تربیت
Tarbiat.Org

مَفاتیحُ الْجِنانِ‏ بخش اول
حاج شیخ عباس قمی (رضوان الله علیه)

فصل دویّم در فضیلت و اعمال ماه شعبان است

بدانکه شعبان ماه بسیار شریفی است و منسوب است به حضرت سید انبیاءصلی الله علیه وآله و آن حضرت این ماه را روزه می‏داشت و وصل می‏کرد به ماه رمضان و می‏فرمود شعبان ماه من است هر که یک روز از ماه مرا روزه بدارد بهشت او را واجب شود و از حضرت صادق‏علیه السلام روایتست‏که چون ماه شعبان داخل می‏شد حضرت امام زین‏العابدین‏علیه السلام اصحاب خود را جمع می‏نمود و می‏فرمود ای گروه اصحاب من می‏دانید این چه ماهی است این ماه شعبان است و حضرت رسول‏صلی الله علیه وآله می‏فرمود شعبان ماه من است پس روزه بدارید در این ماه برای محبّت پیغمبر خود و برای تقرّب به سوی پروردگار خود بحقّ آن خدایی که جان علیّ بن الحسین به دست قدرت اوست سوگند یاد می‏کنم که از پدرم حسین بن علی‏علیها السلام شنیدم که فرمود شنیدم از امیرالمؤمنین‏علیه السلام که هر که روزه دارد شعبان را برای محبّت پیغمبر خدا و تقرّب بسوی خدا دوست دارد خدا او را و نزدیک گرداند او را به کرامت خود در روز قیامت و بهشت را برای او واجب گرداند و شیخ روایت کرده از صفوان جمال که گفت فرمود به من حضرت صادق‏علیه السلام که وادار کن کسانی را که در ناحیه و اطراف تو هستند بر روزه شعبان گفتم فدایت شوم مگر می‏بینی در فضیلت آن چیزی فرمود بلی بدرستی‏که رسول خداصلی الله علیه وآله هرگاه می‏دید هلال شعبان را امر می‏فرمود مُنادی را که ندا می‏کرد در مدینه ای اهل مدینه من رسولم از جانب رسول خداصلی الله علیه وآله به سوی شما می‏فرماید آگاه باشید بدرستی که شعبان ماه من است پس خدا رحمت کند کسی را که یاری کند مرا بر ماه من‏یعنی روزه بدارد آن‏را پس گفت حضرت صادق‏علیه السلام که امیرالمؤمنین‏علیه السلام می‏فرمود که فوت نشد از من روزه شعبان از زمانی‏که شنیدم منادی رسول خداصلی الله علیه وآله ندا کرد در شعبان و فوت نخواهد شد از من تا مدتی که حیات دارم‏انشاءالله تعالی پس می‏فرمودکه روزه دو ماه که شعبان و رمضان باشد توبه و مغفرتست ازخدا و روایت کرده اسماعیل بن عبد الخالق‏که گفت بودم نزد حضرت صادق‏علیه السلام که در میان آمد ذکر روزه شعبان حضرت فرمود که در فضیلت روزه شعبان چنین و چنان است حتی آنکه مردی مرتکب خون حرام می‏شود پس روزه می‏گیرد شعبان را نفع می‏بخشد او را و آمرزیده می‏شود و بدانکه اعمال این ماه شریف بر دو قِسم است اعمال مشترکه و اعمال مختصه امّا اعمال مشترکه پس آن چند امر است اوّل هر روز هفتاد مرتبه بگوید اَسْتَغْفِرُاللَّهَ وَ اَسْئَلُهُ التَّوْبَةَ دویّم هر روز هفتاد مرتبه بگوید اَسْتَغْفِرُاللَّهَ الَّذی‏ لا اِلهَ اِلاَّ هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحیمُ الْحَیُّ الْقَیّوُمُ وَ اَتُوبُ اِلَیْهِ و در بعضی روایات الْحَیُّ الْقَیُّومُ پیش از الرَّحْمنُ الرَّحیمُ است و عمل به هر دو خوبست و از روایات مستفاد می‏شود که بهترین دعاها و ذکرها در این ماه استغفار است و هرکه هر روز از این ماه استغفار کند هفتاد مرتبه مثل آنست که هفتاد هزار در ماههای دیگر استغفار کند سیّم تصدّق کند در این ماه اگرچه به نصف دانه خرمایی باشد تا حق تعالی بدن او را برآتش جهنّم حرام‏گرداند از حضرت صادق‏علیه السلام منقول است که از آن جناب سؤال کردند از فضیلت روزه رجب فرمود چرا غافلید از روزه شعبان راوی عرض کرد یابن رَسول‏اللَّه چه ثواب دارد کسی که یک روز از شعبان را روزه بدارد فرمود به خدا قسم بهشت ثواب اوست عرض کرد یابن رسول‏الله بهترین اعمال در این ماه چیست فرمود تصدّق و استغفار هر که تصدّق کند در ماه شعبان حق تعالی آن را تربیت کند همچنانکه یکی از شما شتر بچّه‏اش را تربیت می‏کند تا آنکه در روز قیامت برسد به صاحبش در حالتی‏که بقدر کوه اُحُد شده باشد چهارم در تمام این ماه هزار بار بگوید لا اِلهَ اِلَّا اللَّهُ وَلانَعْبُدُ اِلاَّ اِیَّاهُ مُخْلِصینَ لَهُ الدّینَ وَ لَوُ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ که ثواب بسیار دارد از جمله آنکه عبادت هزار ساله در نامه عملش بنویسند پنجم در هر پنجشنبه این ماه دو رکعت نماز کند در هر رکعت بعد از حمد صد مرتبه توحید و بعد از سلام صد بار صلوات بفرستد تا حق تعالی برآورد هر حاجتی که دارد از امر دین و دنیای خود و روزه‏اش نیزفضیلت دارد و روایت شده که در هر روز پنجشنبه ماه شعبان زینت می‏کنند آسمانها را پس ملائکه عرض می‏کنند خداوندا بیامرز روزه‏داران این روز را و دعای ایشان را مستجاب گردان و در خبر نبوی است که هر که روز دوشنبه و پنجشنبه شعبان را روزه دارد حقّ‏تعالی بیست‏حاجت ازحوائج دنیا وبیست‏حاجت ازحاجتهای آخرت او را برآورد ششم در این ماه صلوات بسیار فرستد هفتم در هر روز از شعبان در وقت زوال و در شب نیمه آن بخوانداین‏صلوات مَرْویّه ازحضرت امام زین‏العابدین‏علیه السلام را: اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی‏ مُحَمَّدٍ خدایا درود فرست بر محمدوَآلِ مُحَمَّدٍ شَجَرَةِ النُّبُوَّةِ وَمَوْضِعِ الرِّسالَةِ وَمُخْتَلَفِ الْمَلائِکَةِو آل محمد درخت نبوت و جایگاه رسالت و محل رفت و آمد فرشتگان‏وَمَعْدِنِ الْعِلْمِ وَاَهْلِ بَیْتِ الْوَحْیِ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی‏ مُحَمَّدٍ وَآلِ‏و معدن دانش و خاندان وحی خدایا درود فرست بر محمد و آل‏مُحَمَّدٍ الْفُلْکِ الْجارِیَةِ فِی اللُّجَجِ الْغامِرَةِ یَأْمَنُ مَنْ رَکِبَها وَیَغْرَقُ‏محمد کشتی جاری در اقیانوسهای بیکران ایمن شود هر که سوار آن کشی گردد و غرق شودمَنْ تَرَکَهَا الْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مارِقٌ وَالْمُتَاَخِّرُ عَنْهُمْ زاهِقٌ وَاللّازِمُ لَهُمْ‏کسی که آن را واگذارد، هر که بر ایشان تقدم جوید از دین بیرون رفته و کسی که از ایشان عقب ماند به نابودی گراید ولی ملازم ایشان‏لاحِقٌ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی‏ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ الْکَهْفِ الْحَصینِ وَغِیاثِ‏به حق خواهد رسید خدایا درود فرست بر محمد و آل محمد آن پناه‏گاه محکم و فریادرس الْمُضْطَرِّ الْمُسْتَکینِ وَمَلْجَأِ الْهارِبینَ وَعِصْمَةِ الْمُعْتَصِمینَ اَللّهُمَّ بیچاره درمانده و پناه گریختگان و دستاویز محکم برای وسیله‏جویان خدایا درودصَلِّ عَلی‏ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ صَلوةً کَثیرَةً تَکُونُ لَهُمْ رِضاً وَلِحَقِ‏فرست بر محمد و آل محمد درود بسیاری که موجب خوشنودی ایشان گردد و حق مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ اَدآءً وَقَضآءً بِحَوْلٍ مِنْکَ وَقُوَّةٍ یا رَبَّ الْعالَمینَ محمد و آل محمد اداء گشته و انجام وظیفه ما شده باشد به جنبش و نیروی تو ای پروردگار جهانیان‏اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی‏ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ الطَّیِّبینَ الْأَبْرارِ الْأَخْیارِ الَّذینَ‏خدایا درود فرست بر محمد و آل محمد آن پاکان نیکوکار برگزیده آن کسانی‏که‏اَوْجَبْتَ حُقُوقَهُمْ وَفَرَضْتَ طاعَتَهُمْ وَوِلایَتَهُمْ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی‏حقوقشان را واجب کردی و اطاعت و دوستیشان را فرض نمودی خدایا درود فرست برمُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاعْمُرْ قَلْبی‏بِطاعَتِکَ وَلا تُخْزِنی‏ بِمَعْصِیَتِکَ‏محمد و آل محمد و آباد کن دل مرا به اطاعت خود و به وسیله نافرمانیت رسوایم مکن‏وَارْزُقْنی‏ مُواساةَ مَنْ قَتَّرْتَ عَلَیْهِ مِنْ رِزْقِکَ بِما وَسَّعْتَ عَلَیَّ مِنْ‏و روزی من گردان که کمک مالی دهم بر کسی‏که روزیت را بر او تنگ کردی بوسیله آنچه بر من فراخ گرداندی ازفَضْلِکَ وَنَشَرْتَ عَلَیَّ مِنْ عَدْلِکَ وَاَحْیَیْتَنی‏ تَحْتَ ظِلِّکَ وَهذا شَهْرُفضل خویش و گستردی بر من از عدل خویش و مرا در زیر سایه‏ات زنده داشتی و این ماه‏نَبِیِّکَ سَیِّدِ رُسُلِکَ شَعْبانُ الَّذی‏ حَفَفْتَهُ مِنْکَ بِالرَّحْمَةِ وَالرِّضْوانِ‏پیمبرت و آقای رسولانت ماه شعبان است که اطراف آن را به رحمت و خوشنودی خود پوشاندی‏الَّذی‏ کانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَالِه‏ وَسَلَّمَ یَدْاَبُ فی‏ صِیامِهِ‏آن ماهی که رسول خدا صلی اللَّه علیه و آله و سلم کوشش بسیار داشت در روزه‏وَقِیامِهِ فی‏ لَیالیهِ وَاَیَّامِهِ بُخُوعاً لَکَ فی‏ اِکْرامِهِ وَاِعْظامِهِ اِلی‏ مَحَلِ‏و شب زنده‏داریش هم در شبها و هم در روزهایش بخاطر فروتنی در برابر تو در مورد گرامی داشتن و بزرگداشتنش هم‏چنان‏حِمامِهِ اَللّهُمَّ فَاَعِنَّا عَلَی الْأِسْتِنانِ بِسُنَّتِهِ فیهِ وَنَیْلِ الشَّفاعَةِ لَدَیْهِ‏تا هنگام مرگش خدایا پس ما را کمک ده تا روش او را در این ماه پیروی کنیم و به شفاعتی که نزد او است برسیم‏اَللّهُمَّ وَاجْعَلْهُ لی‏ شَفیعاً مُشَفَّعاً وَطَریقاً اِلَیْکَ مَهیَعاً وَاجْعَلْنی‏ لَهُ‏خدایا قرار ده او را برای من شفیعی پذیرفته و راهی بسویت که همواره باشد و مرا پیرو او گردان‏مُتَّبِعاً حَتّی‏ اَلْقاکَ یَوْمَ الْقِیمَةِ عَنّی‏ راضِیاً وَ عَنْ ذُنُوبی‏ غاضِیاً قَدْتا به جایی که در روز قیامت تو را در حالی دیدار کنم که از من خوشنود باشی و گناهانم را نادیده گیری اَوْجَبْتَ لی‏ مِنْکَ الرَّحْمَةَ وَالرِّضْوانَ وَاَنْزَلْتَنی‏ دارَ الْقَرارِ وَمَحَلَّ و برای من واجب کرده‏باشی از جانب خود رحمت و خوشنودی را و مرا در خانه همیشگی (بهشت جاویدان) و منزلگاه‏الْأَخْیارِ هشتم