تربیت
Tarbiat.Org

جایگاه و معنی واسطه فیض
اصغر طاهرزاده

نور وجود امام(عج) ؛ بستر اقامة حق

پس از آن‌که نکات بسیار عمیقی را در دعای ندبه مطرح فرمود و جایگاه فرج آن حضرت را به قلب هر انسانی نشان داد، در فرازهای آخرِ دعای ندبه عرضه می‌داری:
«اَللَّهُمَّ وَ أَقِمْ بِهِ‌ الْحَقَّ وَ أَدْحِضْ بِهِ‌ الْبَاطِلَ»
خدایا! به ‌وسیلة امام‌زمان(ع) حق را اقامه و باطل را نابود گردان.
قیام به حق و نابودی باطل وقتی به معنی تمام کلمه محقق می‌شودکه آن عزیز درصحنه باشد و انوار خاص آن حضرت کمک‌رسان گردد. با نور وجود آن حضرت، بستر تحقق دین فراهم می‌شود. همان‌طور كه عكس آن را در فرهنگ غرب می‌بینیم، به طوری كه كارشناسان آن فرهنگ بستر تحقق آن فرهنگ را با آشپزخانة اُپن(99) و سالن پذیرایی مختلط فراهم می‌كنند. همان‌طور كه تمدن غربی محصول اقامة بی‌دینی است، بر عکسِ آن تمدن توحیدی است که وقتی نور وجود امام(عج) در جامعه حاكم شد به زیباییِ تمام، موجب تحقق بسترِ اقامة حق و نابودی باطل می‌شود. سپس می‌گویی:
«وَ أَدِلْ بِهِ أَوْلِیَاءَكَ وَ أَذْلِلْ بِهِ أَعْدَاءَكَ وَ صِلِ اللَّهُمَّ بَیْنَنَا وَ بَیْنَهُ وُصْلَةً تُؤَدِّی إِلَى مُرَافَقَةِ سَلَفِهِ وَ اجْعَلْنَا مِمَّنْ یَأْخُذُ بِحُجْزَتِهِمْ»
خدایا! دوستان خود را به سوی او راهنمایی كن و از طریق آن حضرت آن‌ها را به سرچشمة حقیقت برسان و دشمنان خود را به کمک آن حضرت خوار نما، و پیوندی بین ما و او برقرارکن، پیوندی که ما را به رفاقتِ با انبیاء و اولیاء گذشته برساند و به ما کمک کن که بتوانیم دامنشان را بگیریم.
از آن جایی که امام(ع) ؛ مقصد و مقصود همة انبیاء و اولیاست و اگر انسان به آن حضرت وصل شد، با همه انبیاء و اولیاء هم‌نوا شده است، هوشیاری و تقوا و توفیق بسیار می‌خواهد که انسان بتواند به آن حضرت متوسل شود و از طریق او به حقایق دست یابد.
اگر پیامبرخدا(ص) می‌فرمایند: «آدمُ وَ مَنْ دُونَه تَحْتَ لِوایی یوم القیامة»(100) آدم و سایر پیامبران در زیر پرچم من هستند، بنابراین روحانیت آن حضرت، همراه با روحانیت هر نبی و رسولی موجود است. و نیز وقتی حضرت‌ رسول‌خدا(ص) به علی(ع) می‌فرمایند: تو با بقیه پیامبران سرّاً بوده‌ای و برای من جهراً و آشكارا.(101) و وقتی علی(ع) به كمیل می‌فرمایند: «ما مِنْ عِلْمٍ اِلاّ وَ اَنَا اَفْتَحُهُ وَ ما مِنْ سِرٍّ اِلاّ وَالْقائم یَخْتِمُه»(102) ای كمیل! هیچ علمی نیست جز آن‌كه من آن علم را آغاز می‌كنم و هیچ سرّی نیست جز این‌كه قائم ما آن را به پایان رساند. ، معلوم می‌شود چرا می‌گوییم با ارتباط با حضرت قائم آل‌محمّد(عج) با نور همه انبیاء و اولیاء مرتبط می‌شویم و در این فراز تقاضا می‌کنی بین ما و آن حضرت پیوندی برقرار شود که موجب ارتباط با همة انبیاء و اولیاء گذشته گردد. سپس تقاضا می‌کنی:
«وَ یَمْكُثُ فِی ظِلِّهِمْ وَ أَعِنَّا عَلَى تَأْدِیَةِ حُقُوقِهِ إِلَیْهِ وَ الاجْتِهَادِ فِی طَاعَتِهِ وَ اجْتِنَابِ مَعْصِیَتِهِ وَ امْنُنْ عَلَیْنَا بِرِضَاهُ»
