تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نمونه، جلد6
آیت الله مکارم شیرازی با همکاری جمعی از فضلاء و دانشمندان‏‏‏‏‏

پاسخ به یک اشتباه

بعضی از مذاهب ساختگی که در قرون اخیر پیدا شده اند برای رسیدن به اهداف خود، لازم دیده اند که قبل از هر چیز پایه های خاتمیت پیامبر اسلام (صلی اللّه علیه و آله و سلّم) را به گمان خویش متزلزل سازند، لذا بعضی از آیات قرآن را که هیچ دلالتی بر هدف آنها ندارد به کمک تفسیر به راءی، و سفسطه بر مقصود خود منطبق ساخته اند از جمله آیه مورد بحث است، آنها می گویند: قرآن گفته است هر امتی پایانی دارد و منظور از امت، مذهب است بنابراین مذهب اسلام نیز باید پایانی داشته باشد!


@@تفسیر نمونه جلد 6 صفحه 159 @@@

بهترین راه برای درک چگونگی این استدلال این است که معنی واقعی امت را در لغت، و سپس در قرآن مجید، مورد بررسی قرار دهیم.

از بررسی کتب لغت و همچنین موارد استعمال این کلمه در قرآن که بالغ بر 64 مورد می شود چنین استفاده می گردد که امت در اصل به معنی جمعیت و گروه است.

مثلا در داستان موسی می خوانیم و لما ورد ماء مدین وجد علیه امة من الناس یسقون: هنگامی که به آبگاه شهر مدین رسید، جمعیتی را مشاهده کرد که (برای خود و چهارپایانشان) مشغول آب کشیدن هستند**سوره قصص آیه 23.*** و نیز در مورد امر به معروف و نهی از منکر می خوانیم: و لتکن منکم امة یدعون الی الخیر: باید جمعیتی از شما باشند که دعوت به نیکیها کنند.**سوره آل عمران آیه 104.***

و نیز می خوانیم: و قطعناهم اثنتی عشرة اسباطا امما: ما بنی اسرائیل را به دوازده قبیله و گروه تقسیم کردیم.**سوره اعراف آیه 160.***

و نیز می خوانیم: و اذ قالت امة منهم لم تعظون قوما الله مهلکهم: جمعیتی (از ساکنان شهر ایله از بنی اسرائیل) گفتند: چرا اندرز می دهید افراد گناهکاری را که خداوند آنها را هلاک خواهد کرد... (اعراف - 164)

از این آیات به خوبی روشن می شود که امت به معنی جمعیت و گروه است، نه به معنی مذهب و نه به معنی پیروان مذهب، و اگر می بینیم که به پیروان مذهب امت گفته می شود، به خاطر آن است که آنها نیز برای خود گروهی هستند.

بنابراین معنی آیه مورد بحث این است که هر جمعیت و گروهی، سرانجامی


@@تفسیر نمونه جلد 6 صفحه 160 @@@

خواهند داشت، یعنی نه تنها تک تک مردم، عمرشان پایان می پذیرد بلکه ملتها هم می میرند و متلاشی می شوند و منقرض می گردند اصولا در هیچ مورد امت، در معنی مذهب به کار نرفته است، و به این ترتیب آیه مورد بحث هیچگونه ارتباطی به مساله خاتمیت ندارد.