در روایت داریم که «اَلْعَجَلَةُ لِلشَّیطانَ، اَلتَّأَنـِّی لِلّه»؛(6) عجله مربوط به شیطان و تأنی از آن خدا است. خداوند هیچ اضطرابی ندارد، چون بقای محض است. ولی شیطان که رانده شده از درگاه الهیت و عالَم بقاء است، پر از اضطراب و تشویش است و به جان هرکس نزدیک شود او را نیز در تشویش و اضطراب میاندازد. قرآن میفرماید: «اَلشَّیطانُ یعِدُکُمُ الْفَقْر»(7) شیطان اضطراب و نگرانی از فقر را به جان انسان میاندازد. جنس شیطان، اضطراب است اما خداوند متعال عین بقاء است. هرکس به اندازهای که به خداوند نزدیک شود به بقاء و حقیقت دسترسی پیدا کرده است.
عالَم غیب و حقیقت، عالمی است لایتناهی، پس وقتی «اَلتَّأَنـِّی لِله»؛ آرامش از آن خدا است، باید وارد عالَم الهی شوید تا به آرامش خاطر دست پیدا کنید. عمده آن است که مطلوب خود را که عالَم دینی است - نه اطلاعات دینی- خوب بشناسید. شما درس عقاید و اخلاقی را که در کلاسهای کنکور به دانشآموزان آموزش داده میشود با آنچه در مساجد گفته میشود مقایسه کنید، آنجا موضوعات دینی را آموزش میدهند تا افراد در کنکور قبول شوند و بیشتر فضای رقابت جهت بهدستآوردن اهداف دنیایی است، که عین بیعالَمشدن است، ولی عقاید و اخلاقی که در مسجد متذکر میشوید شما را وارد عالَم دینی میکند و موجب عزم بیشتر شما در دینداری میگردد.
از آنجایی که دین از مقام عصمت صادر شده است، میتواند ما را وارد عالَم عصمت کند، لذا کسی که به عالَم دین وارد شد و عصمت را حس کرد جایگاه گناه را میفهمد و از آن فاصله میگیرد.
ابتدا باید مشخص کنیم در ارتباط با دین اولاً: مطلوبمان چیست؟ ثانیاً: متوجه باشیم این مطلوب که عالَم دینی است در خود دین است و نه در خارج آن. ثالثاً: همهی توجهمان این باشد که از دین، عالَم دینی بخواهیم، نه اطلاعات دینی. چه بسیارند کسانی که اطلاعات دینی بسیار کمی دارند ولی ما حسرت عالَم آنها را میخوریم و آرزو میکنیم که بتوانیم وارد آن عالَم شویم. «اِبنِ تَرَکِه» استاد عینالقضاة همدانی است، عینالقضاة میگوید استادِ من؛ قالَ یقُول نمیدانست، یعنی از زبان عربی اطلاعاتی نداشت. ولی عینالقضاة حسرت عالَم او را میخورد و لذا شاگردی او را میکند تا اینکه استادش اجازه داده کفشهایش را عینالقضاة جفت کند. در دوران اخیر زیباترین عوالم دینی، عالَم امام خمینی(رض) بود. ایشان با تمام وجود در افقی زندگی میکردند که اسلامِ ناب در اختیارشان قرار داده بود و مردم ایران را به آن عالم دعوت کردند و بهخصوص شهداء آن دعوت را به خوبی پذیرفتند. خیلی باید تلاش کرد تا عالَم امام خمینی(رض) را بفهمیم.(8)