و مرا از جمله کسانی قرار ده که آن‌ها را در زیر سایة آن حضرت قرار می‌دهی، و یاریم کن در ادای حقِّ آن حضرت، و تلاش مجدانه در اطاعتش، ودوری از انجام معصیتش، و خدایا منّت بر سر ما بگذار و قلب آن حضرت را از ما راضی گردان.
شرح این قسمت حاوی نكات دقیق و عمیقی است كه در جای دیگر مورد بحث قرار گرفته است.(103) تأکید ما در این‌جا توجه به خواست‌هایی است که منجر به جلب نظر امام(ع) می‌شود، لذا در ادامه می‌گویی:
«وَ هَبْ لَنَا رَأْفَتَهُ وَ رَحْمَتَهُ وَ دُعَاءَهُ وَ خَیْرَهُ»
خدایا! بار پروردگارا! بر ما منت بگذار و شایستگی‌ای به ما عطا کن، که رأفت و رحمت و دعای خیر آن حضرت در حق ما مستجاب شود و شامل حال ما گردد.
لازم است این فرازهای دعا تقاضای حقیقی ما بشود تا با امام زمان خود هم‌افق شویم و در نتیجه بتوانیم به مقام منتظران فرج نایل شویم و از آن طریق شایستگی جلب نظر مبارک آن حضرت را پیدا کنیم، و آن شویم که باید بشویم. «إن‌شاءالله»
پس عنایت فرمودید كه در این جلسه موارد زیر مورد بحث قرار گرفت:
1- بركات تأثیر نظر مبارك امام عصر(عج) و این‌كه چون آن حضرت معصوم هستند و میل‌هایشان تماماً در راستای انسانیت انسان است، نظر آن حضرت موجب تصحیح مبانی میل ما می‌شود و چون برای رسیدن به چنین مرحله‌ای باید گرایش‌های قلب انسان جهت صحیح به خود بگیرد، كتاب و مدرسه به تنهایی كارساز نیست، بلكه نیاز است صاحب قلبی، آن‌هم صاحب قلب معصومی به قلب ما نظر بفرماید.
2- در این بحث، موضوع عوامل جلب نظر امام عصر(عج) مورد بررسی قرار گرفت. چون وقتی روشن شد نظر مبارك آن امام چقدر كارساز و ضروری است، موضوع عوامل جلب نظر مبارك حضرت به میان می‌آید. عرض شد چه چیزهایی را باید از خود دور كنیم كه آن چیزها مانع رسیدن نور آن حضرت به قلب ما است و چه خصوصیاتی عامل جلب نظر مبارك آن حضرت است. روشن شد؛ عقاید باطل و اخلاق رذیله و اعمال فاسد، مانع جلوة نور آن حضرت است و عقاید حقه و اخلاق كریمه و اعمال صالحه و انتظار فرج، عامل جلب نظر مبارك آن حضرت خواهد شد.
3- در راستای موضوع جلب نظر مبارك آن حضرت، مسألة فرج پیش آمد و تا حدّی به ابعاد آن پرداختیم، و روشن شد «فرج» موضوع جدایی از ظهور است، هرچند عالی‌ترین فرج، در ظهور مقدس آن حضرت محقق می‌شود. سعی شد «فرج» شناخته شود و انواع فرج كه ممكن است برای ما به‌وجود آید، مورد بررسی قرار گرفت. در راستای نایل‌شدن به انوار فرج آن حضرت از دعای شریف ندبه كمك گرفتیم و روشن شد چه خصوصیات و روحیاتی باید به‌دست بیاوریم كه خواست و تقاضای ما امام‌زمانی شود و با جلب نظر آن حضرت وارد جرگة كسانی شویم كه منتظر فرج هستند و همین انتظار فرج، برای آن‌ها موجب فرج شده است كه فرمودند: «اِنْتِظارُ الْفَرَجِ مِنَ الْفَرَج».(104)
باید زحمت کشید، هم متوجه نیازهای خودمان شویم، و هم متوجه عظمت‌های حضرت باشیم. از خداوند عاجزانه تقاضا می‌كنیم ما را متوجه این دو امر اخیر بگرداند.
«والسلام علیكم و رحمةالله و بركاته»