از امام صادق(ع) روایت شده است كه: «مَنْ اَدْرَكَ فاطِمَةَ حَقَّ مَعْرِفَتِها فَقَدْ اَدْرَكَ لَیْلَةَالْقَدْر»؛(22) یعنی هركس فاطمه(س) را حقیقتاً درك كند، به واقع لَیْلَةالْقَـدْر را درك كرده است. پس معلوم میشود یك حقیقت بزرگی است كه شناخت آن كار سادهای نیست، و لذا به صِرف اینكه بدانیم او دختر پیامبر(ص) و یا همسر علی(ع) و مادر حسنین(ع) است، او را نشناختهایم. درست است كه حادثهها خبر از وجود حقایق تكوینی میدهند و همسر علی(ع) شدن یك موضوع اتّفـاقی نیست، ولی بحـث سـر ایـناست كـه ایـن روایــت مـا را بــه شنــاخـت ایشان آن طور كه باید و شاید است دعــوت كــرده، و همین نكته منجر به درك شب قدر میشود و در واقع ما را به یك نوع شناخت خاص مثل شناخت شب قدر متوجه میكند. شناخت و درك لیلةالقدر یك معنویت خاصی نیاز دارد تا انسان بتواند آن را درك كند و معلوم است اگر انسان شب قدر را درك كرد همة ملائكه و حتی روح كه فوق ملائكه است، بر قلبش نازل میشوند. بنابراین روح مقدس فاطمهزهرا(س) مثل شب قدر، یك روح پنهان و پرظرفیت است و درك آن آمادگی میخواهد. اما شناخت او راهی است برای ادراك شب قدر و آمادهشدن برای پذیرش نزول ملائكه و روح، بر قلب خود.
شب قدر یك مقام است و نه یك شبِ تقویمی. این شب؛ اوّلاً: در بین شبهای سال پنهان است، یعنی بالاتر از آن است كه هر ذهن و ذكری بتواند آن را درك كند. ثانیاً: حدّش، حدّی است كه برای درك آن تزكیه و بصیرت و تعالی نیاز است و یك سال آمادگی میخواهد. مستحب است به امید درك بهتر این شب در ركعت اوّل نمازهای واجب، سوره «قدر» را بخوانیم. این شب به قدری ارزش دارد كه یكسال به قلب خود القاء میكنیم كه این شب از هزار ماه بهتر است، تا روح ما دائماً متذكر آن باشد، یعنی عبادت در آن شب و درك آن شب بهتر از هشتاد سال زندگی و عبادتی است كه در آن هشتاد سال شب قدر نباشد. پس با درك یك شب، زندگی انسان بهاندازة یك عمر متعالی میشود، چون اگر ملائكه بر قلب كسی نازل شوند، روحش آسمانی میشود. وقتی از «تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوُح» در شب قدر خبر دادند، و فرمودند: در آن شب ملائكه و روح نازل میشوند. یعنی كسی كه مفتخر به نزول ملائكه و روح، بر قلبش شد، دیگر زمینی نیست و جنبههای معنوی وجودش با حقایق عالیة هستی ارتباط پیدا كرده است. امام معصوم(ع) میفرماید: اگر كسی فاطمهزهرا(س) را آنطور كه حقّ معرفتش هست، درك كند و بشناسد، مثل این است كه شب قدر را درك كرده است. یعنی همة آن بركاتی را كه شب قدر برای روح انسان به وجود میآید و به اندازة یك عمر او را متعالی میكند، با درك و شناخت فاطمهزهرا(س) به دست میآورد.