قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ(ع): «كَمْ مِنْ مُتْعِبٍ نَفْسَهُ مُقْتَرٌ عَلَیْهِ وَ مُقْتَصِدٍ فِی الطَّلَبِ قَدْ سَاعَدَتْهُ الْمَقَادِیرُ».(128)
امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: چه بسیار افرادی كه در طلب دنیا نفس خود را به سختی میاندازند و با این حال خداوند بر آنها تنگدستی وارد میكند، و چه بسیار افراد میانهروی كه تقدیرهای الهی به كمكشان میآید.
راستی اگر همة سخنان ائمه معصومین(ع) گشایندة رمز و رازهاست - كه به واقع این طور است- این سخن امامالموحدین(ع) بهخصوص قسمت آخر سخن، گشاینده رمزالرموز است. قسمت اول سخن میفرماید: بسیاری افراد تلاش میكنند و خود را به سختی میاندازند كه بیشتر داشته باشند - كه معلوم است تلاش آنها بیحاصل است - و در قسمت دوم سخن میفرماید: چه بسیار افرادی كه از طریق میانهروی در طلب، به جای آنكه خود را به سختی بیندازند، تقدیرات الهی را به كمك میگیرند و بهترین بهرهبرداری را از زندگی خود خواهند برد.
برای روشن شدن موضوع، در نظر بگیریدكشاورزی را كه از طریق قنات، آب به مزرعة خود میرساند و كشاورزی كه تلاش میكند آب را از عمق زمین با صرف انرژی الكتریكی بیرون بكشد. اولی طوری برنامهریزی كرده است كه از پتانسیلهای خود زمین و به صورت طبیعی از آب برخوردار میشود و دومی نه. آری در این عالم قواعد و مقدّراتی هست كه اگر انسان مسیر میانهروی را پیشه كرد به راحتی آن مقدرات به كمك او میآید و انرژیهای خود را به جای صرف در طلب رزق بیشتر در جهت تعالی خود مصرف میكند. آیا به عظمت این سخن حضرت میتوان پی برد؟ باز به آن نظر كنید و باز نظر كنید كه میفرمایند: «چه بسیار افرادی كه نفس خود را به سختی میاندازند و بر آن تنگ میگیرند، و چه بسیار افراد میانهروی كه تقدیرهای الهی به كمكشان میآید».