بخواند این‏مناجات مرویّه از ابن خالویه را که نقل کرده و گفته این مناجات‏نیکان فرود آری حضرت امیرالمؤمنین و امامان از فرزندان اوعلیهم السلام است که در ماه شعبان می‏خواندند: اَللّهُمَّ خدایاصَلِّ عَلی‏ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاسْمَعْ دُعائی‏ اِذا دَعَوْتُکَ وَاْسمَعْ‏درود فرست بر محمد و آل محمد و بشنو دعایم را هنگامی که تو را خوانم و بشنونِدائی‏ اِذا نادَیْتُکَ وَاَقْبِلْ عَلیَّ اِذا ناجَیْتُکَ فَقَدْ هَرَبْتُ اِلَیْکَ وَوَقَفْتُ‏صدایم را هر گاه تو را صدا زنم و رو به من کن هرگاه با تو راز گویم زیرا من به سوی تو گریختم و پیش رویت‏بَیْنَ یَدَیکَ مُسْتَکیناً لَکَ مُتَضرِّعاً اِلَیْکَ راجِیاً لِما لَدَیْکَ ثَوابی‏ایستادم در حال بیچارگی و فروتنی به درگاهت و امیدوارم ثوابم را که در پیش تو است‏وَتَعْلَمُ ما فی‏ نَفْسی‏ وَتَخْبُرُ حاجَتی‏ وَتَعْرِفُ ضَمیری‏ وَلا یَخْفی‏و تو آنچه را من در دل دارم می‏دانی و حاجتم را آگاهی و از نهادم باخبری‏عَلَیْکَ اَمْرُ مُنْقَلَبی‏ وَمَثْوایَ وَما اُریدُ اَنْ اُبْدِئَ بِهِ مِنْ مَنْطِقی‏ واَتَفَوَّهُ‏و سرانجام کار و سرمنزل من بر تو روشن است و نیز آنچه را می‏خواهم از گفتارم بدان لب گشایم و آن طلبی‏بِهِ مِنْ طَلِبَتی‏ وَاَرْجُوهُ لِعاقِبَتی‏ وَقَدْ جَرَتْ مَقادیرُکَ عَلَیَّ یا سَیِّدی‏را که می‏خواهم به زبان آرم و امید آن را برای سرانجام کارم دارم، ای آقای من مقدّرات‏فیما یَکُونُ مِنّی‏ اِلی‏ آخِرِ عُمْری‏ مِنْ سَریرَتی‏ وَعَلانِیَتی‏ وَبِیَدِکَ لاتو بر من جاری گشته در آنچه از من تا آخر عمر سر زند چه از کارهای پنهانم و چه آشکارم و بدست تو است نه‏بِیَدِ غَیْرِکَ زِیادَتی‏ وَنَقْصی‏ وَنَفْعی‏ وَضَرّی‏ اِلهی‏ اِنْ‏حَرَمْتَنی‏ فَمَنْ‏به دست دیگری کم و زیاد شدن و سود و زیان من خدایا اگر توام محروم کنی پس کیست‏ذَاالَّذی‏ یَرْزُقُنی‏ وَاِنْ خَذَلْتَنی‏ فَمَنْ ذَاالَّذی‏ یَنْصُرُنی‏ اِلهی‏ اَعُوذُکه روزیم دهد و اگر تو خوارم کنی پس کیست که یاریم دهد خدایا پناه برم بِکَ مِنَ غَضَبِکَ وَحُلُولِ سَخَطِکَ اِلهی‏ اِنْ کُنْتُ غَیْرَ مُسْتَاْهِلٍ‏به تو از خشمت و فرو ریختن عذابت خدایا اگر من شایستگی رحمت تو را ندارم‏لِرَحْمَتِکَ فَاَنْتَ اَهْلٌ اَنْ تَجُودَ عَلیَّ بِفَضْلِ سِعَتِکَ اِلهی‏ کَاَنّی‏ولی تو شایسته آنی که از زیاده بخششت به من احسان کنی خدایا خود را چنان‏بِنَفْسی‏ واقِفَةٌ بَیْنَ یَدَیْکَ وَقَدْ اَظَلَّها حُسْنُ تَوَکُّلی‏ عَلَیْکَ فَقُلْتَ مامی‏نگرم که گویا در برابرت ایستاده و آن توکل نیکویی که بر تو دارم بر سر من سایه افکنده و تو نیز آنچه رااَنْتَ اَهْلُهُ وَتَغَمَّدْتَنی‏ بِعَفْوِکَ اِلهی‏ اِنْ عَفَوْتَ فَمَنْ اَوْلی‏ مِنْکَ‏شایسته آنی درباره من فرموده و مرا در سراپرده عفو خویش پوشانده‏ای خدایا اگر بگذری پس کیست‏بِذلِکَ وَاِنْ کانَ قَدْ دَنا اَجَلی‏ وَلَمْ یُدْنِنی‏ مِنْکَ عَمَلی‏ فَقَدْ جَعَلْتُ‏که از تو بدین کار سزاوارتر باشد و اگر مرگم نزدیک شده و عملم مرا به تو نزدیک نکرده من به ناچار قرار می‏دهم‏الإِقْرارَ بِالذَّنْبِ اِلَیْکَ وَسیلَتی‏ اِلهی‏ قَدْ جُرْتُ عَلی‏ نَفْسی‏ فِی‏اقرار به گناه را وسیله خویش به درگاهت خدایا من بر خویشتن ستم کردم درالنَّظَرِ لَها فَلَهَا الْوَیْلُ اِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَها اِلهی‏ لَمْ یَزَلْ بِرُّکَ عَلَیَّ اَیَّامَ‏آن توجهی که بدان کردم پس وای بر او اگر نیامرزیش خدایا پیوسته در دوران زندگی نیکی توحَیوتی‏ فَلا تَقْطَعْ بِرَّکَ عَنّی‏ فی‏ مَماتی‏ اِلهی‏ کَیْفَ آیَسُ مِنْ حُسْنِ‏بر من می‏رسد پس نیکیت را در هنگام مرگ نیز از من مگیر خدایا من چگونه مأیوس شوم از اینکه پس از مرگ مورد حسن‏نَظَرِکَ لی‏ بَعْدَ مَماتی‏ وَاَنْتَ لَمْ تُوَلِّنی‏ اِلاّ الْجَمیلَ فی‏ حَیوتی‏ اِلهی‏نظر تو واقع گردم در صورتی‏که در دوران زندگیم جز به نیکی سرپرستیم نکردی خدایاتَوَلَّ مِنْ اَمْری‏ ما اَنْتَ اَهْلُهُ وَعُدْ عَلَیَّ بِفَضْلِکَ عَلی‏ مُذْنِبٍ قَدْ غَمَرَهُ‏سرپرستی کن کار مرا چنانچه تو شایسته آنی و توجه کن بر من به فضل خویش که همچون گنهکاری هستم‏جَهْلُهُ اِلهی‏ قَدْ سَتَرْتَ عَلَیَّ ذُنُوباً فِی الدُّنْیا وَاَ نَا اَحْوَجُ اِلی‏سَتْرِهاکه نادانیش سراپا او را فراگرفته خدایا براستی تو گناهانی را در دنیا بر من پوشاندی که من به پوشاندن آنهاعَلَیَّ مِنْکَ فی‏ الْأُخْری‏ اِذْ لَمْ تُظْهِرْها لاَِحَدٍ مِنْ عِبادِکَ الصَّالِحینَ‏در آخرت محتاج‏ترم (در دنیا پوشاندی) با اینکه آشکارش نکردی برای هیچیک از بندگان شایسته‏ات فَلاتَفْضَحْنی‏ یَوْمَ الْقِیمَةِ عَلی‏ رُؤُسِ الْأَشْهادِ اِلهی‏ جُودُکَ بَسَطَ ای خدا پس در روز قیامت در برابر دیدگان مردم مرا رسوا مکن خدایا جود و بخششت‏اَمَلی‏ وَعَفْوُکَ اَفْضَلُ مِنْ عَمَلی‏ اِلهی‏ فَسُرَّنی‏ بِلِقآئِکَ یَوْمَ تَقْضی‏آرزویم را گستاخ کرده و گذشت تو برتر است از عمل من خدایا مرا در آن روزی‏فیهِ بَیْنَ عِبادِکَ اِلهی‏ اعْتِذاری‏ اِلَیْکَ اِعْتِذارُ مَنْ لَمْ یَسْتَغْنِ عَنْ‏که میان بندگانت داوری کنی به دیدارت مسرور ساز خدایا عذرخواهی من به درگاهت عذرخواهی کسی است که بی‏نیازقَبُولِ عُذْرِهِ فَاقْبَلْ عُذْری‏ یا اَکْرَمَ مَنِ اعْتَذَرَ اِلَیْهِ الْمُسیئُونَ اِلهی‏نشده از پذیرفتن عذرش پس عذر مرا بپذیر ای بزرگوارترین کسی‏که گنهکاران به درگاهش معذرت خواهی کنند خدایالا تَرُدَّ حاجَتی‏ وَلا تُخَیِّبْ طَمَعی‏ وَلا تَقْطَعْ مِنْکَ رَجآئی‏ وَاَمَلی‏حاجتم را بازمگردان و طمعم را به نومیدی مکشان و امید و آرزویم را از درگاهت قطع مفرمااِلهی‏ لَوْ اَرَدْتَ هَوانی‏ لَمْ تَهْدِنی‏ وَلَوْ اَرَدْتَ فَضیحَتی‏ لَمْ تُعافِنی‏خدایا اگر خواری مرا خواسته بودی راهنمائیم نمی‏کردی و اگر رسوائیم را می‏خواستی تندرستیم نمی‏دادی‏اِلهی‏ ما اَظُنُّکَ تَرُدُّنی‏ فی‏ حاجَةٍ قَدْ اَفْنَیْتُ عُمْری‏ فی‏ طَلَبِها مِنْکَ‏خدایا گمان ندارم که مرا بازگردانی در مورد حاجتی که عمر خویش را در خواستن آن از تو سپری کردم‏اِلهی‏ فَلَکَ الْحَمْدُ اَبَداً اَبَداً دآئِماً سَرْمَداً یَزیدُ وَلا یَبیدُ کَما تُحِبُ‏خدایا ستایش خاص تو است ستایش ابدی جاویدان همیشگی که فزون شود ولی کم نگردد بدان نحو که دوست‏داری‏وَتَرْضی‏ اِلهی‏ اِنْ اَخَذْتَنی‏ بِجُرْمی‏ اَخَذْتُکَ بِعَفْوِکَ وَاِنْ اَخَذْتَنی‏و خوشنود شوی خدایا اگر مرا به جنایتم مأخوذ داری من هم تو را به عفوت بگیرم و اگر به گناهم‏بِذُنُوبی‏ اَخَذْتُکَ بِمَغْفِرَتِکَ وَاِنْ اَدْخَلْتَنیِ النَّارَ اَعْلَمْتُ اَهْلَها اَنّی‏بگیری من هم تو را به آمرزشت بگیرم و اگر به دوزخم ببری بدوزخیان اعلام می‏کنم که من‏اُحِبُّکَ اِلهی‏ اِنْ کانَ صَغُرَ فی‏ جَنْبِ طاعَتِکَ عَمَلی‏ فَقَدْ کَبُرَ فی‏تو را دوست دارم خدایا اگر عمل من در جنب اطاعت تو کوچک است ولی آرزویم درجَنْبِ رَجآئِکَ اَمَلی‏ اِلهی‏ کَیْفَ اَنْقَلِبُ مِنْ عِنْدِکَ بِالْخَیْبَةِ مَحْروماًکنار امید تو بزرگ است خدایا چگونه من از پیش تو محروم برگردم وَقَدْ کانَ حُسْنُ ظَنّی‏ بِجُودِکَ اَنْ تَقْلِبَنی‏ بِالنَّجاةِ مَرْحُوماً اِلهی‏ با اینکه چنان حسن ظنی من به جود و بخششت داشتم که مرا مورد رحمت خویش قرار داده با نجات بازم خواهی گرداند خدایاوَقَدْ اَفْنَیْتُ عُمْری‏ فی‏ شِرَّةِ السَّهْوِ عَنْکَ وَاَبْلَیْتُ شَبابی‏ فی‏ سَکْرَةِمن عمرم را در حرص غفلت از تو سپری کردم و جوانیم را در مستی دوری از توالتَّباعُدِ مِنْکَ اِلهی‏ فَلَمْ اَسْتَیْقِظْ اَیّامَ اغْتِراری‏ بِکَ وَرُکُونی‏ اِلی‏از بین بردم و از اینرو خدایا بیدار نشدم در آن روزگاری که به کرم تو مغرور بودم و به راه خشم‏سَبیلِ سَخَطِکَ اِلهی‏ وَاَنَا عَبْدُکَ وَابْنُ عَبْدِکَ قائِمٌ بَیْنَ یَدَیْکَ‏تو متمایل گشته بودم خدایا من بنده تو و فرزند بنده توام که در برابرت ایستاده ومُتَوَسِّلٌ بِکَرَمِکَ اِلَیْکَ اِلهی‏ اَنَا عَبْدٌ اَتَنَصَّلُ اِلَیْکَ مِمَّا کُنْتُ‏به وسیله کرم تو به درگاهت توسل جویم خدایا من بنده‏ای هستم که می‏خواهم از آلودگی آنچه بدان بااُواجِهُکَ بِهِ مِنْ قِلَّةِ اسْتِحْیائی‏ مِنْ نَظَرِکَ وَاَطْلُبُ الْعَفْوَ مِنْکَ اِذِتو روبرو شدم از بی‏حیایی خودم در پیش روی تو خود را پاک سازم و از تو گذشت می‏خواهم زیراالْعَفْوُ نَعْتٌ لِکَرَمِکَ اِلهی‏ لَمْ یَکُنْ لی‏ حَوْلٌ فَانْتَقِلَ بِهِ عَنْ مَعْصِیَتِکَ‏گذشت وصف شناسای کرم تو است خدایا من آن نیرویی که بتوانم بوسیله آن خود را از نافرمانیت منتقل سازم ندارم‏اِلاَّ فی‏ وَقْتٍ اَیْقَظْتَنی‏ لِمَحَبَّتِکَ وَکَما اَرَدْتَ اَنْ اَکُونَ کُنْتُ فَشَکَرْتُکَ‏مگر در آن وقت که تو برای دوستیت بیدارم کنی و آن طور که خواهی باشم پس تو را سپاس گویم که مرابِاِدْخالی‏ فی‏ کَرَمِکَ وَلِتَطْهیرِ قَلْبی‏ مِنْ اَوْساخِ الْغَفْلَةِ عَنْکَ اِلهی‏در کرم خویش داخل کردی و دلم را از چرکیهای بی‏خبری و غفلت از خویش پاکیزه ساختی خدایااُنْظُرْ اِلَیَّ نَظَرَ مَنْ نادَیْتَهُ فَاَجابَکَ وَاْستَعْمَلْتَهُ بِمَعُونَتِکَ فَاَطاعَکَ یابه من بنگر نگریستن کسی که او را خوانده‏ای و او پاسخت داده و به یاری خویش به کارش واداشته‏ای و فرمانبریت کرده‏قَریبَاً لا یَبْعُدُ عَنِ المُغْتَرِّ بِهِ وَیا جَواداً لایَبْخَلُ عَمَّنْ رَجا ثَوابَهُ‏ای نزدیکی که دور نگردی از آن کس که بدو مغرور گشته و ای بخشنده‏ای که بخل نورزد از آنکس که امید نیکیش دارداِلهی‏ هَبْ لی‏ قَلْباً یُدْنیهِ مِنْکَ شَوْقُهُ وَلِساناً یُرْفَعُ اِلَیْکَ صِدْقُهُ‏خدایا