تربیت
Tarbiat.Org

عقل و ادبِ ادامه‌ی انقلاب اسلامی در این تاریخ
اصغر طاهرزاده

ریشه خلأ تحلیل

در نگاه غربی رجوع به حاکمیتِ الله یک حرکت ارتجاعی است ولی از منظر دینِ الهی این کار عبور از ظلمات و برگشت به نور است. با غفلت از این مسئله عده‌ای حتی در لباس روحانی، جایگاه انقلاب اسلامی را نفهمیدند و کارشان مقابله با نظامی است که جهت‌گیری کلی آن نظام در راستای حاکمیت «الله» است ولی آن‌ها به بهانه‌ی آن‌که گناه و معصیت در کشور واقع می‌شود و حقوق بعضی افراد ضایع می‌گردد، اصل نظام را نفی می‌کنند. این‌ها بر روی جزئیات دست می‌گذارند و جهت‌گیری کلی را نادیده می‌گیرند و این بی‌انصافی همیشه نسبت به زعمای توحیدی بوده و هست. به ظاهر بحث از گناه و معصیتی می‌کنند که هست ولی در باطن رویکرد کلی‌شان به سوی غرب است و حرف دلشان آن است که چرا جهت‌گیری‌ها به سوی اروپا نیست؟ ما از این آقایان می‌پرسیم بنا بود انقلاب اسلامی به سوی اروپا جهت‌گیری کند یا به سوی امام زمان(عج)؟ زعمای توحیدی با نظر به رجوعی که جامعه باید به امام زمان(عج) داشته باشد به خوبی متوجه بودند خداوند چه آینده‌ای را برای جهان رقم زده و از استعدادهای معنوی عالم غافل نبودند. این نکته در تحلیل جایگاه تاریخی زعمای دین نکته‌ی بسیار مهمی است. چون وقتی انسان هدف اصلی را بشناسد، زمانه‌ی خود را درست جلو می‌برد و عالمان دین به جهت شناخت درست هدف اصلی، در هر زمان به بهترین نحو زمانه‌ی خود را جلو می‌بردند و موانع راه را نیز به خوبی می‌شناختند و متناسب با هدف اصلی، نسبت به موانع موضع‌گیری می‌کردند و این است آن زمان‌شناسی که در روایاتِ ما بر آن تأکید شده و حضرت علی(ع) در رابطه با آن می‌فرمایند: «أَعْرَفُ النَّاسِ بِالزَّمَانِ مَنْ لَمْ یَتَعَجَّبْ مِنْ أَحْدَاثِه‏»(24) داناترین مردم به زمان كسى است كه از تحوّلات آن دچار شگفتى نشود و خویشتن را نبازد.
حضرت علی(ع) در روایت فوق روشن می‌کنند چنانچه انسان زمانه‌ی خود را بشناسد می‌داند مقتضای آن زمان چه رویدادهایی خواهد بود و لذا پدیدآمدن رویدادهایی که ممکن است برای سایرین غیر منتظره باشد، برای او غیر منتظره نیست تا دچار شگفتی و تعجب شود، و از این طریق ما را تشویق می‌کنند زمانه‌شناس باشیم تا بفهمیم هر آنچه ما می‌خواهیم در هر زمانی واقع نمی‌شود. پس به جای نگاه به ناکجاآبادهای وَهمی به آنچه داریم یعنی به داشته‌های خود باید نظر کنیم و از این جهت زمانه خود را بشناسیم. وقتی پایه‌های امید بر یک توهم گذاشته شود ممکن است به طور موقت حرکتی در جامعه ایجاد شود ولی چون ریشه در داشته‌های ما ندارد بلافاصله با شکست روبرو می‌شود. چیزی که مکرر در مکرر از طریق روشنفکران غرب‌زده بر این ملت تحمیل شده است.