تمام اكتشافات بشر مرهون دقّت اوست. دستورِ دین است كه كارها را با دقّت انجام دهیم. حتّى در مقام تردید و شك، نباید چیزى را به خداوند نسبت داد، تا چه رسد به مواردى كه بدانیم آن حرف و سخن از خدا نیست. بنابراین باید در تفسیر قرآن و بیان احكام دقّت كرد. آفرینش، پر از راز و رمز، و ظرافت و دقّت است كه تنها خردمندان به درك آن راه دارند. «لآَیاتٍ لِأُولِى الْأَلْبابِ». پندار وجود تضاد و اختلاف در قرآن، نتیجه نگرش سطحى و عدم تدبّر و دقّت است. «أَ فَلا یَتَدَبَّرُونَ» دقّت در آثار طبیعى، از بهترین راههاى خداشناسى است. ایمان به نظارت خداوند، مایه دقّت و پرهیزكارى است. دقّت در ترازو، وزن و محاسبات، عامل خیر و بركت است و كمفروشى، خیر و بركت را مىبرد. تیزبینى و دقّت و تسلّط، شرط لازم براى رهبرى است. حاكم و قاضى باید شرایط خاصّى داشته باشد از جمله: الف: محبّت و دقّت. «تَفَقَّدَ الطَّیْرَ» ب: تواضع. «ما لِیَ لا أَرَى الْهُدْهُدَ» ج: صلابت در برابر متخلّف. «لَأُعَذِّبَنَّهُ أَوْ لَأَذْبَحَنَّهُ» د: فرصت دادن به متّهم. «لَیَأْتِیَنِّى». عبرت گرفتن، به دقّت و تعقّل نیاز دارد. افراد غافل با دید سطحى نمىتوانند حقایق را درك كرده و عبرت بگیرند. تنها اهل ایمان از دقّت در روزى رسانى خداوند، درس و عبرت مىگیرند. (ولى افراد غافل همه چیز را سطحى مىپندارند.) صنعت باید با دقّت و كیفیّت همراه باشد.