دلی به من بده که اشتیاقش به تو موجب نزدیکیش به تو گردد و زبانی که صدق گفتارش وَنَظَراً یُقَرِّبُهُ مِنْکَ حَقُّهُ اِلهی‏ إنَّ مَنْ تَعَرَّفَ بِکَ غَیْرُ مَجْهُولٍ وَمَنْ‏بسوی تو بالا آید و نظر حقیقت بینی که همان حقیقتش او را به تو نزدیک گرداند خدایا کسی‏که بوسیله تو شناخته شد گمنام نیست‏لاذَ بِکَ غَیْرُ مَخْذُولٍ وَمَنْ اَقْبَلْتَ عَلَیْهِ غَیْرُ مَمْلُوکٍ اِلهی‏ اِنَّ مَنِ‏و کسی‏که به تو پناهنده شد خوار نیست و کسی که تو بسویش رو کنی بنده دیگری نخواهد بود خدایا براستی‏انْتَهَجَ بِکَ لَمُسْتَنیرٌ وَاِنَّ مَنِ اعْتَصَمَ بِکَ لَمُسْتَجیرٌ وَقَدْ لُذْتُ بِکَ یاهرکس به تو راه جوید راهش روشن است و هر که به تو پناه جوید پناه دارد و من ای خدا به تو پناه آورده‏ام‏اِلهی‏ فَلا تُخَیِّبْ ظَنّی‏ مِنْ رَحْمَتِکَ وَلا تَحْجُبْنی‏ عَنْ رَاْفَتِکَ اِلهی‏پس گمانی را که به رحمتت دارم نومید مکن و از مهر خویش منعم مکن خدایااَقِمْنی‏ فی‏ اَهْلِ وِلایَتِکَ مُقامَ مَنْ رَجَا الزِّیادَةَ مِنْ مَحَبَّتِکَ اِلهی‏جای مرا در میان دوستدارانت جای آن دسته از ایشان قرار ده که امید افزایش دوستیت را دارند خدایاوَاَ لْهِمْنی‏ وَلَهاً بِذِکْرِکَ اِلی‏ذِکْرِکَ وَهِمَّتی‏ فی‏ رَوْحِ نَجاحِ اَسْمآئِکَ‏در دلم انداز شیدایی و شیفتگی ذکر خود را پیاپی و همتم را در نشاط فیروز شدن اسمائت‏وَمَحَلِّ قُدْسِکَ اِلهی‏ بِکَ عَلَیْکَ اِلاَّ اَلْحَقْتَنی‏ بِمَحَلِّ اَهْلِ طاعَتِکَ‏و محل قدست قرار ده خدایا به حق خودت بر خودت سوگند که مرا به محل فرمانبرداریت و جایگاه‏وَالْمَثْوَی الصَّالِحِ مِنْ مَرْضاتِکَ فَاِنّی‏ لا اَقْدِرُ لِنَفْسی‏ دَفْعاً وَلاشایسته‏ای از مقام خوشنودیت برسانی زیرا که من قادر بر دفع چیزی از خود نیستم واَمْلِکُ لَها نَفْعاً اِلهی‏ اَ نَا عَبْدُکَ الضَّعیفُ الْمُذْنِبُ وَمَمْلُوکُکَ الْمُنیبُ‏مالک سودی هم برایش نیستم خدایا من بنده ناتوان گنهکار تو و مملوک زاری و توبه کننده به درگاهت هستم‏فَلا تَجْعَلْنی‏ مِمَّنْ صَرَفْتَ عَنْهُ وَجْهَکَ وَحَجَبَهُ سَهْوُهُ عَنْ عَفْوِکَ‏پس مرا در زمره کسانی که روی از آنها گرداندی و غفلتشان مانع از گذشت تو گشته قرارم مده‏اِلهی‏ هَبْ لی‏ کَمالَ الإِنْقِطاعِ اِلَیْکَ وَاَنِرْ اَبْصارَ قُلُوبِنا بِضِیآءِ نَظَرِهاخدایا بریدن کاملی از خلق بسوی خود به من عنایت کن و دیده‏های دلمان را به نور توجهشان‏اِلَیْکَ حَتّی‏ تَخْرِقَ اَبْصارُ الْقُلوُبِ حُجُبَ النُّورِ فَتَصِلَ اِلی‏ مَعْدِنِ‏به سوی خود روشن گردان تا دیده‏های دل پرده‏های نور را پاره کند و به مخزن اصلی الْعَظَمَةِ وَتَصیرَ اَرْواحُنا مُعَلَّقَةً بِعِزِّ قُدْسِکَ اِلهی‏ وَاجْعَلْنی‏ مِمَّنْ بزرگی و عظمت برسد و ارواح ما آویخته به عزت مقدست گردد خدایا قرارم ده از کسانی‏که او را خواندی‏نادَیْتَهُ فَاَجابَکَ وَلاحَظْتَهُ فَصَعِقَ لِجَلالِکَ فَناجَیْتَهُ سِرّاً وَعَمِلَ لَکَ‏و پاسخت داد و در معرض توجه قرارش دادی و او در برابر جلال تو مدهوش گشت و از این رو در پنهانی با او به راز گویی پرداختی ولی‏جَهْراً اِلهی‏ لَمْ اُسَلِّطْ عَلی‏ حُسْنِ ظَنّی‏ قُنُوطَ الْأَیاسِ وَلاَ انْقَطَعَ‏او آشکارا برایت کار کرد خدایا به خوش بینی من ناامیدی را مسلط مکن و امیدم را که به‏رَجآئی‏ مِنْ جَمیلِ کَرَمِکَ اِلهی‏ اِنْ کانَتِ الْخَطایا قَدْ اَسْقَطَتْنی‏کرم نیکویت دارم قطع مکن خدایا اگر خطاهایم مرا از نظرت انداخته‏لَدَیْکَ فَاصْفَحْ عَنّی‏ بِحُسْنِ تَوَکُّلی‏ عَلَیْکَ اِلهی‏ اِنْ حَطَّتْنِی الذُّنُوبُ‏پس بدان اعتماد خوبی که به تو دارم از من درگذر خدایا اگر گناهانم‏مِنْ مَکارِمِ لُطْفِکَ فَقَدْ نَبَّهَنِی الْیَقینُ اِلی‏ کَرَمِ عَطْفِکَ اِلهی‏ اِنْ اَنامَتْنِی‏بواسطه بزرگواریهای لطفت مرا بی‏مقدار ساخته ولی در عوض یقین به بزرگ توجه تو مرا هشیار کرده خدایا اگرالْغَفْلَةُ عَنِ الإِسْتْعِدادِ لِلِقآئِکَ فَقَدْ نَبَّهَنِی الْمَعْرِفَةُ بِکَرَمِ آلائِکَ‏بی‏خبری از آماده شدن برای دیدارت مرا به خواب فرو برده ولی در عوض معرفت به بزرگ نعمتهایت مرا بیدار کرده‏اِلهی‏ اِنْ دَعانی‏ اِلَی النَّارِ عَظیْمُ عِقابِکَ فَقَدْ دَعانی‏ اِلَی الْجَنَّةِخدایا اگر بزرگ کیفرت مرا به دوزخ می‏خواند ولی در مقابل پاداش فراوانت مرا به بهشت‏جَزیلُ ثَوابِکَ اِلهی‏ فَلَکَ اَسْئَلُ وَاِلَیْکَ اَبْتَهِلُ وَاَرْغَبُ وَاَسْئَلُکَ اَنْ‏دعوت می‏کند خدایا پس از تو خواهم و بسوی تو زاری کنم و بگرایم و از تو خواهم که‏تُصَلِّیَ عَلی‏ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاَنْ تَجْعَلَنی‏ مِمَّنْ یُدیمُ ذِکَرَکَ وَلادرود فرستی بر محمد و آل محمد و مرا از کسانی قرارم دهی که پیوسته به یاد تواند وویَنْقُضُ عَهْدَکَ وَلایَغْفُلُ عَنْ شُکْرِکَ وَلا یَسْتَخِفُّ بِاَمْرِکَ اِلهی‏پیمانت را نمی‏شکنند و از شکر تو غافل نشوند و دستور تو را سبک نشمارند خدایاوَاَلْحِقْنی‏ بِنُورِ عِزِّکَ الْأَبْهَجِ فَاَکُونَ لَکَ عارِفاً وَعَنْ سِواکَ مُنْحَرِفاًبرسان مرا به نور درخشان عزتت تا عارف به ذاتت باشم و از غیر تو روگردان باشم وَمِنْکَ خآئِفاً مُراقِباً یا ذَاالْجَلالِ وَالْإِکْرامِ وَصَلَّی اللَّهُ عَلی‏ مُحَمَّدٍ و از تو ترسان و نگران باشم ای صاحب جلالت و بزرگواری و درود خدا بر محمدرَسُولِهِ وَ الِهِ الطَّاهِرینَ وَسَلَّمَ تَسْلیماً کَثیراً و این از مناجاتهای جَلیلُ الْقَدْرپیامبرش و بر آل پاکش باد و سلام بسیار بر ایشان باد اَئمه‏علیهم السلام است و بر مضامین عالیه مشتمل است و در هر وقت که حضور قلبی باشد خواندن آن مناسب است.
وامّا اعمال مُختصّه شعبان‏
شب اوّل نمازهای بسیار در اقبال ذکر شده از جمله دوازده رکعت به حمد و یازده مرتبه توحید روز اوّل روزه‏اش فضیلت بسیار دارد و از حضرت صادق‏علیه السلام روایت است که هر که روزه بگیرد روز اوّل شعبان را واجب شود برای او بهشت البته و سید بن طاوس ثواب بسیاری نقل کرده از حضرت رسول‏صلی الله علیه وآله برای کسی‏که سه روز اوّل این ماه را روزه دارد و در شبهای آنها دو رکعت نماز کند در هر رکعت حمد یک مرتبه و توحید یازده مرتبه و بدانکه در تفسیر امام‏علیه السلام خبری در فضیلت شعبان و روز اوّل آن ذکر شده که فوائد بسیار در آن مندرجست و شیخ ما ثقةالاسلام نوری نَوَّرَاللَّهُ مَرْقَدَهُ آن خبر را ترجمه نموده و در آخر کتاب کلمه طیّبه ذکر فرموده و چون آن خبر طولانیست و مقام را گنجایش تمام آن نیست ما مختصر آن را در اینجا ذکر می‏کنیم حاصل آن خبر آن است که حضرت امیرالمؤمنین‏علیه السلام در روز اوّل شعبانی گذشت به جماعتی که در مسجدی نشسته بودند و در امر قَدَرْ و امثال آن گفتگو می‏کردند و بلند شده بود صداهای ایشان و سخت شده بود لجاجت و جدال ایشان پس حضرت ایستاد و بر ایشان سلام کرد آنها جواب سلام دادند و برای آن جناب برخاستند و خواهش کردند که نزد ایشان بنشیند آن حضرت به ایشان اعتنایی نکرد و فرمود ای گروهی‏که سخن می‏گویید در چیزی‏که نفع نمی‏رساند آیا ندانستید که خدای تعالی را بندگانیست که ساکت کرده ایشان را خوف بدون آنکه عاجز باشند از گفتن یا لال باشند بلکه ایشان هرگاه به خاطر آرند عظمت خداوند را شکسته می‏شود زبانهایشان و کنده می‏شود دلهایشان و می‏رود عقلهای‏شان و مبهوت می‏شوند به جهت اِعْزاز و اِجلال و اعظام خداوند پس هرگاه به خود آمدند از این حالت رو می‏آورند بسوی خدا به کردارهای پاکیزه می‏شمرند نَفْسهای خود را با ستمکاران و خطاکاران و حال آنکه ایشان منزّهند از تقصیر و تفریط مگر آنکه ایشان راضی نمی‏شوند برای خدا به کردار اندک و بسیار نمی‏شمرند برای او عمل زیاد را و پیوسته مشغولند به اعمال پس ایشان چنانند که هر وقت نظر کنی به ایشان ایستادگانند به عبادت ترسان و هراسان در بیم و اضطرابند پس کجائید شما از ایشان ای گروه تازه کارها آیا ندانستید که داناترین مردم به قَدَرْ ساکت‏ترین ایشانند از آن و اینکه جاهلترین مردم به قَدَرْ سخنگوترین ایشانند در او، ای گروه تازه کارها امروز غُرّه شعبان کریم است نامیده است او را پروردگار ما شعبان به جهت پراکنده شدن خیرات به تحقیق که باز کرده پروردگار شما در او درهای حسنات خود را و جلوه داده به شما قصرها و خیرات او را به قیمت ارزانی و کارهای آسانی پس بخرید آن را و جلوه داده برای شما ابلیس لعین شُعَبهای شرور و بلاهای خود را و شما پیوسته می‏کوشید در گمراهی و طغیان و متَمَّسِک می‏شوید به شعبهای ابلیس و رُو می‏گردانید از شعبهای خیرات که باز شده برای شما درهای او و این غُرّه ماه شعبان است و شعبهای خیرات او نماز است و روزه و زکات و امر به معروف و نهی از منکر و بِرّ والدین و خویشان و همسایگان و اصلاح ذات الْبَیْنِ و صدقه بر فقراء و مساکین بر خود کلفت می‏دهید چیزی را که برداشته شده از شما یعنی امر قضا و قدر و چیزی که نهی کرده شده‏اید از فرو رفتن در آن از کشف سِرّهای خدا که هر که تفتیش کند از آنها از تباه شدگانست آگاه باشید به درستی‏که اگر شما واقف شوید بر آنچه مهیّا فرموده، پروردگار عزّوجلّ برای مطیعین از بندگانش در امروز هر آینه بازخواهید داشت خود را از آنچه در او هستید و شروع خواهید کرد در آنچه امر کردند شما را به آن گفتند یا امیرالمؤمنین‏علیه السلام و چیست آنکه آن را خداوند مهیّا فرموده در این روز برای مطیعین خود پس حضرت نقل فرمود قصه آن لشکری را که رسول خداصلی الله علیه وآله به جهاد کفار فرستاده بود و دشمنان شب بر ایشان شبیخون زدند و آن شبی تاریک و سخت ظلمانی بود و مسلمانان در خواب بودند کسی از ایشان بیدار نبود جز زید بن