تربیت
Tarbiat.Org

مبانی نظری نبوت و امامت
اصغر طاهرزاده

اهل‌البیت(ع)، سرچشمه‌ی علوم و معارف

اگر مقایسه‌ای بین همه‌ی صحابه پیامبر(ص) با اهل‌البیت(ع) بنمائیم در حالی‌كه در بین اصحاب، بزرگانی مثل سلمان‌فارسی قرار دارند، متوجه می‌شویم كه اهل‌البیت(ع) به طور كلی مقامشان در مقام دیگری است و حقیقتاً از همان چشمه‌ای كه پیامبر اسلام(ص) سیراب شده و برای امت هدایت را به ارمغان آورده‌اند، اهل‌البیت او نیز همگی از همان علم و حكمت بهره برده و جامعه‌ی بشری را بهره‌مند كرده‌اند. آیا می‌توان نمونه‌ای از نوع معارفی که نهج‌البلاغه و یا صحیفه‌ی سجادیه و یا روایاتی كه از طرف ائمه صادر شده است را حتی در شرایطی نازل‌تر در كلمات بقیه‌ی صحابه دید؟ یا این‌كه باید پذیرفت همان خدایی كه پیامبر(ص) را برای هدایت انسان‌ها قرار داد، این خانواده را نیز در همین مسیر برای بشر قرار داده است و در همین راستا علی(ع) می‌فرمایند: «لا یُقَاسُ بِآلِ مُحَمَّدٍ مِنْ هَذِهِ الْأُمَّةِ أَحَدٌ وَ لَا یُسَوَّى بِهِمْ مَنْ جَرَتْ نِعْمَتُهُمْ عَلَیْهِ أَبَداً هُمْ أَسَاسُ الدِّینِ وَ عِمَادُ الْیَقِینِ إِلَیْهِمْ یَفِی‏ءُ الْغَالِی وَ بِهِمْ یُلْحَقُ التَّالِی وَ لَهُمْ خَصَائِصُ حَقِّ الْوِلَایَةِ وَ فِیهِمُ الْوَصِیَّةُ وَ الْوِرَاثَةُ»(96) هیچ‌كس از این امت را نمی‌توان با آل محمّد(ع) قیاس نمود، و هرگز نمی‌توان پرورده‌ی نعمت این خاندان را در مرتبه‌ی آنان دانست، كه آل محمّد اساس دین و پایگاه یقین‌اند، تندروان و كندروان هر دو به سوى آن‌ها بر می‌گردند، امتیازات ولایت به ایشان اختصاص دارد و وراثت و وصایت مخصوص آن‌ها است.
حضرت می‌فرمایند: احدی از افراد این امت را نباید با آل پیامبر(ع) مقایسه کرد. حتی آن‌هایی که از نعمت‌های وجودی اهل البیت(ع) برخوردار شدند مثل سلمان و اباذر، آن‌ها را هم هرگز نباید با اهل البیت(ع) مساوی دانست. اهل البیت(ع) اساس دین و ستون‌های یقین می‌باشند. تندروان و عقب‌افتاده‌ها هر دو باید به سوی آن‌ها برگردند. پس هرکسی تند برود و از آن‌ها جلو بزند باید برگردد وگرنه منحرف می‌شود. و آن کسی هم که از آن‌ها عقب افتاده باید تلاش کند به آن‌ها برسد تا موفق بشود. حق ولایت و اعمال نظر در هر موردی مربوط به آن‌ها است. یعنی اگر بنا است کسی زیر این آسمان به ما دستوری بدهد این‌ها هستند. «وَ فِیهِمُ الْوَصِیَّةُ و الوِراثَةُ» وصایت و وراثت و ادامه‌ی راه پیامبر(ص) در این خانواده قرار داده شده و باید در این خانواده دنبال گردد. پس افق بحث روشن است که آن‌ها نهایت سلوک إلی‌الله‌اند و می‌توانند هرکسی را به مقصد قرب إلی‌الله برسانند.