نکته دیگر که در بصیرت ما مؤثر است اینکه هروقت در قلب شما نسبت به زن و مرد از نظر ارزش، دوگانگی پیدا شد بدانید به همان اندازه شیفتگی نسبت به خدا در قلب شما کم شده است. اگر تمام نظرتان به اَحَد باشد هیچ وقت در مخلوقات خدا دوگانگی نمیبینید که بخواهید یکی را پائینتر از دیگری به حساب آورید، واقعاً دوگانگی نمیبینید چون دوگانگی وجود ندارد. حتی اگر قلب شما دوگانگی دید و به ذهنتان آمد که زن مهمتر از مرد است یا مرد مهمتر از زن و بعد هم به خودتان تذکر دادید که هیچکدام مهمتر از دیگری نیستند، بدانید در نظر به مخلوقات خداوند نگاه کاملی ندارید، اما فاسد نشدهاید. یک وقت به قلبتان نمیرسد که راستی زنها مهمترند یا مردها و اصلاً دوگانگی بین آنها نمیبیند. این نگاهِ سالمی است و حجابی بین شما و حق از این جهت ایجاد نشده اما اگر حجاب بود ولی متوجه آن حجاب بودید، در مرتبه پائینتری هستید، هر چند محجوب کامل نیستید، بلکه متوجه حجاب میباشید، زیرا به گفته مولوی: «متحد بودیم یک گوهر همه» و به تعبیر قرآن همه در محضر ربوبی حاضر شدهایم و از ما سؤال شد «اَلَسْتُ بِرَبِکُمْ؟»؛(53) آیا من رب شما نیستم. و همه ما، چه زن، چه مرد، گفتیم: «بَلیٰ شَهِدْناٰ» آری تو پروردگار ما هستی و ما در حقیقتِ وجود خود ناظر چنین ربوبیتی میباشیم. ما آنجا یکی بودیم، وقتی پایین آمدیم دوگانگیها پیدا شد. خودمان هم در بین صحبتها تعبیر خوبی داریم میگوییم «چرا تو و منی میکنی؟» من و تو مقام انسانی است که در حجاب است. حالا اگر ما همدیگر را دوگانه ببینیم، عملاً به خودمان بیشتر نظر میکنیم و این شروع یک نحوه خودخواهی است. اگر انسان خود را دید ولی شما را هم یک حقیقت جدا دید، حتماً خودش را مهمتر از شما میبیند و این شروع «أَنَاْ خَیْرٌ مِّنْهُ»؛(54) و همسخنشدن با شیطان است. لذا است که قرآن اصرار دارد شما همگی یک حقیقت بودهاید که از آن حقیقت هرکس همسر خود را در کنار خود دارد. میفرماید: «یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُواْ رَبَّكُمُ الَّذِی خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالاً كَثِیرًا وَنِسَاء»؛(55) ای مردم! بترسید از پروردگاری که همهی شما را از یک نفس واحد خلق کرد و زوج آن را نیز از آن نفس واحد خلق نمود و از آن دو، زنان و مردان زیادی را گسترش داد.
وقتی انسان چشم دلش متوجه یگانگیها نبود ولی عقلش متذکر موضوع بود. باید خود را به زحمت بیندازد و موضوع یگانگی بین زن و مرد را به دل تفهیم کند ولی اگر کسی بتواند محو و شیفته حق بشود دیگر دوگانگی نمیبیند، اینها همه مظاهر حقاند با جلوات مختلف. اصلاً این فرهنگ که تلاش میکند زن از مرد عقب نیفتد، فرهنگ انسانهای گرفتار هبوط است و جمع کردن ورقههای جنت برای پوشاندن عیبها.