حارثه و عبداللَّه بن رواحه و قتادة بن نعمان و قیس بن عاصم منقری که هر کدام در یک جانب ایشان بیدار و مشغول نماز و قرآن خواندن بودند دشمنان مسلمانان را تیرباران کردند و به واسطه تاریکی و ندیدن مسلمانان دشمنان را تا از آنها احتراز کنند نزدیک بود که هلاک شوند که ناگاه از دهان این چند نفر نورهایی ساطع شد که لشکرگاه مسلمانان را روشن کرد و سبب قوّت و دلیری ایشان شده پس شمشیر کشیده و دشمنان را کشته و زخمدار و اسیر نمودند و چون مراجعت نمودند و برای حضرت رسول‏صلی الله علیه وآله نقل کردند فرمود این نورها به جهت اعمال این برادران شما است در غرّه ماه شعبان پس یک یک آن اعمال را حضرت نقل کردند تا آنکه فرمودند چون روز اوّل شعبان می‏شود پراکنده می‏کند ابلیس لشکر خود را در اطراف زمین و آفاق آن و می‏گوید به ایشان که سعی کنید در کشیدن بعضی از بندگان خدا را به سوی خود در این روز و بدرستی که خدای عزّوجلّ پراکنده می‏کند ملائکه را در اطراف زمین و آفاق او و به ایشان می‏فرماید براستی نگاه دارید بندگان مرا و ارشاد کنید ایشان را پس همه ایشان نیکبخت می‏شوند به شما مگر آنکه امتناع و سرکشی کند پس بدرستی که او از حدّ گذشته می‏گردد در حِزب ابلیس و جنود او بدرستی که خداوند عزوجل چون روز اوّل ماه شعبان می‏شود امر می‏کند به درهای بهشت پس باز می‏شود و امر می‏کند درخت طوبی‏ را پس نزدیک می‏کند شاخهای خود را بر این دنیا آنگاه ندا می‏کند منادی پروردگار عزّوجلّ ای بندگان خدا این شاخهای درخت طوبی است پس درآویزید به او که بلند کند شما را بسوی بهشت و این شاخهای درخت زَقُّوم است پس بترسید از او که نبرد شما را بسوی دوزخ رسول خداصلی الله علیه وآله فرمود قسم به آنکه مرا براستی به رسالت مبعوث نموده که هر که فراگیرد دَری از خیر و نیکی را در این روز پس به تحقیق که درآویخته به شاخه‏ای از شاخهای درخت طُوبی‏ پس او کشانده است او را بسوی بهشت و هر که فراگیرد دری از شرّ را در امروز پس به تحقیق که درآویخته به شاخه‏ای از شاخهای درخت زقّوم پس آن کشاننده است او را بسوی آتش آنگاه فرمود رسول خداصلی الله علیه وآله پس هر کس که نماز مُستحبی کند امروز برای خدا پس درآویخته به شاخه‏ای از آن و هر که روزه گیرد در این روز پس به تحقیق که درآویخته به شاخه‏ای از آن و هر که صلح دهد میان زن و شوهرش یا پدر و فرزندش یا خویشاوندانش یا مرد و زن همسایه‏اش یا مرد و زن بیگانه پس به تحقیق که درآویخته از آن به شاخه‏ای و کسی‏که تخفیف دهد پریشانی را از طلبی که از او دارد یا کم کند از آن پس به تحقیق که درآویخته از آن به شاخه‏ای و کسی‏که نظر کند در حساب خود پس ببیند قرض کهنه را که صاحبش از آن مأیوس شده پس ادا کند آن را پس به تحقیق که درآویخته به شاخه‏ای از آن و کسی‏که کفالت کند یتیمی را پس به تحقیق که درآویخته از آن به شاخه‏ای و کسی‏که باز دارد سفیهی را از عِرْض مؤمنی پس به تحقیق که درآویخته از آن به شاخه‏ای و کسی‏که بخواند قرآن یا چیزی از آن را پس به تحقیق که درآویخته ازآن به شاخه‏ای و کسی که یاد آرد خدای را و بشمرد نعمتهای او را و شکر کند پس به تحقیق که درآویخته از آن به شاخه‏ای و کسی‏که عیادت کند مریضی را پس به تحقیق که درآویخته از آن به شاخه‏ای و کسی که نیکی کند پدر و مادر خود یا یکی از آنها را پس به تحقیق که درآویخته از آن به‏شاخه‏ای و کسی‏که پیش از این روز به غضب آورده بود ایشان را پس خوشنودشان کرد در این روز پس به تحقیق که درآویخته از آن به شاخه‏ای و هر که تشییع کند جنازه را پس به تحقیق که درآویخته از آن به شاخه‏ای و کسی‏که تسلیت دهد در آن مصیبت‏زده را پس به تحقیق که درآویخته از آن به شاخه‏ای و همچنین هر کسی که بجا آورد چیزی را از ابواب خیر در این روز پس به تحقیق درآویخته از آن به شاخه‏ای آنگاه فرمود رسول خداصلی الله علیه وآله قسم به آنکه مرا براستی به پیغمبری مبعوث فرموده که هر کس که فراگیرد دری از شرّ و گناه را در این روز پس به تحقیق که درآویخته به شاخه‏ای از شاخهای درخت زقّوم پس آن کشاننده است او را به سوی آتش آنگاه فرمود قسم به آنکه مرا براستی به پیغمبری فرستاده که هر کس تقصیر کند در این روز نماز واجبی خود را و ضایع کند آن را پس به تحقیق که درآویخته از آن درخت به شاخه‏ای و هرکس که بیاید در نزد او فقیری ضعیف که می‏داند بدی حال او را و او قادر است بر تغییر حالش بدون آنکه ضرری به او برسد و کسی هم نیست از او نیابت کند و بنشیند به جای او پس واگذارد او را که ضایع شود و هلاک گردد و دست او را نگیرد پس به تحقیق که درآویخته به شاخه‏ای از آن و کسی‏که عذرخواهی کند از او بدکاری پس نپذیرد عُذر او را آنگاه عقوبت نکند او را به قدر بدی او بلکه بیفزاید بر آن پس به تحقیق که درآویخته به شاخه‏ای از آن و کسی‏که جدایی اندازد میان شوهری با زنش یا پدر با فرزندش یا برادر با برادرش یا خویشی با خویشش یا میان دو همسایه یا میان دو رفیق یا دو خواهر پس به تحقیق که درآویخته از آن به شاخه‏ای و کسی‏که سخت بگیرد بر تنگدستی و حال آنکه می‏داند تنگدستی او را پس بیفزاید بر غیظ او بلای او پس به تحقیق که درآویخته از آن به شاخه‏ای و کسی که بر او دَیْنی باشد پس منکر شود آن را بر صاحبش و تعدّی کند بر او تا آنکه باطل کند دَین او را پس به تحقیق که درآویخته از آن به شاخه‏ای و کسی‏که جفا کند یتیمی را و آزار رساند او را و مال او را تباه کند پس به تحقیق که درآویخته به شاخه‏ای از آن و کسی که داخل شود در عِرض برادر مؤمن خود و وادارد مردم را بر آن پس به تحقیق که درآویخته به شاخه‏ای از او و کسی‏که آوازه خوانی کند به قسمی از خوانندگی که برانگیزاند در آن خواندن بر معاصی پس به تحقیق که درآویخته به شاخه‏ای از او و کسی که بنشیند بشمارد کارهای قبیح خود را در جنگها و انواع ستم خود را بر بندگان خدا و افتخار کند بر آن پس به تحقیق که درآویخته به شاخه‏ای از آن و کسی‏که همسایه‏اش مریض شده پس او را عیادت نکرد محض استخفاف به شأن او پس به تحقیق که درآویخته به شاخه‏ای از آن و کسی‏که همسایه‏اش مُرد پس مشایعت نکرد جنازه او را به جهت خوار بودن او در نظرش پس به تحقیق که درآویخته از آن به شاخه‏ای و کسی که اعراض کند از مصیبت زده و جفا کند او را محض حقارت و کوچکی او در نزدش پس به تحقیق که درآویخته از آن به شاخه‏ای و کسی‏که عاقّ کند پدر و مادر خود یا یکی از آن دو را پس به تحقیق که درآویخته به شاخه‏ای از آن و کسی‏که پیش، ایشان را عاق کرده بود و خوشنود نکرد ایشان را امروز و حال آنکه قدرت دارد بر آن پس به تحقیق که درآویخته به شاخه‏ای از آن و همچنین هرکس بکند کاری از سایر اقسام شر را پس به تحقیق که درآویخته به شاخه‏ای از آن و قسم به آنکه مرا براستی به پیغمبری فرستاده که درآویختگان به شاخهای درخت طوبی بلند می‏کند ایشان را آن شاخها بسوی بهشت آنگاه رسول خداصلی الله علیه وآله نظر خود را به جانب آسمان انداخت اندکی و می‏خندید و مسرور بود آنگاه نظر مبارک را بزیر انداخت بسوی زمین پس پیشانی مبارک را درهم کشید و روی مبارکش تُرش شد آنگاه رو کرد به اصحاب خود و فرمود قَسَم به آنکه فرستاده محمد را براستی به پیغمبری که دیدم به تحقیق درخت طوبی را که بلند می‏شد و بلند می‏کرد آنان که به او درآویخته بودند به سوی بهشت و دیدم بعضی ازایشان که درآویخته بودند به یک شاخه از آن و بعضی درآویخته بودند به دو شاخه از آن یا به چند شاخه برحسب فراگرفتن ایشان مر طاعت را و بدرستی که هر آینه می‏بینم زید بن حارثه را که درآویخته به بیشتر شاخهای از آن پس آن شاخها بلند می‏کند او را به اَعلی عِلّیّین بهشت پس از این جهت خندیدم و خوشحال شدم پس نگاه کردم بسوی زمین پس قسم به آنکه مرا براستی به پیغمبری فرستاده که دیدم درخت زَقّوُم را که پایین می‏رفت شاخهای او و پایین می‏برد درآویختگان به او را بسوی دوزخ و دیدم پاره‏ای از ایشان را درآویخته به شاخه‏ای و دیدم پاره‏ای از ایشان که درآویخته به دو شاخه یا به چند شاخه برحسب فراگرفتن او مَرْ قَبایِح را و بدرستی‏که هر آینه می‏بینم بعضی از منافقین را که درآویخته به بیشتر شاخهای او و آنها فرو می‏برند او را به اَسفَلِ دَرَکات او پس از این جهت روی خود را تُرش کردم و پیشانی را درهم کشیدم روز سیّم روز مبارکیست که شیخ در مصباح فرموده در این روز متولّد شد جناب حسین بن علی‏علیه السلام و بیرون آمد توقیع شریف به سوی قاسم بن عَلاء همدانی وکیل حضرت امام حسن عسکری‏علیه السلام که مولای ما حسین‏علیه السلام متولد شد روز پنجشنبه سیّم شعبان پس روزه بگیر آن روز را و این دعا را در آن روز بخوان:
