باسمه تعالی
1ـ امامتِ مطرح در اعتقاد شیعه رویکردی است به حقیقتی آسمانی که در صدد است تمدن زمینی را مطابق نظم آسمانی بسازد و امام شیعیان آن‌چنان حضوری در عالم هستی دارد که نه تنها چنین امری را ممکن می‌سازد، بلکه آن را ضروری می‌داند، زیرا موجب شکوفایی سرمایه‌ی درونی تک‌تک افراد امت می‌گردد تا جایی که شخصیت افراد انعکاسی از شخصیت امام خود خواهد شد.
2ـ چشم برداشتن از نقش حضور تکوینی واسطه‌ی فیض عالم بر امور تشریعی بشری، فاجعه‌ی بزرگی است که هنوز بشر به آن فاجعه واقف نشده و به همین جهت راز شکست‌های خود را در جای دیگری جستجو می‌کند در حالی‌که بعد از شکست مارکسیسم و لیبرالیسم زمان آن فرا رسیده تا به کمک سخنانی که امامان شیعه در راستای امر امامت فرموده‌اند، بشریت متذکر راز شکست‌هایش بشود.
3ـ بشریت در طول تاریخ نسبت به مدیریت صحیحِ جامعه‌ی خود ناکام مانده و علت آن ناکامی غفلتی است که از توانایی خدادادی انبیاء و امامان دارد و فکر کرده بدون آن‌ها می‌تواند امور جامعه را بگذراند، در حالی که بشر باید به این شعور برسد که «همان خدایی که برای او شریعت آورده مدیرانی نیز برای امور اجتماع پرورانده است تا مطابق شریعت الهی بشریت را جلو ببرند» و انسان‌ها به واقع در دو امر مهم نبوت و امامت به خود واگذاشته نشده‌اند.
4ـ آن‌چه باید در روایات مربوط به امامت دنبال شود، توجه به جهت باطنی مقام اهل بیت(ع) است. بسیار فرق است که با این نوع روایات به‌طور سطحی برخورد شود یا این‌که سعی کنیم از همان سطح عالی که روایات مطرح شده به آن‌ها توجه شود، یعنی به جای آن‌که مطلب را آن قدر پایین بیاوریم که چیزی از آن نماند، دستمان را به آن بدهیم و بالا برویم تا حقیقت جدیدی از معارف الهی بر قلب ما منکشف شود و لازمه‌ی چنین برخوردی همت مضاعف است.
5 ـ نظر به وسعتِ حضور امامان در هستی نه تنها عامل نمایش راه گسترده‌‌ای است که انسان‌ها می‌توانند طی کنند بلکه موجب می‌شود تا روشن شود امامان از چه افقی بشریت را هدایت می‌نمایند و چرا شیعه معتقد است مقام هدایت‌گری امامان فوق مرگ آن‌ها همواره فعّال است و در هیچ حالی از صحنه‌ی زندگی بشر خارج نیست.
6 ـ خداشناسی واقعی وقتی محقق می‌شود که انسان‌ها بتوانند در آینه‌ی تمام نمای جمال انسان‌های کامل با «الله» مأنوس شوند و راه‌یافتن به چنین نگاهی را با نظر به آیات تامّه‌ی الهی پیدا کنند وگرنه در بیراهه‌ها به دنبال خدا می‌گردیم و همچون وَهّابی‌ها با خدای ذهنی و انتزاعی زندگی می‌کنیم که هیچ‌گونه تجلی بر قلب ما نخواهد داشت.
7 ـ شیطان که نتوانست در جمال خلیفة‌الله، اسمای الهی را بنگرد و از آن طریق در تجلیات جامع اسماء به خدا سجده کند، بهانه آورد که می‌خواهد فقط به خدا سجده نماید ولی از درگاه انس با خدا محروم شد. هرکس با نظر به خود نتواند وَجه الله را در جمال امامان معصوم(ع) بیابد، راه شیطان را طی خواهد کرد و حقیقتاً از انس با خدا محروم خواهد شد. آری، وقتی راز رجیم‌بودن شیطان معلوم شود، راه ارتباط با خلفای الهی نمایان می‌گردد.
8 ـ مدیریت جامعه بر اساس فرهنگ امامت موجب می‌شود تا ذهن افرادِ جامعه گرفتار انواع نظریه‌ها و سلیقه‌ها که عامل غفلت از یگانگی در مقصد و مقصود می‌باشد، نگردد.
