تربیت
Tarbiat.Org

روزه؛ دریچه‌ای به عالَم معنا
اصغر طاهرزاده

مقدمه

باسمه تعالی
بحث «روزه؛ دریچه‌ای به عالَم معنا» سخنرانی استاد طاهرزاده در جمع دانشجویان تربیت معلم است. این بحث به‌جهت نوع نگاهی كه به روزه و ماه رمضان دارد مورد استقبال زیاد قرار گرفت، و لذا بر آن شدیم تا به صورتی كه ملاحظه می‌فرمایید آن را در اختیار علاقمندانِ به این نوع بحث‌ها قرار دهیم.
خصوصیت این بحث در توجه كردن به روزه است در رابطه با نقشی كه روزه در ابعاد باطنی و قلبی انسان ایفاء می‌كند.
سخنران سعی دارد دست روزه‌دار را بگیرد و به كمك نیّتِ نابی كه در روزه‌داری‌اش اراده می‌كند، او را به لایه‌های باطنیِ روح و روان و قلبش سیر دهد و راه‌های ظریف خودشناسی را كه انسانِ روزه‌دار می‌تواند طی كند، مقابل او قرار دهد.
می‌گوید: ای انسان! به اندازه‌ای كه در روزه‌داری عزم بلند داشته باشی، روزه برای تو ثمره به همراه خواهد آورد و لذا سعی دارد آن نوع از عزم‌های بلندی را كه انسان روزه‌دار می‌تواند اراده كند، به او متذكر شود.
توجه به روایات و سخنان عرفا در مورد روزه موجب تقویت اراده در روزه‌داری می‌گردد، لذا با مطالعة روایات مورد بحث، انسان احساس می‌كند با روزه‌داری خود راه‌های گمشده‌اش را می‌تواند بیابد.
پیشنهاد ما این است كه سعی شود هر سال قبل از ماه رمضان یك‌بار این بحث مرور شود تا عزیزان با شعف و شور بیشتری با روزة خود كنار بیایند و اُنس بگیرند.
گروه فرهنگی المیزان
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
«اَلسلام علیك یا عِیدَ اَوْلِیاءِ اللهِ»
سلام بر تو ای رمضان، ای عید دوستان خدا، ای ماه نور و طهارت.
با فرا رسیدن ماه مبارك رمضان، یعنی ماه میهمانی خاص خدا، وقت آن رسیده است كه به نفسِ عادت كرده به خوردن بگوییم:
زین ‌غذاها اندك اندك باز‌بـُر

كین غذای خر ‌بُوَد ‌نی قوت حُر

تاغذای‌اصل ‌را قابل شوی

لقمه‌های ‌نـور را آكل شـوی

لب‌فروبندازطعام‌وازشراب

سوی‌خوان‌آسمانی‌كـن‌شتاب

بهر لقمه‌ گشت لقمانی‌گـرو

وقت‌لقمان‌است، ای‌لقـمه‌برو

ما می‌خواهیم با محبوب حقیقی خود دلدادگی كنیم ولی این لقمه‌ها ما را از او غافل می‌كنند، و در این حالت است كه احساس غربت از محبوب در ما می‌میرد و اشك ما -كه علامت دوری همراه با شوق است- خشك می‌شود. لذا گفت:
تو ‌چه ‌دانی قدر‌آب ‌دیدگان

عاشـق‌نـانـی‌چـــونادیدگان

گر تو این انبان‌ زنان خالی كنی

پُر زگوهرهای ‌اِجْلالی‌ كنی

پس اگر انسان طالب گوهرهای جلال حضرت حق است، باید انبان شكم را كمی از نان خالی كند.
تا تو تاریك ‌وملول و تیره‌ای

دان‌كه‌بـادیــولعین‌هم‌شیره‌ای

این عدم نشاط در دینداری، ریشه در شكم پُر دارد كه منشأ وسوسة شیطان می‌گردد.
طفلِ جان از شیرِ شیطان بازكن

بعد از آنَشْ‌ با مَلَك اَنْباز كن

چنانچه پیامبر(ص) فرمودند: معدة پُر، چراگاه شیطان است.
با امید به‌ این‌كه در این ماه مبارك رمضان، مرتع چرای شیطان را خشك كنیم واز تحریك‌های ظلمانی شیطان در جان خود، آزاد شویم، و محكم و جانانه در جهت كشف لقمه‌‌‌‌‌‌های نور و نورانیت قدم بزنیم. چند نكته‌‌‌‌ای در رابطه با روزه به عرض می‌رسانیم.
نكتة اول این‌كه پیامبر اكرم(ص) در خطبة شعبانیه یعنی خطبه‌ای كه جهت آمادگی ورود به ماه رمضان بیان فرمودند، مطالب و اسرار عجیبی را بیان كردند كه توجه به سخنان حضرت در ماده‌شدن قلب برای بیشتر بهره‌بردن از ماه مبارك رمضان مؤثر است.
حضرت در ابتدای خطبه از فضائل ماه رمضان سخن گفتند، و بعد ما را متوجه وظایف و اعمال خاص این ماه می‌كنند و در انتها می‌فرمایند: «ای مردم در این ماه درهای بهشت باز است، از خداوند بخواهید آن را بر شما نبندد، و درهای آتش بسته است از پروردگارتان بخواهید آن را بر شما باز نگرداند، و شیاطین را بسته‌اند، از پروردگارتان تقاضا كنیدكه آنها را بر شما مسلّط نگرداند.»
«ایُّهَا النّاسُ اِنَّ اَبْوابَ الْجِنانِ فی هَذا الشَّهْرِ مُفَتَّحَةٌ، فَاسْألُوا رَبَّكُم اَنْ لا یُغَلِّقَها عَلَیْكُم، وَ ابْوابَ النِّیرانِ مُغَلَّقَةٌ، فَاسْألُوا رَبَّكُم اَنْ لا یُفَتِّحَها عَلَیْكُم، وَالشَّیاطِینَ مَغْلُولَةٌ فَاسْألُوا رَبَّكُمْ اَنْ لا یُسَلِّطَها عَلَیْكُم».(1)
ملاحظه می‌فرمایید كه همة درهای جهنم بسته است، بكوشید كه عملاً این درها را به‌روی خود باز نكنید، و تمام درهای بهشت باز است بكوشید كه این درها را بر خود نبندید، این راه را به رایگان از كف ندهید و برای یك سالِ خود ره‌توشه فراهم كنید.