اَللّهُمَّ اِنّی‏ اَسْئَلُکَ بِحَقِّ الْمَوْلُودِ فی‏ هذَا الْیَوْمِ الْمَوْعُودِ بِشَهادَتِهِ‏خدایا از تو خواهم به حق مولود در این روز آن مولودی که به او وعده شهادت داده شده بودقَبْلَ اْستِهْلالِهِ وَوِلادَتِهِ بَکَتْهُ السَّمآءُوَمَنْ فیها وَالْأَرْضُ وَمَنْ‏پیش از اینکه بانگش در این دنیا بلند شود و به دنیا آید آسمانها و هر که در آنها است و زمین و هرکه‏عَلَیْها وَلَمَّا یَُطَاْ لابَتَیْها قَتیلِ الْعَبْرَةِ وَسَیِّدِ الْأُسْرَةِ الْمَمْدُودِ بِالنُّصْرَةِبَر آن است برایش گریستند پیش از آنکه قدم در این جهان گذارد کشته اشک و آه و آقای طائفه بشر آنکس که دریَوْمَ الْکَرَّةِ الْمُعَوَّضِ مِنْ قَتْلِهِ اَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ نَسْلِهِ وَالشِّفآءَ فی‏روز رجعت به یاری مدد شده و آنکه پاداش کشته شدنش این بود که امامان از نسل اویند و درمان درتُرْبَتِهِ والْفَوْزَ مَعَهُ فی‏ اَوْبَتِهِ والْأَوصِیآءَ مِنْ عِتْرَتِهِ بَعْدَ قآئِمِهِمْ‏تربت او است و پیروزی در زمان رجعت با او و اوصیاء از عترت او است پس از حضرت قائم‏وَغَیْبَتِهِ حَتّی‏ یُدْرِکُوا الْأَوْتارَ وَیَثْاَروُا الثَّارَ وَیُرْضُوا الْجَبَّارَو پس از دوران غیبتش تا اینکه انتقام گیرند و خونها را باز گیرند و خدای جبار را خوشنود سازند وَیَکُونُوا خَیْرَ اَنْصارٍ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِمْ مَعَ اْختِلافِ اللَّیلِ وَالنَّهارِ و بهترین یاران دین خدا باشند درود خدا بر ایشان در هر زمان که رفت و آمد دارد شب و روزاَللّهُمَّ فَبِحَقِّهِمْ اِلَیْکَ اَتَوَسَّلُ وَاَسْئَلُ سُؤالَ مُقْتَرِفٍ مُعْتَرِفٍ مُسیئٍ‏خدایا پس به حق ایشان به سوی تو دست نیاز دراز کنم و از تو خواهم خواستن شخص گنه‏کار اعتراف کننده بدکرداراِلی‏ نَفْسِهِ مِمَّا فَرَّطَ فی‏ یَوْمِهِ وَاَمْسِهِ یَسْئَلُکَ الْعِصْمَةَ اِلی‏ مَحَلِ‏به نفس خویش از کوتاهیهایی که در امروز و دیروزش کرده و اکنون از تو پناه خواهد تا هنگام رفتن دررَمْسِهِ اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلی‏ مُحَمَّدٍ وَعِتْرَتِهِ وَاحْشُرْنا فی‏ زُمْرَتِهِ‏گور خدایا پس درود فرست بر محمد و عترتش و ما را در زمره او محشور گردان‏وَبَوِّئْنا مَعَهُ دارَ الْکَرامَةِ وَمَحَلَّ الإِقامَةِ اَللّهُمَّ وَکَما اَکْرَمْتَناو جای ده ما را با او در خانه کرامت (بهشت) و جایگاه ماندن همیشگی خدایا چنانچه ما را به شناختنش‏بِمَعْرِفَتِهِ فَاَکْرِمْنا بِزُلْفَتِهِ وَارْزُقْنا مُرافَقَتَهُ وَسابِقَتَهُ وَاجْعَلْنا مِمَّنْ‏گرامی داشتی هم چنان ما را به نزدیک شدن با او گرامی دار و رفاقت و سابقه داشتن با او را روزی ما گردان و بگردان مایُسَلِّمُ لِأَمْرِهِ وَیُکْثِرُ الصَّلوةَ عَلَیْهِ عِنْدَ ذِکْرِهِ وَعَلی‏ جَمیعِ اَوْصِیآئِهِ‏را از کسانی‏که تسلیم دستور اویند و هنگام بردن نامش بسیار بر او درود فرستند و بر همه اوصیاءوَاَهْلِ اَصْفِیآئِهِ الْمَمْدُودین مِنْکَ بِالْعَدَدِ الْأِثْنَیْ عَشَرَ النُّجُومِ الزُّهَرِو خاندان برگزیده‏اش که یاری شده‏اند از جانب تو به عدد دوازده، آن ستارگان درخشان‏وَالْحُجَجِ عَلی‏جَمیعِ الْبَشَرِ اَللّهُمَّ وَهَبْ لَنا فی‏ هذَا الْیَوْمِ خَیْرَو حجتهای تو بر تمامی افراد بشر خدایا و ببخش به ما در این روز بهترین‏مَوْهِبَةٍ وَاَنْجِحْ لَنا فیهِ کُلَّ طَلِبَةٍ کَما وَهَبْتَ الْحُسَیْنَ لِمُحَمَّدٍ جَدِّهِ‏بخششها را و برآور برای ما در این روز هر خواهشی را چنانچه حسین را به محمد جدش بخشیدی‏وَعاذَ فُطْرُسُ بِمَهْدِهِ فَنَحْنُ عائِذُونَ بِقَبْرِهِ مِنْ بَعْدِهِ نَشْهَدُ تُرْبَتَهُ‏و فطرس به گهواره حسین‏علیه السلام پناه برد و ما پناهنده به قبر او هستیم پس از شهادت او بالای تربتش‏وَننْتَظِرُ اَوْبَتَهُ آمینَ رَبَّ الْعالَمینَ پس‏می‏خوانی بعد از این به‏دعای حسین‏علیه السلام وآمده و چشم به راه رجعت او هستیم اجابت کن ای پروردگار جهانیان این‏آخر دعای‏آنحضرت است‏در روزی‏که بسیار شده بود دشمنان او یعنی روز عاشورا اَللّهُمَّ خدایااَنْتَ مُتَعالِی الْمَکانِ عَظیمُ الْجَبَرُوتِ شَدیدُ الِمحالِ غَنِیٌّ َعنِ‏تویی والامکان و بزرگ جبروت و سخت نیرو و بی‏نیاز ازالْخَلایِقِ عَریضُ الْکِبْرِیآءِ قادِرٌ عَلی‏ ما تَشآءُ قَریبُ الرَّحْمَةِخلائق و دارای بزرگی پهناور و توانای بر هر چه خواهی نزدیک مهرصادِقُ الْوَعْدِ سابِغُ النِّعْمَةِ حَسَنُ الْبَلاءِ قَریبٌ إذا دُعیتَ مُحیطٌ بِماراست وعده فراوان نعمت نیکو آزمایش نزدیک هرگاه خوانده شوی محیط به هر چه‏خَلَقْتَ قابِلُ التَّوبَةِ لِمَنْ تابَ اِلَیْکَ قادِرٌ عَلی‏ما اَرَدْتَ وَمُدْرِکٌ ماآفریده‏ای توبه پذیر برای آن کس که به سویت توبه کند توانا بر هر چه اراده کنی و بدست آرنده آنچه‏طَلَبْتَ وَشَکُورٌ اِذا شُکِرْتَ وَذَکُورٌ اِذا ذُکِرْتَ اَدْعُوکَ مُحْتاجاًبجویی و سپاس پذیر هرگاه سپاس شوی و یاد کنی هنگامی که یادت کنند می‏خوانمت نیازمندانه‏وَاَرْغَبُ اِلَیْکَ فَقیراً وَاَفْزَعُ اِلَیْکَ خآئِفاً وَاَبْکی‏ اِلَیْکَ مَکْرُوباًو توجه کنم بسویت فقیرانه و پناه آرم بسویت خائفانه و گریه کنم به درگاهت از روی غمزدگی و ملولانه‏وَاَسْتَعینُ بِکَ ضَعیفاً وَاَتوَکَّلُ عَلَیْکَ کافِیاً اُحْکُمْ بَیْنَنا وَبَیْنَ قَوْمِناکمک جویم بوسیله تو ناتوانانه و توکل کنم بر تو کفایت خواهانه خدایا حکم کن میان ما و میان قوم ما[بِالْحَقِ‏]فَاِنَّهُمْ غَرُّوناوَخَدَعُونا وَخَذَلُونا وَغَدَرُوابِنا وَقَتَلُوناونَحْنُ‏عِتْرَةُبه حق زیرا که ایشان ما را فریفتند و با ما نیرنگ زدند و دست از یاری ما کشیدند و با ما بی‏وفایی کرده ما راکشتند با اینکه ما عترت‏نَبِیِّکَ وَوَُلَْدُ حَبیبِکَ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِاللَّهِ الَّذِی اصطَفَیْتَهُ بِالرِّسالَةِ وَائْتَمَنْتَهُ‏پیمبر تو و فرزند حبیب تو محمد بن عبداللّه هستیم آن (بزرگواری) که او را به رسالت برگزیدی‏عَلی‏ وَحْیِکَ فَاجْعَلْ لَنا مِنْ اَمْرِنا فَرَجاً وَمَخْرَجاً بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ‏و بر وحی خویش امینش ساختی پس در کار ما گشایش و فرجی عطا فرما به رحمتت ای مهربانترین‏الرَّاحِمینَ ابن عَیّاش گفت شنیدم از حسین بن علیّ بن سفیان بزوفری که می‏گفت‏مهربانان حضرت صادق‏علیه السلام می‏خواند این دعا را در این روز و فرموده که این دعا از دعاهای روز سیّم شعبان است و آن روز ولادت حسین‏علیه السلام است شب سیزدهم اوّل لَیالی بیض است و کیفیّت نماز امشب و دو شَبِ بعد در ماه رجب گذشت شب نیمه شعبان شب بسیار مبارکیست از حضرت امام جعفر صادق‏علیه السلام روایتست که از حضرت امام محمّد باقرعلیه السلام سؤال شد از فضل شب نیمه شعبان فرمود آن شب افضل شبها است بعد از لیلةالقدر در آن شب عطا می‏فرماید خداوند به بندگان فضل خود را و می‏آمرزد ایشان را به مَنّ و کَرَم خویش پس سعی و کوشش کنید در تقرّب جستن به سوی خدای تعالی در آن شب پس بدرستی‏که آن شبی است که خدا قسم یاد فرموده به ذات مقدّس خود که دست خالی برنگرداند سائلی را از درگاه خود مادامی‏که سؤال نکند معصیت را و آن شب آن شبی است که قرار داده حَقّ تعالی آن را از برای ما به مقابل آنکه قرار داده شب قدر را برای پیغمبر ماصلی الله علیه وآله پس کوشش کنید در دُعا و ثنا بر خدای تعالی «الخبر» و از جمله برکات این شب مبارک آنست که ولادت با سعادت حضرت سلطان عصر امام زمان ارواحُنا لَهُ الفداء در سحر این شب سنه دویست و پنجاه و پنج در سُرَّ مَنْ رَای‏ واقع شده و باعث مزید شرافت این لَیْله مبارکه شده و از برای این شب چند عملست اوّل غسل‏است‏که باعث‏تخفیف‏گناهان می‏شود دویّم احیاءاین‏شب است به نماز و دعاء و استغفار چنانچه امام زین‏العابدین‏علیه السلام می‏کردند و در روایتست که هر که احیا دارد این شب را نمیرد دل اودر روزی‏که دلها بمیرند سیّم زیارت حضرت امام حسین‏علیه السلام است که افضل اعمال این شب و باعث آمرزش گناهانست و هر که خواهد با او مصافحه کند روح صد و بیست و چهار هزار پیغمبر زیارت کند آن جناب را در این شب و اَقَلِ‏ّ زیارت آن حضرت آن است که به بامی برآید و به جانب راست و چپ نظر کند پس سر به جانب آسمان کند پس زیارت کند آن حضرت را به این کلمات «اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَبا عَبْدِاللَّهِ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ وَ رَحْمَةُاللَّهِ وَ بَرَکاتُهُ» و هرکس در هر کجا باشد در هر وقت که آن حضرت را به این کیفیّت زیارت کند امید است که ثواب حجّ وعُمره‏برای اونوشته شود وما زیارت مخصوصه‏این شب‏را درباب زیارات ذکرخواهیم نمود انشاءاللّه تعالی چهارم خواندن این دعا که شیخ و سیّد نقل کرده‏اند و به منزله زیارت امام زمان صلوات اللَّه و سلامُه عَلَیْهِ است اَللّهُمَّ بِحَقِّ لَیْلَتِنا [هذِهِ‏] وَمَوْلُودِها خدایا به حق این شبی که ما در آنیم و به حق آنکس که در آن به دنیا آمده‏وَحُجَّتِکَ وَمَوْعُودِهَا الَّتی‏ قَرَنْتَ اِلی‏ فَضْلِها فَضْلاً فَتَمَّتْ کَلِمَتُکَ‏و حجتت و موعود آن که همراه کردی به فضیلت این شب فضیلت دیگری و بدین سبب تمام شد کلمه توصِدْقاً وَعَدْلاً لا مُبَدِّلَ لِکَلِماتِکَ وَلا مُعَقِّبَ لِأیاتِکَ نُورُکَ الْمُتَاَ لِّقُ‏براستی و عدالت تغییر دهنده‏ای برای کلمات تو نیست و پس زننده‏ای برای آیات تو نیست آن نور درخشانت‏وَضِیآؤُکَ الْمُشْرِقُ وَالْعَلَمُ النُّورُ فی‏ طَخْیآءِ الدَّیْجُورِ الْغائِبُ‏و آن روشنی فروزانت و آن نشانه نورانی در شب تاریک ظلمانی آن پنهان‏الْمَسْتُورُ جَلَّ مَوْلِدُهُ وَکَرُمَ مَحْتِدُهُ وَالْمَلائِکَةُ شُهَّدُهُ وَاللَّهُ ناصِرُهُ‏غایب از انظار که ولادتش بزرگ و کریم الاصل بود و فرشتگان گواهان اویند و خدا یاوروَمُؤَیِّدُهُ اِذا آنَ میعادُهُ وَالْمَلائِکَةُ اَمْدادُهُ سَیْفُ اللَّهِ الَّذی‏ لا یَنْبوُو کمک‏کار او است در آن هنگام که وعده‏اش برسد و فرشتگان مددکارش باشند آن شمشیر برنده خدا که کُند نشودوَنُورُهُ الَّذی‏ لا یَخْبوُ وَ ذوُالْحِلْمِ الَّذی‏ لا یَصْبوُا مَدارُ الَّدهْرِو نور او که خاموش نگردد و بردباری که کار بی‏رویه انجام ندهد چرخ روزگار بخاطر او گردش کندوَنَوامیسُ الْعَصْرِ وَوُلاةُ الْأَمْرِ وَالْمُنَزَّلُ عَلَیْهِمْ ما یَتَنَزَّلُ فی‏ لَیْلَةِو او و پدران معصومش نوامیس هر عصر و والیان امر خدایند در شب قدر آنچه نازل شود بر ایشان نازل گرددالْقَدْرِ وَاَصْحابُ الْحَشْرِ وَالنَّشْرِ تَراجِمَةُ وَحْیِهِ وَوُلاةُ اَمْرِهِ وَنَهْیِهِ‏و آنهایند