9ـ وقتی فهمیدیم امام، امینی رفیق و پدری شفیق و ناصحی مشفق است، می‌فهمیم خداوند برای سرپرستی بشریت هدیه‌ی بزرگی را تدارک دیده تا شرایط عالی‌ترین شکل زندگی در زمین فراهم گردد.
10ـ در صورتی مدیران با جان انسان‌ها دم سازند که از غیر خدا مستغنی باشند و با انسِ کامل به خداوند خدمت به مردم را ادامه‌ی عشق‌بازی با خدا بدانند و در آن صورت اگر سنگ جفایی از طرف مردم به آن‌ها برسد از آن‌جایی که جهان را منور به دوست می‌بینند، می‌دانند باید از سر رحمت از بی‌وفایی‌ها بگذرند و دل‌خوش باشند به دولتی که راه آسمان را به سوی بشر گشوده است.
11ـ مدیریت و هدایت جهان بشری با فرهنگ امامت، ریشه در نوری دارد که از خداوند جدا شده است، قسمتی از آن، نور محمد(ص) گشت و قسمت دیگر آن، نور علی(ع) شد و هدایت‌گری همه‌ی انبیاء و اولیاء ریشه در این دو نور دارد و هر جا تاریخِ بشریت از این دو نور جدا شد، گرفتار ظلمات مدیران زمینی گشت. این است که نباید یک لحظه از مدیریت قدسی امام معصوم چشم برداشت که در آن صورت ظلمات را غلیظ‌تر کرده‌ایم و از سعادت خود دور خواهیم ماند و شب ظلمانیِ ما به صبح نمی‌انجامد.
12ـ باید متوجه بود که رسیدن به درجه‌ای که مقام نوری اهل بیت(ع) در آن تصدیق شود، غیر از معرفتی است که روش‌های کلامی در صدد ارائه‌ی آن هستند تا حقانیت ائمه(ع) را برای مخالفان ثابت کنند. البته این در روش کلامی در جای خود کار پسندیده‌ای است، ولی فراموش نکنیم امام شناسی راه دیگری است و مقصد دیگری را دنبال می‌کند.
13ـ آن‌چه در این کتاب مورد توجه قرار می‌گیرد، تأکید بر این موضوع است که امامت یک حقیقت نفس الامری در عالم وجود است و نه یک حادثه‌ی تاریخی صرف. و به جهت حقیقت نفس الامری آن است که زندگی یک ملت را معنی می‌بخشد و مدیریت می‌کند. در راستای توجه به چنین جایگاهی برای امامت، گفته می‌شود «غفلت از سرمایه‌ی امامتِ آسمانی، غفلت از اسلام است».
14- تأکید بر مقام غیبی رسول خدا(ص) و ائمه‌ی هدی(ع) که توسط رسول خدا(ص) و سایر ائمه(ع) تبیین می‌گردد به این منظور است که اسرار بلند عالم غیب بر ما گشوده شود و متوجه جهان یگانه‌ای باشیم که در مدیریت آن، روح‌های بلند مرتبه‌ای نقش دارند و می‌توان به مدد آن‌ها عالی‌ترین شکل زندگی را برای خود رقم زد تا برکات زمین و آسمان به عالی‌ترین شکل آن بروز کنند، چیزی که حضرت رضا در روایتی که در پیش دارید بر آن تأکید می‌نمایند.
15- تأکید بر مقام قدسی اهل‌البیت(ع) موجب می‌شود تا جامعه از سطحی‌نگری رهایی یابد و حیطه‌ی اندیشه‌ی خود را عالَم قدس و معنویت قرار دهد، عالمی که همسنخی کاملی با حقیقت انسان یا نفس ناطقه‌ی او دارد و متذکر مراتب وجودی نفس ناطقه‌ی اوست، و موجب رفع حجاب بین انسان و عالم معنا می‌گردد.
16- گفته شده مقام اهل‌البیت(ع) مرز بین امکان و وجوب است، تا از این طریق شئونات عالم الوهیت از یک طرف و شئونات انسان کامل از طرف دیگر تبیین شود و افقی که انسان می‌تواند به سوی آن سلوک نماید معلوم گردد و روشن شود چگونه ایمان به ولایت انسان‌های کامل، دنیایی از شور و شعفِ بندگی را به همراه دارد، به‌خصوص وقتی چنین کسانی امامت و مدیریت جامعه را به عهده داشته باشند.
