همه عزیزانی كه ما در خدمتشان هستیم - یعنی شیعههای مكتب اهلبیت(ع)- كم و بیش حادثه كربلا را میشناسند. ائمه(ع) از ما خواستهاند كه در بارة كربلا فكر كنیم، به ما دستور دادهاند كه حتی اگر دو نفر كنار هم مینشینید از فرهنگ اهلبیت صحبت كنید. به فرموده علماء دین آنچه كه در توجه به واقعة كربلا ما را نجات میدهد، تحلیل حادثه كربلاست. همان روزی كه واقعه كربلا به وقوع پیوست، عبیداللهبنزیاد كربلا را تحلیل كرد و گفت: «خدا میخواست كه ما پیروز شویم»، و این هم نوعی تحلیل است! یعنی دشمن نمیگذارد كه ما تحلیل مناسب كربلا را به راحتی به دست آوریم؛ همه میدانند در كربلا چه گذشت، اكثر اخباری كه از كربلا به دست ما رسیده است، شیعه و سنی قبول دارند و در متون تاریخی فریقین مطرح است. اشكال كار در تحلیلِ غلط كربلاست. اگر میخواهید به این نسل و خودتان خدمت كنید، روی سه نكته باید حسّاس باشید؛ یكی اینكه از خودِ حادثه كربلا به خوبی شناخت و تحلیل صحیحی داشته باشیم تا با تحلیلهای غلط، چیزی را حذف یا اضافه نكنیم، بلكه تماماً با خود كربلا روبهرو باشیم. دیگر اینكه باید به این نكته توجه كرد كه كربلا را چه كسی به وجود آورده است؟ آیا صرفاً یك آدم خوب آن نهضت را بهوجود آورده، یا امام معصومی كه تمام حركات و سكناتش باید برای ما ملاك باشد و به ما الگو بدهد در آن نهضت نقش اصلی را داشته؟
گاندی میگوید: «من به حسین(ع) اقتدا میكنم».آری این نكتة قابل تقدیری است ولی آیا شیعه هم مثل گاندی امامحسین(ع) را قبول دارد؟ شیعه میگوید: «حسین حق است» و گاندی میگوید: «حسین خوب است». در نظر گاندی كار حسین(ع) خوب است، اما آیا حق هم است؟ اگر میخواهید از كربلا محروم نشوید، باید متوجّه باشید كه كربلا را چه كسی به وجود آورد؟ كربلا را یك امام بر حق به وجود آورد و نه یك انسان خوب، خوب بودن كافی نیست، اگر امام را فقط خوب دانستید، حق امام اداء نشده است.
كربلا را نمیتوان از چشم مورّخین تحلیل كرد. بهعنوان مثال؛ «طبری» امام(ع) را آدم خوبی میدانسته و از این زاویه وقایع كربلا را ذكر نمودهاست، اما «طبری» كربلاشناس نیست، او یك شافعی است. پس؛ از این نكته غفلت نكنید كه كربلا توسط یك امام حقّ، ساخته و پرداخته شده است.
نكتة سوم اینكه؛ كربلایی كه یك امام معصوم آن را بهوجود آورده است، چرا به وجود آمده؟ چه پیامی دارد؟ بنیاد آن چیست؟ بعد از آن چه شد؟ میبینید كه هزاران نكته در اینجا نهفته است.
مسئله حائز اهمیت اینكه كربلا، جهان انسانی را از پوچی نجات داد و به همین جهت هم برای این سلسله بحث نام «كربلا، مبارزه با پوچیها» برگزیده شد. در نگرش به حادثه كربلا، بنده روی شخص یزید تأكید ندارم، روی معاویه تأكید دارم.(76) معاویه؛ فرهنگی است كه حادثه كربلا را به وجود آورد و یزید فرزند نادانی بود كه نفهمید پدرش چه كار خائنانهای كرد.