صاحبان حشر و نشر و مفسران وحی خدا و سرپرستان امر و نهی اواَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلی‏ خاتِمِهْم وَقآئِمِهِمُ الْمَسْتُورِ عَنْ عَوالِمِهِمْ اَللّهُمَ‏خدایا پس درود فرست بر خاتم ایشان و قائمشان که در پس پرده است از عوالم آنها خدایاوَاَدْرِکَ بِنا أَیَّامَهُ وَظُهُورَهُ وَقِیامَهُ وَاجْعَلْنا مِنْ اَنْصارِهِ وَاقْرِنْ ثارَناما را به روزگار او و زمان ظهور و قیامش برسان و از جمله یارانش قرارمان ده و خونخواهی ما رابِثارِهِ وَاکْتُبْنا فی‏ اَعْوانِهِ وَخُلَصآئِهِ وَاَحْیِنا فی‏ دَوْلَتِهِ ناعِمینَ‏به خونخواهی او مقرون گردان و نام ما را در زمره یاران و مخصوصانش ثبت فرما و ما را در دولتش شادکام وَبِصُحْبَتِهِ غانِمینَ وَبِحَقِّهِ قآئِمینَ وَمِنَ السُّوءِ سالِمینَ یا اَرْحَمَ‏و متنعم و به هم نشینیش بهره‏مند و به گرفتن حقش پا بر جا بدار و از بدیها بر کنارمان کن ای مهربانترین‏الرَّاحِمینَ وَالْحَمْدُللَّهِ‏ِ رَبِّ الْعالَمینَ وَصَلَواتُهُ عَلی‏ سَیِّدِنا مُحَمَّدٍمهربانان و ستایش خاص خدا پروردگار جهانیان است و درودهای او بر آقای ما محمدخاتَمِ النَّبِیّینَ وَالْمُرْسَلینَ وَعَلی‏ اَهْلِ بَیْتِهِ الصَّادِقینَ وَعِتْرَتِهَ‏خاتم پیمبران و مرسلین و بر خاندان راستگو و عترت حقگویش بادالنَّاطِقینَ وَالْعَنْ جَمیعَ الظَّالِمینَ واحْکُمْ بَیْنَنا وَبَیْنَهُمْ یا اَحْکَمَ‏و از رحمت خود دور ساز تمام ستمکاران را و میان ما و ایشان داوری کن ای محکمترین‏الْحاکِمینَ پنجم شیخ روایت‏کرده از اسماعیل بن فضل هاشمی که گفت تعلیم کرد مراحکم کنندگان حضرت صادق‏علیه السلام این دعا را که بخوانم آنرا در شب نیمه شعبان اَللّهُمَّ اَنْتَ الْحَیُّ خدایا تویی زنده‏الْقَیُّومُ الْعَلِیُّ الْعَظیمُ الْخالِقُ الرَّازِقُ الْمُحْیِی‏ الْمُمیتُ الْبَدی‏ءُپاینده والای بزرگ آفریننده و روزی دهنده زنده کننده و میراننده آغاز کننده‏الْبَدیعُ لَکَ الْجَلالُ وَلَکَ الْفَضْلُ وَلَکَ الْحَمْدُ وَلَکَ الْمَنُّ وَلَکَ الْجُودُو پدید آرنده، برای تو است بزرگی و از آن تو است فضیلت و ستایش و از آن تو است نعمت و جودوَلَکَ الْکَرَمُ وَلَکَ الْأَمْرُ وَلَکَ الْمَجْدُ وَلَکَ الْشُّکْرُ وَحْدَکَ لا شَریکَ‏و خاص تو است بزرگواری و از تو است فرمان و شوکت و خاص تو است سپاسگزاری که یگانه‏ای و شریکی برایت‏لَکَ یا واحِدُ یا اَحَدُ یا صَمَدُ یا مَنْ لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ وَلَمْ یَکُنْ لَهُ‏نیست ای یگانه ای یکتا ای بی‏نیاز ای که فرزندی ندارد و فرزند کسی نباشد و نیست برایش‏کُفُواً اَحَدٌ صَلِّ عَلی‏ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاْغفِرْ لی‏ وَارْحَمْنی‏ وَاکْفِنی‏همتایی هیچکس درود فرست بر محمد و آل محمد و بیامرز مرا و به من رحم کن و کفایت کن‏ما اَهَمَّنی‏ وَاقْضِ دَیْنی‏ وَوَسِّعْ عَلَیَّ فی‏ رِزْقی‏ فَاِنَّکَ فی‏ هذِهِ اللَّیْلَةِاز من آنچه فکر مرا به خود مشغول کرده و قرضم را ادا کن و در روزیم گشایش ده زیرا که تو در این شب کُلَّ اَمْرٍ حَکیمٍ تَفْرُقُ وَمَنْ تَشآءُ مِنْ خَلْقِکَ تَرْزُقُ فَارْزُقْنی‏ وَاَنْتَ هر کار محکمی را از هم جدا کنی و هر یک از مخلوقات خود را بخواهی روزی دهی پس روزیم ده که توخَیْرُ الرَّازِقینَ فَاِنَّکَ قُلْتَ وَاَنْتَ خَیْرُ الْقآئِلینَ النَّاطِقینَ وَاسْئَلوُا اللَّهَ‏بهترین روزی دهندگانی زیرا تو خود گفتی و تو بهترین گویندگان و ناطقان هستی که فرمودی «از خدا بخواهیدمِنْ فَضْلِهِ فَمِنْ فَضْلِکَ اَسْئَلُ وَاِیَّاکَ قَصَدْتُ وَابْنِ نَبِیِّکَ اعْتَمَدْتُ وَلَکَ‏از فضل او» پس من از فضل تو می‏خواهم و تو را قصد کردم و به فرزند پیمبرت اعتماد کردم و از تورَجَوْتُ فَارْحَمْنی‏ یا اَرْحَمَ الرَّاحِمینَ ششم بخواند این دعا را که حضرت‏امیدوارم پس به من رحمت کن ای مهربانترین مهربانان رسول‏صلی الله علیه وآله دراین شب می‏خواندند: اَللَّهُمَّ اقْسِمْ لَنا مِنْ خَشْیَتِکَ ما یَحُولُ بَیْنَنا خدایا بهره ما کن از ترس خود بدان اندازه که حائل شود میان ماوَبَیْنَ مَعْصِیَتِکَ وَمِنْ طاعَتِکَ ما تُبَلِّغُنا بِهِ رِضْوانَکَ وَمِنَ الْیَقینِ ماو نافرمانیت و از اطاعت خویش بدان مقدار که ما را به خوشنودی و رضوان تو برساند و از یقین بدان‏یَهُونُ عَلَیْنا بِهِ مُصیباتُ الدُّنْیا اَللّهُمَّ اَمْتِعْنا بِاَسْماعِنا وَاَبْصارِناحد که بوسیله آن ناگواریهای دنیا بر ما آسان گردد خدایا ما را به گوشهایمان و دیده‏هامان‏وَقُوَّتِنا ما اَحْیَیْتَنا وَاجْعَلْهُ الْوارِثَ مِنَّا وَاجْعَلْ ثارَنا عَلی‏ مَنْ ظَلَمَناو نیرویمان تا زنده‏ایم بهره‏مند ساز و آن را وارث ما گردان و خون ما را به گردن کسی انداز که بر ما ستم کرده‏وَانْصُرنا عَلی‏ مَنْ عادانا وَلا تَجْعَلْ مُصیبَتَنا فی‏ دینِنا وَلا تَجْعَلِ‏و یاری ده ما را بر کسی که با ما دشمنی کند و مصیبت ما را در دینمام قرار مده و دنیاالدُّنْیا اَکْبَرَ هَمِّنا وَلا مَبْلَغَ عِلْمِنا وَلا تُسَلِّطْ عَلَیْنا مَنْ لا یَرْحَمُنارا بزرگترین اندوه ما قرار مده و نیز آخرین حد دانش ما قرارش مده و مسلط مکن بر ما کسی را که بر ما رحم نکندبِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرَّاحِمینَ و این دعای جامع کاملی است و خواندن آن در اوقات‏به رحمتت ای مهربانترین مهربانان دیگر نیز غنیمت است و از عوالی اللئالی نقل شده که حضرت رسول‏صلی الله علیه وآله همیشه این دعا را می‏خواندند هفتم بخواند صلوات هر روز را که در وقت زوال می‏خواند هشتم بخواند دعای کمیل را که ورودش در این شبست و در باب اوّل گذشت نهم آنکه هر یک از سُبْحانَ اللَّهِ وَالْحَمْدُللَّهِ‏ِ وَاللَّهُ اَکْبَرُ وَلا اِلهَ اِلَّا اللَّهُ را صد مرتبه بگوید تا خداوند تعالی گناهان گذشته او را بیامرزد و برآورد حاجتهای دنیا و آخرت او را دهم شیخ در مصباح روایت کرده از ابویحیی در ضمن خبری در فضیلت شب نیمه شعبان که گفت گفتم به مولای خودم حضرت صادق‏علیه السلام که بهترین دعاها در این شب کدام است فرمود هر گاه به جا آوردی نماز عشا را پس دو رکعت نمازگذار بخوان در رکعت اوّل حمد و سُوره جحد که قُلْ یا اَیُّهَا الْکافِروُنَ باشد و بخوان در رکعت دویّم حمد و سوره توحید که قُلْ هُوَاللَّهُ اَحَدٌ است پس چون سلام دادی بگو سُبْحانَ اللَّهِ سی و سه مرتبه و اَلْحَمْدُلِلَّهِ سی و سه مرتبه و اللَّهُ اَکْبَرُ سی و چهار مرتبه پس بگو:
یا مَنْ اِلَیْهِ مَلْجَأُ الْعِبادِ فِی الْمُهِمَّاتِ وَاِلَیْهِ یَفْزَعُ الْخَلْقُ فیِ الْمُلِمَّاتِ‏ای که به سوی او است پناه بندگان در کارهای اندوه‏خیز و به سوی او پناه برند خلایق در پیش‏آمدهای ناگواریا عالِمَ الْجَهْرِ وَالْخَفِیَّاتِ وَ یا مَنْ لا تَخْفی‏ عَلَیْهِ خَواطِرُ الْأَوْهامِ‏ای دانای آشکار و نهان و ای که بر او پنهان نماند اندیشه‏هایی که در دلها افتدوَتَصَرُّفُ الْخَطَراتِ یا رَبَّ الْخَلایِقِ وَالْبَرِیَّاتِ یا مَنْ بِیَدِهِ مَلَکُوتُ‏و تصرف کردن آن خاطرات ای پروردگار خلایق و آفریدگان ای که ملکوت‏الْأَرَضینَ وَالسَّمواتِ اَنْتَ اللَّهُ لا اِلهَ اِلاَّ اَنْتَ اَمُتُّ اِلَیْکَ بِلا اِلهَ اِلاَّزمینها و آسمانها بدست او است تویی خدایی که معبودی جز تو نیست بسویت توسل جویم به کلمه «لا اله‏اَنْتَ فَیا لا اِلهَ اِلاَّ اَنْتَ اجْعَلْنی‏ فی‏ هِذِهِ اللَّیْلَةِ مِمَّنْ نَظَرْتَ اِلَیْهِ‏الا انت» پس ای خدایی که معبودی جز تو نیست بگردان مرا در این شب از کسانی‏که بسویش نگریسته و موردفَرَحِمْتَهُ وَسَمِعْتَ دُعآئَهُ فَاَجَبْتَهُ وَعَلِمْتَ اسْتِقالَتَهُ فَاَقَلْتَهُ‏رحم خویش قرارش داده و دعایش شنیده و اجابت کرده و پشیمانیش را دانسته پس او را پذیرفته‏ای وَتَجاوَزْتَ عَنْ سالِفِ خَطیئَتِهِ وَعَظیمِ جَریرَتِهِ فَقَدِ اسْتَجَرْتُ بِکَ و از خطاهای گذشته‏اش و گناه بزرگش در گذشته ای پس من از گناهانم به تو پناهنده شده‏مِنْ ذُنُوبی‏ وَلَجَاْتُ اِلَیْکَ فی‏ سَتْرِ عُیُوبی‏ اَللّهُمَّ فَجُدْ عَلَیَّ بِکَرَمِکَ‏و به تو ملتجی گشته‏ام در اینکه عیوبم را بپوشانی خدایا پس جود کن بر من به کرم خود وَفَضْلِکَ وَاحْطُطْ خَطایایَ بِحِلْمِکَ وَعَفْوِکَ وَتَغَمَّدْنی‏ فی‏ هذِهِ و فضلت و بریز خطاهای مرا به بردباری و گذشت خویش و فراگیر مرا در این‏اللَّیْلَةِ بِسابِغِ کَرامَتِکَ وَاجْعَلْنی‏ فیها مِنْ اَوْلِیآئِکَ الَّذینَ اجْتَبَیْتَهُمْ‏شب به فراوان کرمت و بگردان مرا در این شب از آن دوستانت که آنان را برای طاعت خویش برگزیده‏لِطاعَتِکَ وَاخْتَرْتَهُمْ لِعِبادَتِکَ وَجَعَلْتَهُمْ خالِصَتَکَ وَصِفْوَتَکَ اَللّهُمَ‏و برای پرستشت انتخاب فرمودی و ایشان را جزء خاصان درگاه و برگزیدگانت قراردادی خدایااجْعَلْنی‏ مِمَّنْ سَعَدَ جَدُّهُ وَتَوَفَّرَ مِنَ الْخَیْراتِ حَظُّهُ وَاجْعَلْنی‏ مِمَّنْ‏بدار مرا از آن کسانی‏که کوششش به جایی رسیده و از نیکیها بهره فراوان نصیبش گشته و به گردانم ازسَلِمَ فَنَعِمَ وَفازَ فَغَنِمَ وَاکْفِنی‏ شَرَّ ما اَسْلَفْتُ وَاعْصِمْنی‏ مِنَ الْإِزدِیادِآنانکه تندرست شده و متنعم و رستگار و بهره‏مند گشته و کفایت کن مرا از شر آنچه کرده‏ام و نگاهم‏دار از افزودن‏فی‏ مَعْصِیَتکَ وَحَبِّبْ اِلَیَّ طاعَتَکَ وَما یُقَرِّبُنی‏ مِنْکَ وَیُزْلِفُنی‏ عِنْدَکَ‏در نافرمانیت و دوست‏گردان نزد من فرمانبرداریت را و آنچه مرا به تو نزدیک و مقرب درگاهت گرداندسَیِّدی‏ اِلَیْکَ یَلْجَأُ الْهارِبُ وَمِنْکَ یَلْتَمِسُ الطَّالِبُ وَعَلی‏ کَرَمِکَ‏آقای من به سوی تو پناه آرد شخص گریز پای و از