17- نتیجه‌ی عدم آگاهی از ساختار سلسله مراتب طولی جهان هستی، همین زندگی است که بشر امروز با آن روبه‌روست، در حالی‌که آگاهی از سلسله مراتب طولی عالم هستی که انسان کامل به عنوان واسطه‌ی فیض در رأس آن قرار دارد، ما را به دنیایی دیگر رهنمون می‌شود که به جای اهدافی کوتاه‌بینانه و سلطه بر عالم و آدم، متوجه سلطه بر نفس امّاره می‌شویم و گرفتار اموری که ربطی به هدف حیاتمان ندارد، نخواهیم شد.
18- در جامعه‌ای که نظرها به مدیریت امام معصوم یعنی واسطه‌ی فیض الهی معطوف شد، و پای ارادت به او در میان است، رابطه‌ی نفس ناطقه‌ی انسان با نور امام معصوم، رابطه‌ی نوری خواهد بود و انسان تحت تأثیر آن نورِ برتر قرار می‌گیرد و مرتبه‌ی وجود‌ی‌اش شدیدتر می‌شود و این است معنی منورشدن به نور عصمت امام که برای طالبان ولایت ائمه(ع) محقق می‌گردد و در آن راستا قدم‌های نفس ناطقه در مسیر بالفعل‌شدن فطرت شروع می‌شود.
19- در تفکیک بین مقام نبوت و امامت در پیامبران ابراهیمی(ع)، متوجه می‌شویم با ختم نبوت، امامت به عنوان یک ضرورتِ تاریخی و مقامی که بر ملکوت اشیاء احاطه دارد، ادامه می‌یابد و در کنار تبیین و اجرای شریعت، تصرفات تکوینی مقام امامت همچنان نیاز بشریت است تا جهانِ بشری بدون روح نباشد.
20- سیره‌ی ائمه(ع) همیشه اتحاد بین امت اسلامی بوده و نهایت تلاش را می‌نمودند تا مسلمانان در هر گروهی که هستند مقابل یکدیگر قرار نگیرند. در همین راستا ملاحظه می‌کنید امام صادق(ع) چهارهزار دانشمند را از جهان اسلام اعم از شیعه و سنی در کنار خود جهت اَخذ معارف اسلامی جمع می‌پرورانند. حضرت رضا(ع) نیز با توجه به همین سیره در خطبه‌ای که در پیش رو دارید جایگاه امامت را تبیین می‌کنند و در واقع یک بحث عالمانه‌ای را پیش می‌کشند که از مبادی عقاید شیعه است، بدون آن‌که بخواهند موضوع را به تعرض و دشمنی در مجموعه‌ی امت اسلامی تبدیل کنند. زیرا به تعبیر مقام معظم رهبری«حفظه‌الله»: «ایمان به مبادىِ خود و اصول و عقائدِ خود، چیز بسیار خوب و پسندیدهاى است؛ پافشارى بر آن هم خوب است؛ اما این نباید از مرز اثبات به مرز نفى و همراه با تعرض و دشمنى و عداوت، تجاوز كند. برادرانى كه در مجموعهى امت اسلامى هستند، احترام یكدیگر را حفظ كنند؛ عقاید خودشان را هم می‌خواهند حفظ كنند، حفظ كنند؛ اما احترام به دیگران، حدود دیگران، حقوق دیگران و حرمت افكار و عقاید آن‌ها را نگه دارند و بحث و مجادله را براى مجالس علمى بگذارند. علما و اهل فن، می‌خواهند بنشینند مباحثات مذهبى كنند، بكنند؛ اما مباحثهى مذهبىِ عالمانه و در محفل علمى، با بدگوئى به یكدیگر در علن، در سطح افكار عمومى، در مخاطبهى با افكارى كه قدرت تجزیه و تحلیل علمى ندارند، فرق می‌كند».(1)
در این کتاب سعی شده است با توجه به رهنمود مقام معظم رهبری«حفظه‌الله» موضوع امامت مطرح شود تا در عین تبیین عقیده‌ی شیعه در مورد امامت جایی برای تعرض و دشمنی بین شیعه و سنی باقی نماند و با شرح سخنان حضرت رضا(ع) در مورد جایگاه امامت جهان اسلام به فکر فرو رود که چگونه اسلام و مسلمانی را ادامه دهد تا وعده‌ی رسول خدا(ص) محقق شود که فرمودند: «اَلْإسلامُ یَعْلُو وَ لا یُعْلی علیه»(2) اسلام همچنان به برتری می‌رود و هیچ دینی بر آن برتر نمی‌شود. و نیز جوانان شیعه متوجه باشند عقیده به حضور امام معصوم در مدیریت جامعه عقیده‌ای بسیار گرانقدرتر از آن است که بتوان ساده از کنار آن گذشت و تصور شود اتحاد بین شیعه و سنی به معنی هم‌عرض دانستن اندیشه‌ی تشیع با اندیشه‌ی اهل سنت است که در آن صورت از اهمیت عمود خیمه‌ی نظام اسلامی یعنی ولایت فقیه به شدت کاسته می‌شود و این خطری است که دشمنان انقلاب اسلامی مترصد ایجاد آن می‌باشند، چون به این نتیجه رسیده‌اند که با بودن ولایت فقیه هرگونه برنامه‌ای جهت سرنگونی نظام اسلامی خنثی خواهد شد.
