلیل چیزی نیست که بخواهیم آنرا ملاک عمل قرار دهیم، بنابراین زیاد خود را خسته مکن و به سراغ دیگران برو!
دیگر اینکه ((ما تو را در میان خود ضعیف و ناتوان می یابیم )) (و انا لنریک فینا ضعیفا).
بنابراین اگر فکر کنی حرفهای بی منطقت را با قدرت و زور می توانی به کرسی بنشانی، آنهم اشتباه است .
گمان مکن اگر ما حساب تو را نمی رسیم به خاطر ترس از قدرت تو است، ((اگر ملاحظه قوم و قبیله ات و احترامی که برای آنها قائل هستیم نبود ترا به بدترین صورتی به قتل می رساندیم یعنی ترا سنگباران می کردیم ))! (و لو لا رهطک لرجمناک ).
جالب اینکه آنها از قبیله شعیب به عنوان ((رهط)) یاد کردند، که در لغت عرب به یک جمعیت کم از سه تا هفت یا ده و یا حداکثر به گفته بعضی به چهل نفر اطلاق می شود، اشاره به اینکه گروه قبیله تو نیز در نظر ما قدرتی
@@تفسیر نمونه جلد 9 صفحه 214@@@
ندارند، بلکه ملاحظات دیگر است که ما را از این کار باز می دارد و این درست به آن میماند که ما به دیگری می گوئیم اگر ملاحظه این چهار نفر قوم و فامیل تو نبود حق تو را در دستت می گذاشتیم، در حالی که واقعا فامیل و قبیله او چهار نفر نیست بلکه منظور بیان این نکته است که آنها اهمیتی از نظر قدرت ندارند.
سرانجام گفتند ((تو برای ما فردی نیرومند و شکست ناپذیر نیستی )) (و ما انت علینا بعزیز).
تو هر چند از بزرگان قبیله ات محسوب می شوی، به خاطر برنامه ای که در پیش گرفتی در نظر ما قرب و منزلتی نداری .
شعیب بدون اینکه از سخنان زننده و توهینهای آنها از جا در برود، با همان منطق شیوا و بیان رسا به آنها چنین پاسخ گفت :
ای قوم ! آیا این چند نفر قوم و قبیله من نزد شما ((ازخداوندعزیزترند))؟ (قال یا قوم ارهطی اعز علیکم من الله ).
شما که به خاطر فامیل من که به گفته خودتان چند نفری بیش نیستند به من آزار نمی رسانید چرا به خاطر ((خدا)) سخنانم را نمی پذیرید؟ آیا چند نفر در برابر عظمت پروردگار به حساب می آیند ؟.
آیا شما برای خدا احترام قائلید؟ ((با اینکه او و فرمان او را پشت سرانداخته اید))؟ (و اتخذ تموه و رائکم ظهریا).**در زبان عربی هنگامی که می خواهند بی اعتنایی نسبت به چیزی را به صورت کنائی بیان کنند می گویند (جعلته تحت قدمی) یا (جعلته دبر اذنی) یا (جعلته وراء ظهری) یا (جعلته ظهریا) (آن را پشت گوش انداختم-پشت سر گذاشتم) و ظهری از ماده ظهر (بر وزن قهر) گرفته شده و یاء،یاء نسبت است و کسره ظاء بخاطر تغییراتی است که گاه در اسم منسوب می دهند***
و در پایان می گوید: فکر نکنید خداوند اعمال شما را نمی بیند و سخنانتان را نمی شنود، ((یقین بدانید که پروردگار من به تمام اعمالی که انجام می دهید،
@@تفسیر نمونه جلد 9 صفحه 215@@@
احاطه دارد)) (ان ربی بما تعملون محیط).
سخنگوی بلیغ کسی است که در برابر تمام موضع گیری های طرف مقابل موضع خود را در لابلای سخنانش مشخص کند، از آنجا که مشرکان قوم شعیب در آخر سخنان خود، او را تهدید ضمنی به سنگسار کردن نمودند، و قدرت خود را به رخ او کشیدند، شعیب موضع خویش را در برابر تهدید آنها چنین مشخص می کند:
((ای قوم من ! هر چه در قدرت دارید انجام دهید و کوتاهی نکنید و هر کاری از دستتان ساخته است مضایقه ننمائید)) (و یا قوم اعملوا علی مکانتکم ).**(مکانة) مصدر یا اسم مصدر به معنی قدرت بر چیزی داشتن است***
((من نیز کار خودم را می کنم )) (انی عامل ).
((اما بزودی خواهید فهمید چه کسی گرفتار عذاب خوار کننده خواهد شد من یا شما و چه کسی دروغگو است، من یا شما؟)) (سوف تعلمون من یاتیه عذاب یخزیه و من هو کاذب ).
و حال که چنین است، شما در انتطار بمانید، من هم در انتظارم (و ارتقبوا انی معکم رقیب ).**(رقیب) به معنی حافظ و مراقب و نگاهبان است و در اصل از (رقبه) که به معنی گردن است گرفته شده و این معنی یا بخاطر آنست که شخص حافظ و مراقب گردن کسی را که در حفاظت او است حفظ می کند (کنایه از اینکه جان او را حفظ می کند) و یا بخاطر اینکه گردن می کشد تا برنامه پاسداری و حفاظت را انجام دهد***
((شما در انتظار این باشید که بتوانید با قدرت و جمعیت و ثروت و نفوذتان بر من پیروز شوید من هم در انتظار این هستم که مجازات دردناک الهی بزودی دامان شما جمعیت گمراه را بگیرد و از صفحه گیتی بر اندازد))!
@@تفسیر نمونه جلد 9 صفحه 216@@@