تو عاجزانه طلب کند جوینده و بر کرم تویُعَوِّلُ الْمُسْتَقیلُ التَّائِبُ اَدَّبْتَ عِبادَکَ بالتَّکَرُّمِ وَاَنْتَ اَکْرَمُ الْأَکْرَمینَ‏تکیه کند شخص عذرخواه و توبه‏کننده ادب کردی بندگانت را به کرم ورزی به آنها و تو کریمترین کریمانی‏وَاَمَرْتَ بِالْعَفْوِ عِبادَکَ وَاَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ اَللّهُمَّ فَلا تَحْرِمْنی‏ ماو تو خود به بندگانت دستور گذشت دادی و خود آمرزنده و مهربانی خدایا پس مرا از آنچه ازرَجَوْتُ مِنْ کَرَمِکَ وَلا تُؤْیِسْنی‏ مِنْ سابِغِ نِعَمِکَ وَلا تُخَیِّبْنی‏ مِنْ‏کرمت امید دارم محرومم مکن و از نعمت‏های ریزانت مأیوسم مدار و از بهره‏های فراوانت که درجَزیلِ قِسَمِکَ فی‏ هذِهِ اللَّیْلَةِ لِأَهْلِ طاعَتِکَ وَاجْعَلْنی‏ فی‏ جُنَّةٍ مِنْ‏این شب برای فرمانبردارانت مقرر داشته‏ای بی‏بهره‏ام مساز و مرا در پناهگاه محکمی از آزار مخلوقات‏شِرارِ بَرِیَّتِکَ رَبِّ اِنْ لَمْ اَکُنْ مِنْ اَهْلِ ذلِکَ فَاَنْتَ اَهْلُ الْکَرَمِ وَالْعَفْوِشرورت قرار ده پروردگارا اگر من چنین شایستگی ندارم ولی تو شایسته کرم و گذشت و وَالْمَغْفِرَةِ وَجُدْ عَلَیَّ بِما اَنْتَ اَهْلُهُ لا بِما اَسْتَحِقُّهُ فَقَدْ حَسُنَ ظَنّی‏ آمرزشی و فرو ریز بر من بدانچه تو شایسته آنی نه بدانچه من سزاوار آنم زیرا براستی گمان من نیک است‏بِکَ وَتَحَقَّقَ رَجآئی‏ لَکَ وَعَلِقَتْ نَفْسی‏ بِکَرَمِکَ فَاَنْتَ اَرْحَمُ‏و امیدم درباره تو محکم شده و جانم به سر رشته کرم تو آویخته است پس تویی مهربانترین‏الرَّاحِمینَ وَاَکْرَمُ الْأَکْرَمینَ اَللّهُمَّ وَاخْصُصْنی‏ مِنْ کَرَمِکَ بِجَزیلِ‏مهربانان و کریمترین کریمان خدایا مرا مخصوص بدار از کرم خویش به بهره‏های فراوان‏قِسَمِکَ وَاَعُوذُ بِعَفْوِکَ مِنْ عُقُوبَتِکَ وَاغْفِر لِیَ الَّذنْبَ الَّذی‏ یَحْبِسُ‏و تقسیمهای شایانت و از کیفر تو به عفوت پناه می‏برم و بیامرز برایم آن گناهی را که عادت بد (مانند دروغ) را بر من حبس‏عَلَیَّ الْخُلُقَ وَیُضَیِّقُ عَلیَّ الرِّزْقَ حَتّی‏ اَقُومَ بِصالِحِ رِضاکَ وَاَنْعَمَ‏کند و روزی را بر من تنگ سازد تا من به خوشنودی شایسته تو اقدام کنم و به عطای فراوانت‏بِجَزیلِ عَطآئِکَ وَاَسْعَدَ بِسابِغِ نَعْمآئِکَ فَقَدْ لُذْتُ بِحَرَمِکَ‏متنعم گردم و به نعمتهای بسیارت خوشبخت شوم زیرا من به آستان تو پناه آوردم وَتَعَرَّضْتُ لِکَرَمِکَ وَاسْتَعَذْتُ بِعَفْوِکَ مِنْ عُقُوبَتِکَ وَبِحِلْمِکَ مِنْ و به کرم تو آویختم و به گذشت تو پناه جستم از ترس کیفرت و به بردباریت پناه جستم ازغَضَبِکَ فَجُدْ بِما سَئَلْتُکَ وَاَنِلْ مَا الْتَمَسْتُ مِنْکَ اَسْئَلُکَ بِکَ لا بِشَی‏ءٍخشمت پس به من عطا کن آنچه را از تو خواستم و به من برسان آنچه را از تو خواهش کردم تو را به خودت سوگند دهم چون چیزی‏هُوَ اَعْظَمُ مِنْکَ پس به سجده می‏روی و می‏گوئی یا رَبِّ بیست مرتبه یا اَللَّهُ هفت‏از تو بزرگتر نیست مرتبه لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاَّ بِاللَّهِ هفت مرتبه ما شآءَ اللَّهُ ده مرتبه لا قُوّةَ اِلاَّ بِاللَّهِ ده مرتبه پس صلوات می‏فرستی بر پیغمبر و آل اوعلیهم السلام و می‏خواهی از خدا حاجت خود را پس قسم به خدا که اگر حاجت بخواهی بسبب این عمل به عدد قطرات باران هر آینه برساند به تو خداوند عَزَّوَجَلَّ آن حاجتها را بکَرَم عَمیم وفَضْل جَسیمِ خود یازدهم شیخ طوسی و کفعمی فرموده‏اندکه بخواند دراین‏شب اِلهی‏ تَعَرَّضَ لَکَ فی‏ هذَا اللَّیْلِ الْمُتَعَرِّضُونَ خدایا خواهندگان در این شب به درگاه تو آمدند وَقَصَدَکَ الْقاصِدُونَ وَاَمَّلَ فَضْلَکَ وَمَعْرُوفَکَ الطَّالِبُونَ وَلَکَ فی‏ و قاصدان تو را مقصد خویش قرار دادند و خواهشمندان فضل و نیکی تو را آرزو کردند و تو درهذَا اللّیْلِ نَفَحاتٌ وَجَوآئِزُ وَعَطایا وَمَواهِبُ تَمُنُّ بِها عَلی‏مَنْ تَشآءُاین شب بخششها و جوایز و عطاهایی و بهره‏هایی داری که به هر یک از بندگانت بخواهی‏مِنْ عِبادِکَ وَتَمْنَعُها مَنْ لَمْ تَسْبِقْ لَهُ الْعِنایَةُ مِنْکَ وَها اَنَا ذا عُبَیْدُکَ‏عطا خواهی کرد و از آن کس که عنایت تو نسبت به او سبقت نگرفته است آن را باز داری و من اینک آن بنده کوچک‏الْفَقیرُ اِلَیْکَ الْمُؤَمِّلُ فَضْلَکَ وَمَعْرُوفَکَ فَاِنْ کُنْتَ یا مَولایَ تَفَضَّلْتَ‏و نیازمند درگاه تو و آرزومند فضل و نیکی تو هستم پس ای مولای من اگر بنا داری‏فی‏ هذِهِ اللَّیْلَةِ عَلی‏اَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ وَعُدْتَ عَلَیْهِ بِعائِدَةٍ مِنْ عَطْفِکَ‏در این شب بر کسی از خلق خویش تفضلی فرمایی و جایزه‏ای از روی مهر و عطوفت به او بدهی پس درودفَصَلِّ عَلی‏ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ الطَّیِّبینَ الطَّاهِرینَ الْخَیِّرینَ‏فرست بر محمد و آل محمد آن پاکان پاکیزه برگزیده برتر الْفاضِلینَ وَجُدْ عَلَیَّ بِطَولِکَ وَمَعْرُوفِکَ یا رَبَّ الْعالَمینَ وَصَلَّی اللَّهُ و از نعمت و نیکی خویش بر من نیز لطف فرما ای پروردگار جهانیان و درود خداعَلی‏ مُحَمَّدٍخاتَمِ النَّبیّینَ وَ الِهِ الطَّاهِرینَ وَسَلَّمَ تَسْلیماً اِنَّ اللَّهَ حَمیدٌبر محمد خاتم پیمبران و بر آل پاکش و تحیت فراوان که همانا خداوند ستوده ومَجیدٌ اَللّهُمَّ اِنّی‏ اَدْعُوکَ کَما اَمَرْتَ فَاسْتَجِبْ لی‏ کَما وَعَدْتَ اِنَّکَ‏بزرگوار است خدایا من تو را می‏خوانم چنانچه دستور فرمودی پس دعایم را مستجاب کن چنانکه وعده فرمودی که براستی‏لا تُخْلِفُ الْمیعادَ و این دعائیست که در سحرها در عقب نماز شفع خوانده می‏شودتو خلف وعده نمی‏کنی دوازدهم بخواند بعد از هر دو رکعت از نماز شب و شفع و بعد از دعاهای وِتْر دعاهائی را که شیخ و سیّد نقل کرده‏اند سیزدهم بجا آورد سجده‏ها و دعاهایی را که از رسول خداصلی الله علیه وآله روایت شده از جمله روایتی است که شیخ از حَمّاد بن عیسی از اَبانِ بنِ تَغْلب روایت کرده که گفت حضرت صادق‏علیه السلام فرمودند شب نیمه شعبانی داخل شد و بود رسول خداصلی الله علیه وآله در آن شب نزد عایشه همین که نصف شب شد برخاست رسول خداصلی الله علیه وآله از رختخواب خود برای عبادت پس چون بیدار شد عایشه یافت که پیغمبرصلی الله علیه وآله بیرون رفته از رختخواب او و داخل شد بر او آنچه که فرو گیرد زنها را یعنی غیرت و گمان کرد که آن حضرت رفته پیش بعض زنهای خود پس برخاست و پیچید بر خود شَمْله یعنی چادر خود را و قسم به خدا که شَمْله او از ابریشم و کتان و پنبه نبود ولکن تار آن مو و پُود آن از کُرکهای شتر بود و جستجو می‏کرد رسول خداصلی الله علیه وآله را در حجره‏های زنهای دیگرش حجره به حجره پس در این بین که در جستجوی آن حضرت بود به ناگاه نظرش افتاد بر رسول خداصلی الله علیه وآله که در سجده است مثل جامه‏ای که چسبیده شده بر روی زمین پس نزدیک آن حضرت شد شنید که می‏گوید در سجده خود:
سَجَدَ لَکَ سَوادی‏ وَخَیالی‏ وَآمَنَ بِکَ فؤادی‏ هذِهِ یَدایَ وَماجَنَیْتُهُ‏به خاک افتاد برای تو سراپایم و اندیشه‏ام و ایمان آورد به تو دلم، این است هر دو دستم و آنچه جنایتی که‏عَلی‏ نَفْسی‏ یا عَظیمُ [عَظیماً] تُرْجی‏ لِکُلِّ عَظیمٍ اِغْفِرْ لِیَ الْعَظیمَ فَاِنَّهُ لایَغْفِرُبر خویش کردم ای بزرگی که در هر کار بزرگی امید به او است بیامرز گناه بزرگم را که نیامرزدالذَّنْبَ الْعَظیمَ اِلاَّ الرَّبُّ الْعَظیمُ پس بلند کرد سر خود را و دوباره برگشت به سجده‏گناه بزرگ را جز پروردگار بزرگ و شنید عایشه که می‏گوید: اَعُوذُ بُنُورِ وَجْهِکَ الَّذی‏ اَضائَتْ لَهُ السَّمواتُ پناه برم به نور ذات تو که روشن شد بدو آسمانهاوَالْأَرَضُونَ وَانْکَشَفَتْ لَهُ الظُّلُماتُ وَصَلَحَ عَلْیْهِ اَمرُ الْأَوَّلینَ‏و زمینها و برچیده شد بدو تاریکیها و اصلاح شد بدو کار اولین‏وَالْأخِرینَ مِنْ فُجأَةِ نَقِمَتِکَ وَمِنْ تَحْویلِ عافِیَتِکَ وَمِنْ زَوالِ‏و آخرین از ناگهانی رسیدن عذابت و از پا برجا شدن تندرستی تو و از زائل شدن نِعْمَتِکَ اَللّهُمَّ ارْزُقْنی‏ قَلْباً تَقِیّاً نَقِیّاً وَمِنَ الشِّرْکِ بَریئاً لا کافِراً ولا نعمتت خدایا روزیم گردان دلی پاک و پاکیزه و مبرای از شرک که نه کافر باشد و نه اهل‏شَقِیّاً پس بر خاک نهاد دو طرف روی خود را و گفت: عَفَّرْتُ وَجْهی‏ فِی التُّرابِ‏شقاوت مالیدم به خاک رویم را وَحُقَّ لی‏ اَنْ اَسْجُدَ لَکَ پس همین که خواست رسول خداصلی الله علیه وآله برگردد و بر من سزا است که برایت سجده کنم شتافت عایشه به سوی رختخواب خود پس رسول خداصلی الله علیه وآله آمد به رختخواب او و شنید که نفس بلند می‏زند فرمود چیست این نفس بلند آیا نداسته‏ای که چه شبی است امشب این شب نیمه شعبان است که در آن قسمت می‏شود روزیها و در آن نوشته می‏شود اَجَلْها و در آن نوشته می‏شود روندگان به حج و بدرستی‏که خدای تعالی می‏آمرزد در این شب از خلق خود بیشتر از عدد موهای بُزهای قبیله کَلْب و می‏فرستد خدای تعالی ملائکه خود را از جانب آسمان به سوی زمین در مکه چهاردهم نماز جناب جعفر را به جا آورد چنانکه شیخ از حضرت امام رضاعلیه السلام روایت کرده پانزدهم بجا آورد نمازهای این شب را و آن بسیار است از جمله نمازیست که روایت کرده ابویحیی صَنْعانی از حضرت باقر و صادق‏علیهما السلام و هم روایت کرده‏اند از آن دو بزرگوار سی نفر از کسانی‏که وثوق و اعتماد است به ایشان که آن دو بزرگوار فرمودندکه هرگاه شب نیمه شعبان‏شد پس بجا آور چهار رکعت نماز، بخوان در هر رکعت حمد و قُلْ هُوَ اللَّهُ اَحَدٌ صد مرتبه پس چون فارغ شدی بگو اَللّهُمَّ اِنّی‏ اِلَیْکَ فَقیرٌ وَمِنْ خدایا من به درگاهت نیازمندم و ازعَذاِبکَ خائِفٌ مُسْتَجیرٌ اَللّهُمَّ لا تُبَدِّلْ اِسْمی‏ وَلا تُغَیِّرْ جِسْمی‏عذاب و شکنجه‏ات ترسان و پناه‏خواهم خدایا نامم را (از زمره موحدان) عوض مکن و جسمم را دگرگون مکن‏وَلاتَجْهَدْ بَلائی‏ وَلاتُشْمِتْ بی‏ اَعْدآئی‏ اَعُوذُ بِعَفْوِکَ مِنْ عِقابِکَ‏و آزمایشم را سخت مکن و دشمن شادم مفرما پناه می‏برم به عفوت از کیفرت‏وَاَعُوذُ بِرَحْمَتِکَ مِنْ عَذابِکَ وَاَعُوذُ بِرِضاکَ مِنْ سَخَطِکَ وَاَعُوذُبِکَ‏و پناه می‏برم به رحمتت از عذابت و پناه می‏برم به خوشنودیت از خشمت و پناه می‏برم‏مِنْکَ جَلَّ ثَنآؤُکَ اَنْتَ کَما اَثْنَیْتَ عَلی‏ نَفْسِکَ وَفَوْقَ ما یَقُولُ‏به خودت از خودت مدح تو والا است و تو چنانی که خود ثنای خود کرده‏ای و بالاتر از آنی که‏الْقآئِلُونَ و بدان که فضیلت بسیار وارد شده برای خواندن صد رکعت نماز در این شب درمردم گویند هر رکعتی یک مرتبه حمد و ده مرتبه توحید و گذشت در ماه رجب دستورالعمل شش رکعت نماز در این شب بحمد و یس و تَبارَکَ و توحید روز نیمه شعبان عید مولود شریف امام دوازدهم مَوْلانا وَاِمامُنا الْمَهْدِیُّ حضرت حجّة بن الحسن صاحبُ الزَّمان صَلَواتُ اللَّهِ عَلَیْهِ وَعَلی‏ آبائِهِ است:
