در مباحث پیشین دانستیم كه بر اساس آیات و روایات، بالاترین وظیفه انسان نسبت به خداى متعال «نماز» است. نماز در همه ادیان آسمانى وجود دارد و اهتمامى كه در ادیان مختلف آسمانى به نماز شده، به هیچ امر دیگرى نشده است. این مسأله به جهت تأثیرى است كه این عمل مقدس در سعادت انسان و كمال و رشد و ترقى معنوى و روحى او دارد. از این رو مناسب است بحث ها و بررسى هایى را در خصوص مسأله نماز داشته باشیم.
بخشى از بحث ها و مسایل مربوط به نماز، مباحث و مسایل فقهى نماز است. این عمل به ظاهر ساده كه چند دقیقه كوتاه بیشتر طول نمى‌كشد صدها حكم و مسأله فقهى دارد. در اولین گام، جدى گرفتن این احكام، آموختن آنها و رعایت دقیق و كاملشان اهمیت دارد. گاهى انسان در اثر كم توجهى نسبت به احكام فقهى نماز، پس از عمرى نماز خواندن متوجه مى‌شود كه همه نمازهایش باطل بوده است! گاهى به افرادى برخورد كرده‌ایم كه غسلشان اشكال داشته و به دلیل باطل بودن غسل، بسیارى از عبادات آنها نظیر نماز، روزه، حج و... باطل بوده است! اگر قرائت نماز انسان صحیح نباشد و بعد از از چهل سال نماز خواندن بفهمد كه قرائتش اشكالى داشته، باید تمامى نمازهاى خود را قضا كند!
به هر حال یك سرى از مسایل مربوط به نماز، احكام فقهى آن است و اولین توصیه این است كه حتماً این مسایل را یاد بگیریم. این كار وقت زیادى هم نمى‌گیرد و از آن سو نیز باعث مى‌شود كه انسان به مشكلاتى نظیر آنچه اشاره شد گرفتار نشود.
دو دسته دیگر از مباحث پیرامون نماز وجود دارد كه آنچه مناسب است ما در این جلسات از آنها بحث كنیم همین دو دسته است. یك دسته، بحث هایى است كه در مورد عبادات به طور
( صفحه 280)
كلى وجود دارد و نماز نیز چون عبادت است مشمول آن بحث ها مى‌گردد. دسته دیگر، بحث هایى است كه در خصوص این عبادت، یعنى نماز و اجزاى آن مطرح است. ما ابتدا طى چند جلسه، مباحثى را كه مربوط به همه عبادات مى‌شود پى مى‌گیریم.