قرآن می‌فرماید: « اَللهُ یَتَـوَفَّی‌الاَنْفُسَ حینَ مَوْتِـها، وَالَّتی لَمْ تَمُتْ فی مَنامِها، فَیُمْسِكُ الَّتـی قَضَی عَلَیْهَـاالْمَوْتُ وَ یُرْسِـلُ الاُخْری اِلی اَجَلٍ مُسَمّیً، اِنَّ فی ذلِكَ لَایاتٍ لِقَـوْمٍ یَتَفَكَّروُنَ »(زمر/42) یعنی خداوند جان‌ها را در هنگام مرگ تماماً می‌گیرد، و آن جانی هم كه بنا نیست بمیرد، در هنگام خواب می‌گیرد، پس آن كسی كه مرگ برایش مقدّر شده، چون گرفته شد دیگر برنمی‌گرداند و آن دیگری كه در خواب گرفته شده و مرگ برایش مقدر نشده، برای مدتی به بدن باز می‌گردد. و این مسئله – گرفتن جان‌ها هنگام مرگ و خواب - برای اهل تفكر نشانة مهمی از حقیقت است.
پس متوجه می‌شوید كه در هنگام خواب، خداوند ما را تماماً می‌گیرد، در حالی كه تن ما هنگام خواب در رختخواب است و لذا از نظر قرآن هم معلوم می‌شود كه تن ما در حقیقتِ ما دخالت ندارد.
اصلاً نفس انسان هیچ زمانی، نه می‌خوابد و نه چُرت می‌زند، بلكه همین كه به ظاهر خوابید و یا شروع كرد به چرت‌زدن، از توجه به بدن منصرف می‌شود و به جایی دیگر و یا عالَمی دیگر توجه می‌كند. به همین جهت هم شما بعضاً متوجه شده‌اید همین‌كه به خواب می‌روید، خواب می‌بینید كه مثلاً پایتان از پله‌كان لغزید و یك‌مرتبه از خواب می‌پرید، می‌بینید در حال خواب‌دیدن بودید. این حادثه نشان می‌دهد همین‌كه به‌ظاهر به‌خواب رفتید، نفس شما خود را در صحنة دیگر احساس كرد، پس به‌واقع نخوابیده است، بلكه نظرش به جای دیگر منصرف شده. مرگ هم همین‌طور است، یعنی نفس از بدن منصرف می‌شود و در عالَم دیگر حاضر می‌گردد.
در هنگام خواب در عین این‌كه خداوند نفس انسان را تمام و كمال گرفته، تدبیر بدن توسط نفس از بین نمی‌رود و به‌همین جهت ملاحظه می‌كنید كه قلب و یا سایر اعضاء انسان در حال خواب از حركت باز نمی‌ایستد. ولی در موقع مرگ؛ علاوه بر این‌كه خداوند نفس انسان را تمام و كمال می‌گیرد، تدبیر و توجه نفس به بدن را نیز می‌گیرد و به‌همین جهت دیگر اثری از حیات در بدن دیده نمی‌شود.
خواب یا رؤیا به سه صورت می‌تواند واقع شود.
الف: رؤیای رحمانی، كه این رؤیا؛ متذكر حقایق عالم است وباطن اعمال را نشان می‌دهد كه بعداً نمونه‌هایی ازآن ارائه خواهد شد.
ب: رؤیای صادقه كه خبر از واقعه‌هایی می‌دهد كه بعداً انسان باهمان وقایع روبه‌رو می‌شود.
ج: رؤیای باطل كه تحت تأثیرخیالات روزمره به‌وجود می‌آید.