وَیُسْتَحَبُّ زِیارَتُهُ‏علیه السلام فی‏ کُلِّ زَمانٍ وَمَکانٍ وَالدُّعآءُ بِتَعْجِیلِ‏الْفَرَجِ عِنْدَ و مستحب است زیارت آن حضرت‏علیه السلام در هر زمان و مکان و در هر جا و دعابرای تعجیل ظهور آن حضرت در هنگام‏زِیارَتِهِ وَتَتَاَکَّدُ زِیارَتُهُ فِی‏السِّرْدابِ بِسُرَّمَنْ رَ ای وَهُوَالْمُتَیَقَّنُ ظُهُورُهُ‏زیارت و بخصوص تأکید شده به زیارت آن حضرت در سرداب سامراء، و ظهور آن حضرت‏وَتَمَلُّکُهُ وَاَنَّهُ یَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَعَدْلاً کَما مُلِئَتْ ظُلْماً وَجَوْراًو فرمانروائیش مسلم است و او است که زمین را پر از عدل و داد کند چنانچه پر شده باشد از ستم و بیدادگری در اعمال بقیّه این ماه است‏
ازحضرت امام رضاعلیه السلام منقولست که هر که سه روز از آخر ماه شعبان روزه بدارد و به ماه مبارک رمضان وصل کند حق تعالی ثواب روزه دو ماه متوالی برای او بنویسید و ابَوُالصّلت هَروی روایت کرده است که در جمعه آخر ماه شعبان به خدمت حضرت امام رضاعلیه السلام رفتم حضرت فرمود که ای ابوالصَّلْت اکثَر ماه شعبان رفت و این جمعه آخر آن است پس تدارک و تلافی کن در آنچه از این ماه مانده است تقصیرهایی را که در ایّام گذشته این ماه کرده‏ای و بر تو باد که رُو آوری بر آنچه نافعست برای تو و دعا و استغفار بسیار بکن و تلاوت قرآن مجید بسیار بکن و توبه کن بسوی خدا از گناهان خود تا آنکه چون ماه مبارک درآید خالص گردانیده باشی خود را از برای خدا و مگذار در گردن خود امانت و حق کسی را مگر آنکه ادا کنی و مگذار در دل خود کینه کسی را مگر آنکه بیرون کنی و مگذار گناهی را که می‏کرده‏ای مگر آنکه ترک کنی و از خدا بترس و توکّل کن بر خدا در پنهان و آشکار امور خود و هر که بر خدا توکّل کند خدا بس‏
است او را و بسیار بخوان در بقیّه این ماه این دعا را: اَللّهُمَّ اِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنا خدایا اگر در آن قسمت از ماه شعبان که گذشته فیما مَضی‏ مِنْ شَعْبانَ فَاغْفِرْ لَنا فیما بَقِیَ مِنْهُ بدرستی که حقّ تعالی در این ما را نیامرزیده‏ای در آن قسمت که از این ماه مانده بیامرزمان ماه آزاد می‏گرداند بندهای بسیار از آتش جهنّم برای حرمت ماه مبارک رمضان و شیخ از حارث بن مُغَیْرَه نَضْری‏ روایت کرده که حضرت صادق‏علیه السلام می‏خواند در شب آخر شعبان و شب‏
اوّل ماه رمضان: اَللّهُمَّ اِنَّ هذَا الشَّهْرَ الْمُبارَکَ الَّذی‏ اُنْزِلَ فیهِ الْقُرآنُ خدایا این ماه مبارکی که قرآن در آن نازل گشته آن قرآنی که‏وَجُعِلَ هُدیً لِلنَّاسِ وَبَیِّناتٍ مِنَ الْهُدی‏ وَالْفُرْقانِ قَدْ حَضَرَ فَسَلِّمْناراهنمای مردم گردیده و نشانه‏های روشنی از راهبری و جدا کردن میان حق و باطل است فرا رسیده پس ما را در این ماه‏فیهِ وَسَلِّمْهُ لَنا وَتَسَلَّمْهُ مِنَّا فی‏ یُسْرٍ مِنْکَ وَعافِیَةٍ یا مَنْ اَخَذَ الْقَلیلَ‏سالم بدار و آن را در حال آسانی و تندرستی از ما بگیر ای که بگیرد اندک راوَشَکَرَ الْکَثیرَ اِقْبَلْ مِنِّی الْیَسیرَ اَللّهُمَّ اِنّی‏ اَسْئَلُکَ اَنْ تَجْعَلَ لی‏ اِلی‏و بسیار قدردانی کند، این طاعت اندک را از من بپذیر خدایا از تو خواهم که برای من بسوی هرکُلِّ خَیْرٍ سَبیلاً وَمِنْ کُلِّ ما لا تُحِبُّ مانِعاً یا اَرْحَمَ الرَّاحِمینَ یا مَنْ‏کار خیری راهی و از هر چه دوست نداری سر را هم مانعی قرار دهی ای مهربانترین مهربانان ای که‏عَفا عَنّی‏ وَعَمّا خَلَوْتُ بِهِ مِنَ السَّیِّئاتِ یا مَنْ لَمْ یُؤاخِذْنی‏گذشتی از من و از آن کارهای زشتی که در پنهانی کردم ای که مرا به سبب دست زدن بِارْتِکابِ الْمَعاصی‏ عَفْوَکَ عَفْوَکَ عَفْوَکَ یاکَریمُ اِلهی‏ به گناهان نگیری گذشت، گذشت، گذشت تو را خواهانم ای بزرگوار خدایاوَعَظْتَنی‏فَلَمْ اَتَّعِظْ وَزَجَرْتَنی‏ عَنْ مَحارِمِکَ فلَمْ اَنْزَجِرْ فَما عُذْری‏مرا پند دادی ولی من پند نگرفتم و از کارهای حرام خود بازم داشتی ولی من بازنایستادم پس چه عذری‏فَاعْفُ عَنّی‏ یا کَریمُ عَفْوَکَ عَفْوَکَ اَللّهُمَّ اِنّی‏ اَسْئَلُکَ الرَّاحَةَ عِنْدَبه درگاهت دارم ای کریم از من گذشت کن که عفوت و گذشتت را خواهانم خدایا از تو درخواست دارم آسودگی هنگام‏الْمَوْتِ وَالْعَفْوَ عِنْدَ الْحِسابِ عَظُمَ الذَّنْبُ مِنْ عَبدِکَ فَلْیَحْسُنِ‏مرگ و گذشت در وقت حساب را بزرگ است گناه از بنده‏ات پس باید گذشت التَّجاوُزُ مِنْ عِنْدِکَ یااَهْلَ التَّقْوی‏ وَیا اَهْلَ الْمَغْفِرَةِ عَفْوَکَ عَفْوَکَ‏از جانب تو نیز نیکو باشد ای شایسته پرهیزگاری و ای شایسته آمرزش عفوت و گذشتت را خواهانم‏اَللّهُمَّ اِنّی‏ عَبْدُکَ بْنُ عَبْدِکَ بْنُ اَمَتِکَ ضَعیْفٌ فَقیرٌ اِلی‏ رَحْمَتِکَ‏خدایا من بنده و فرزند بنده و فرزند کنیز توأم ناتوان و نیازمند مهر تو هستم‏وَاَنْتَ مُنْزِلُ الْغِنی‏ والْبَرَکَةِ عَلَی الْعِبادِ قاهِرٌ مُقْتَدِرٌ اَحْصَیْتَ‏و تویی که دارایی و برکت بر بندگانت فرو فرستی و تو چیره و توانایی کارهای بندگانت رااَعمالَهُمْ وَقَسَمْتَ اَرْزاقَهُمْ وَجَعَلْتَهُمْ مُخْتَلِفَةً اَلْسِنَتُهُمْ وَاَلْوانُهُمْ‏شماره‏داری و روزیشان را قسمت کرده و زبانها و رنگهاشان را متفاوت کردی‏خَلْقاً مِنْ بَعْدِ خَلْقٍ وَلایَعْلَمُ الْعِبادُ عِلْمَکَ وَلا یَقْدِرُ الْعِبادُ قَدْرَکَ‏آفرینشی پس از آفرینش دیگر و بندگانت دانش تو را ندارند و قدر تو را ندانندوَکُلُّنا فَقیرٌ اِلی‏ رَحْمَتِکَ فَلا تَصْرِفْ عَنّی‏ وَجْهَکَ وَاجْعَلْنی‏ مِنْ‏و همه ما نیازمند رحمتت هستیم پس ای خدا رو از من مگردان و مرا در کردارصالِحی‏ خَلْقِکَ فِی الْعَمَلِ وَالْأَمَلِ وَالْقَضآءِ وَالْقَدَرِ اَللّهُمَّ اَبْقِنی‏و آرزو و امور مربوط به قضا و قدر از شایستگان خلق خویش قرارم ده خدایا زنده‏ام بدارخَیْرَ الْبَقآءِ وَاَفْنِنی‏ خَیْرَ الْفَنآءِ عَلی‏ مُوالاةِ اَوْلِیآئِکَ وَمُعاداةِ اَعْدآئِکَ‏به بهترین وضع زندگی و بمیرانم به بهترین مردن (یعنی) با دوستی دوستانت و دشمنی با دشمنانت‏والرَّغْبَةِ اِلَیْکَ والرَّهْبَةِ مِنْکَ وَالْخُشُوعِ وَالْوَفاءِ وَالتَّسْلیمِ لَکَ‏و رغبت به درگاهت و ترس و خشوع از تو و وفاداری و تسلیم بودن در برابرت‏وَالتَّصْدیقِ بِکِتابِکَ وَاتِّباعِ سُنَّةِ رَسُولِکَ اَللّهُمَّ ما کانَ فی‏ قَلْبی‏و تصدیق کردن کتاب تو (قرآن) و پیروی از روش پیغمبرت خدایا آنچه در دل دارم‏مِنْ شَکٍّ اَوْ رَیْبَةٍ اَوْ جُحُودٍ اَوْ قُنُوطٍ اَوْ فَرَحٍ اَوْ بَذَخٍ اَوْ بَطَرٍ اَوْاز شک و تردید یا انکار یا ناامیدی یا خوشی یا گردن فرازی یا اسراف در خوشگذرانی یاخُیَلاءَ اَوْ رِیآءٍ اَوْ سُمْعَةٍ اَوْ شِقاقٍ اَوْ نِفاقٍ اَوْ کُفْرٍ اَوْ فُسُوقٍ اَوْخودبینی یا خودنمایی یا شهرت جویی یا ایجاد دو دستگی یا دورویی یا کفر یا فسق یا عِصْیانٍ اَوْ عَظَمَةٍ اَوْ شَی‏ءٍ لا تُحِبُّ فَاَسْئَلُکَ یا رَبِّ اَنْ تُبَدِّلَنی‏ گناه یا بزرگ‏طلبی یا چیزهای دیگری که تو دوست نداری پس ای پروردگارا از تو خواهم که آنرا تبدیل کنی‏مَکانَهُ ایماناً بِوَعْدِکَ وَوَفآءً بِعَهْدِکَ وَرِضاً بِقَضآئِکَ وَزُهْداً فِی‏به ایمان به وعده‏ات و وفاداری به پیمانت و خوشنودی به قضاء و قَدرت و پارسایی درالدُّنْیا وَرَغْبَةً فیما عِنْدَکَ وَاَثَرَةً وَطُمَاْنینَةً وَتَوْبَةً نَصُوحاً اَسْئَلُکَ‏دنیا و اشتیاق بدانچه نزد تو است و فضیلتی و آرامشی و توبه خالص، این را از تو خواهم‏ذلِکَ یا رَبَّ الْعالَمینَ اِلهی‏ اَنْتَ مِنْ حِلْمِکَ تُعْصی‏ وَمِنْ کَرَمِکَ‏ای پروردگار جهانیان خدایا تو را بخاطر بردباریت نافرمانی کنند و به طمع جود و کرمت‏وَجُودِکَ تُطاعُ فَکَانَّکَ لَمْ تُعْصَ وَاَ نَا وَمَنْ لَمْ یَعْصِکَ سُکَّانُ اَرْضِکَ‏اطاعت کنند پس گویا نافرمانیت نکرده‏اند و من با کسانی‏که نافرمانیت نکردند همه ساکنان زمین توئیم‏فَکُنْ عَلَیْنا بِالْفَضْلِ جَواداً وَبِالْخَیْرِ عَوَّاداً یا اَرْحَمَ الرَّاحِمینَ وَصَلَّی‏تو بر ما به فضل خویش بخشنده باش و به نیکویی بازگردنده ای مهربانترین مهربانان و درود اللَّهُ عَلی‏ مُحَمَّدٍ وَ الِهِ صَلوةً دآئِمَةً لا تُحْصی‏ وَلا تُعَدُّ وَلا یَقْدِرُ خدا بر محمد و آل او درودی همیشگی که به شماره و عدد درنیاید و اندازه‏اش قَدْرَها غَیْرُکَ یا اَرْحَمَ الرَّاحِمینَ‏
نتواند جز تو ای مهربانترین مهربانان‏