تربیت
Tarbiat.Org

تمدن زایی شیعه
اصغر طاهرزاده

مقدمه

مقام معظم رهبری«حفظه الله تعالی»:
«چشم‏انداز حركت ملت ایران با این زمینه‏اى كه مشاهده میكنید، چشم‏انداز بسیار روشنى است؛ هم میراث گذشته‏ى ما، هم موجودى استعدادِ بسیار ارزنده‏ى ما، .... همه‏ى اینها به ما نوید میدهد كه ما ان‏شاءاللَّه خواهیم توانست تمدن اسلامىِ متعلق به ملت ایران را براى این دوره و براى امت اسلامى در این زمان بار دیگر سر دست بیاوریم و الگوئى را براى حركت امت اسلامى ان‏شاءاللَّه ارائه بدهیم.»
1387/2/17

باسمه تعالی
1- سلسله مباحث «تمدن‌زایی شیعه»، حاصل پاسخ به سؤالاتی است كه حدود سه‌سال متمادی و طی نُه جلسه‌ توسط عده‌ای از طلاب و دانشجویانی که مایل بودند در رابطه با موضوع تمدن اسلامی تحقیق کنند خدمت استاد طاهرزاده مطرح شده و پس از پیاده‌شدن جواب‌ها از نوار و تكمیل و تصحیح مطالب توسط استاد خدمت عزیزان ارائه می‌شود.
2- مباحثی که در پیش رو دارید بر مبنای این قاعده با شما سخن می‌گوید كه: با تغییر ساختار زندگی، تفكری متناسب با آن ساختار ظاهر می‌شود، همچنان‌كه متقابلاً تفكری اصیل، ساختار مناسب خود را پایه‌ریزی می‌نماید. به سخن دیگر آری؛ ما نیز معتقدیم «انسان‌ها شهرها را می‌سازند و شهرها انسان‌ها را» و لذا باید در ساختار تمدنی كه حاصل آن، انسان‌های هماهنگِ آن تمدن است، حساسیت نشان داد و وقتی متوجه شدیم شهرهای غربی، انسان‌های غربی تربیت می‌كنند و از نسبت میان صورت و سیرت غافل نماندیم، نسبت به تمدنی كه موجب غفلت عالَم دینیِ فرزندان آیندة جهان اسلام خواهد شد، حساسیت نشان می‌دهیم.
3- انقلاب اسلامی به دلیل رویكرد خاصش به «عالم غیب و غیب عالم» با مبانی نظریِ تمدن غرب كه صرفاً نظر به ماده و مادیات دارد، در تعارض است، ولی متأسفانه بعضاً این تعارض را صرفاً در ابتذالات اخلاقی نظیر مشروبات الكلی و سكس و امثال آن می‌دانند و لذا غرب را در «جبهة مدنیت» پذیرفته‌اند و در نتیجه به شدت از توانایی‌ آرمان‌های انقلاب اسلامی در ساماندهی نظام مدنی مخصوصِ به خود غافل گشتند. این سلسله نوشتار درصدد تبیین این غفلت و توجه به راه‌كارهای تحقق تمدن اسلامی است.
انقلاب اسلامی عامل گذار از مدرنیته به تمدن اسلامی است و در این راستا مسئولیت مضاعفی را باید بر دوش خود احساس کرد که آن اوّلاً؛ حفظ انقلاب اسلامی و ثانیاً؛ سیر و حركت انقلاب تا نقطه‌ی مطلوب یعنی تحقق تمدن اسلامی است.
4- همچنان‌كه ملاحظه می‌فرمایید در جواب‌‌های استاد بنا بر این است كه دریچه‌های دقیق و عمیقی از فرهنگ مدرنیته از یک‌طرف و تمدن اسلامی از طرف دیگر در مقابل سؤال‌كنندگان گشوده شود كه موجب احاطه‌ی نسبتاً كاملی به آن دو بشود. زیرا تا جایگاه هستی‌شناسی فرهنگ مدرنیته درست روشن نشود انسان‌ها متوجه نیستند در ظلماتی قرار دارند که راه به‌جایی نمی‌برند و از آن طرف اگر ذهن‌ها قانع نشود که خداوند برای زندگی زمینی بشر راه‌کاری ارائه داده که تمام ابعاد او شکوفا می‌شود، نمی‌تواند عزم عبور از فرهنگ مدرنیته را در خود پدید آورد.
5- لازم به ذکر است که این مباحث در عین آن‌که می‌تواند جنبه‌ی مستقلی داشته باشد، نسبت به مباحث کتاب‌های «گزینش تکنولوژی از دریچه‌ی بینش توحیدی» و «علل تزلزل غرب» و «فرهنگ مدرنیته و توهّم» جنبه‌ی تکمیلی دارد و جواب‌گوی سؤالاتی است که با مطالعه‌ی کتاب‌های مذکور پیش می‌آید.
امید است برای عزیزان با پیگیری سؤال و جواب‌ها زمینه‌ی فكری صحیحی در مبادی تصوری تمدن اسلامی و حكومت حضرت صاحب‌الأمر(عج) ایجاد شود. إن‌شاءالله
گروه فرهنگی المیزان