وقتی زندگی دینی مورد غفلت قرار گیرد، فرهنگ فزونخواهی تکنیک به راحتی در زندگیها جا باز میکند. در زندگی دینی دائماً توجه قلبی مؤمنین به هدف مقدس توحیدی معطوف است و لذا با هر نوع فزونخواهی که قلب را از معبود حقیقی منصرف میکند مبارزه میشود و به سادگی و قناعت که بستر هرچه بیشتر مأنوسشدن با خدا است، توجه میشود. در چنین شرایطی ابزارها در خدمت انسان هستند و بدون آن که انسانها اسیر تکنیک شوند از آن استفاده میکنند.
وقتی قرآن میفرماید: «وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدْوَّ اللّهِ وَعَدُوَّكُمْ»؛(17) و هرچه در توان دارید از نیرو و اسبهاى آماده بسیج كنید تا دشمن خدا و دشمن خودتان را بترسانید. در واقع ما را تشویق میفرماید از ابزارهای مناسبی که بتوان دشمن را شکست داد استفاده کرد ولی با همان رویکردی که هدفِ تهیهی وسایل جنگی باید مشخص باشد تا به جای آن که ما اسیر وسایل پیچیده جنگی شویم آنها در اختیار ما باشند. غفلت از این موضوع موجب شد تا شاه ایران اسلحههایی بخرد که نیروهای ارتش نمیتوانستند از آنها استفاده کنند و مستشاران آمریکایی دائماً باید در ایران باشند و آنها را به کار گیرند، و لذا هر جا آمریکا میخواست آن اسلحهها به کار گرفته میشدند و عملاً آن اسلحههای پیچیده برای ما به اندازه یک تفنگ عادی کارایی نداشت چون در دست مستشاران آمریکایی بود. و هم اکنون همین قاعده در بسیاری از کشورهای جهان سوم جریان دارد، در حالی که قرآن به ما توصیه میکند اسلحه و توانائیهایی به دست بیاورید که قدرت ترساندن دشمنانتان را داشته باشد. ولی روحیهی داشتن اسلحه پیشرفتهتر که در شاه ایران و سایر مشاوران غربزده او حاکم بود موجب شد که با تکنولوژی مدرنتر اسارت بیشتر برای ما به بار آید.
ما باید به دنبال تکنیک بیاسارت باشیم، در این حالت است که دیگر موضوع مدرن بودن یا نبودنْ ذهن ما را مشغول نمیکند و به نتیجهگیری در راستای هدفی که داریم میاندیشیم، نه به توانایی تکنیک پیچیدهی در دست مستشاران خارجی. در دفاع مقدسِ هشت ساله ثابت شد یک «ژ- 3» در دست نیروهای متعهد بسیجی بیشتر از اسلحههای پیشرفته در دست دشمن کارآیی دارد. با قناعت و در عین استفاده از تکنیکِ مناسب میتوان از اسارت تکنیکها آزاد شد. در مسائل علمی نهایت تلاش را باید کرد و در رشد فرهنگ جامعه نیز باید همتِ دو چندان نمود تا گرفتار اسارت تکنیکها نشویم و تحریمهای دنیای غرب تهدیدی برای ادامه زندگی دینی ما نباشد.
وقتی سرعت به خودی خود هدف شد حکمت بیرنگ میشود و آن چیز که بشر را آرام میکند نه سرعت بیشتر است و نه داشتن دنیای بیشتر. تکنولوژی سرعت بیشتری را به بشر هدیه کرد ولی به همان اندازه آرامش و وقار و حکمت را از بشر ربود. رسول خدا(ص)میفرمایند: «اَلْعَجَلَةُ مِنَ الشَّیطان وَ التَّأنِی مِنَ الله عَزَّوَ جَلَّ»؛(18) عجله از شیطان است و تَأنّی و آرامش از طرف خداوند است. و لذا میتوان گفت القائات شیطان در روح تکنولوژی بیتأثیر نیست، به همین جهت انسان غربزده بهجای ارتباط با طبیعت و تعامل با آن، برای اهداف وَهمی خود با حرص و سرعتِ هرچه بیشتر به تخریب طبیعت دامن میزند.