21- دشمنان نظام جمهوری اسلامی سال‌ها است سعی دارند با تئوری‌های به ظاهر علمی و با نظریه‌پردازی‌های خطرناک، نظام اسلامی را فاقد مبنای قابل اعتماد معرفی کنند و اگر ما نتوانیم جایگاه ولایت فقیه را در سخنان امامان معصوم(ع) درست معرفی کنیم عملاً با دست خود بهانه به دست دشمن خود داده‌ایم. برخی تحت عنوان «اصلاحات سیاسی» سعی دارند چنین القاء کنند که «جمهوری اسلامی» مردم‌سالاری نیست و همانند رژیم پهلوی یک حکومت مطلقه است که از توسعه‌ی سیاسی به دور می‌باشد.(3) فرهنگ سیاسی شیعه را فرهنگ تابعیت معرفی می‌کنند تا نتیجه بگیرند آن فرهنگ استبدادپذیر و دموکراسی‌گریز است، ولی مقام امام و امامت را معرفی نمی‌نمایند تا معلوم شود تبعیت از امام معصوم عین پیروی از عقل برتری است که انسان و جامعه را به شکوفایی می‌کشاند در حالی‌که استبداد عامل سرکوبی عقل و فطرت است.
در تئوری «اصلاحات سیاسی»، جامعه‌ی مدنی کعبه‌ی مقصود به حساب می‌آید و نیروهای مذهبی، مخالفان آن معرفی می‌گردند و این‌طور القاء می‌شود که رهبران مذهبی مخالف جامعه‌ی نهادمنداند و تلاش می‌کنند با توده‌ای‌کردن جامعه به مقاصد خود برسند و تأکید رهبران به جامعه‌ی مدینة النبی(ص) را ادامه‌ی همان دیکتاتوری می‌دانند.
در نظریه‌پردازی اصلاحات سیاسی اظهار می‌شود رهبری مذهبی با جامعه‌ی توده‌ای پیوند خورده و جامعه‌ی ایده آل را تنها جامعه‌ی سکولار معرفی می‌نمایند و نه جوامع دینی با آرمان‌های خاص خود. حضور توده‌های میلیونی جهت مشارکت در سرنوشت خود را شیوه‌ای پوپولیستی می‌خوانند و آن را شبه دموکراسی و دموکراسی صوری می‌دانند و تنها جبهه‌ی اصلاحات را مظهر همه‌ی خوبی‌های تاریخ ایران به‌حساب می‌آورند، زیرا نظریه‌پردازان آن جبهه متن مردم را که در قالب ساکنان روستاها، شهرهای کوچک و طبقات پایین شهرهای بزرگ به‌سر می‌برند «توده» می‌نامند و توجه به آن‌ها را «پوپولیسم» می‌خوانند و تنها طبقات متوسط به بالا شهروند محسوب می‌شوند و از نظر آن‌ها دموکراسی زمانی حاصل می‌شود که در تصمیم‌گیری‌ها آرمان‌های طبقات بالا مدّ نظر قرار گیرد و عملاً اعضای جبهه‌ی اصلاحات گونه‌ای از قیّم‌مآبی برای خود قائل‌اند، و به این صورت نظام اسلامی را فاقد مبنای قابل اعتماد معرفی می‌نمایند و این‌جاست که ضرورت طرح امامت آن‌طور که امام رضا(ع) معرفی می‌نمایند صدچندان می‌شود تا روشن شود نظام اسلامی به کدام عقل رجوع دارد و با چه مبنایی می‌خواهد خود را شکل دهد.
امید است با دقّت کامل در سلسله مباحثی که نظر به جایگاه اشراقی امام دارد، بتوانید از برکات امامت که عهد الهی است با بندگانی خاص، بهره‌مند گشته و از نفس امّاره آزاد و به نفس مطمئنه که نمونه‌ی عینی آن امامان معصوم‌اند، نایل گردید که گفت:
ما کشته‌ی نفسیم و بسا وقت برآید
از ما به قیامت که چرا نفس نکشتیم
طاهرزاده