تربیت
Tarbiat.Org

جایگاه رزق انسان در هستی
اصغر طاهرزاده

طلب رزق سنت است

قالَ الْحُسَیْنِ(ع): « لِرَجُلٍ یَا هَذَا لا تُجَاهِدْ فِی الرِّزْقِ جِهَادَ الْغَالِبِ وَ لَا تَتَّكِلْ عَلَى الْقَدَرِ اتِّكَالَ مُسْتَسْلِمٍ فَإِنَّ ابْتِغَاءَ الرِّزْقِ مِنَ السُّنَّةِ وَ الْإِجْمَالَ فِی الطَّلَبِ مِنَ الْعِفَّةِ وَ لَیْسَ الْعِفَّةُ بِمَانِعَةٍ رِزْقاً وَ لَا الْحِرْصُ بِجَالِبٍ فَضْلاً وَ إِنَّ الرِّزْقَ مَقْسُومٌ وَ الْأَجَلَ مَحْتُومٌ وَ اسْتِعْمَالَ الْحِرْصِ جَالِبُ الْمَآثِمِ»(122)
امام‌حسین(ع) به مردی فرمود: ای مرد! در طلب رزق نه آنچنان تلاش كن كه همة تلاش تو در طلب رزق صرف شود، و نه آنچنان كار را به تقدیر واگذار كه دست‌بسته تسلیم شوی، چرا كه طلب رزق،‌ سنت است و حریص نبودن، از عفت، و عفت‌ورزیدن در طلب رزق موجب نمی‌شود كه رزق از تو منع شود، همچنان ‌كه حرص موجب ‌نمی‌شود كه رزق اضافه‌تر به‌دست آری. چرا كه رزق تقسیم شده است و اجل هركسی حتمی است و حرص‌زدن در رزق زمینة ایجاد گناه است.
چنانچه ملاحظه فرمودید؛ حضرت سیدالشهداء(ع) می‌خواهند جواب این سؤال را بدهند كه ممكن است انسان بپرسد اگر رزق مقسوم است پس تلاش برای چه؟ حضرت ضمن آن‌كه ابتدا توصیه به تعادل در طلب رزق می‌كنند، سپس می‌فرمایند: «فَإنَّ ابْتِغاءَ الرِّزْقِ مِنَ السُّنَّةِ» یعنی؛ در طلب رزق بودن، سنت و روش پیامبران و اولیاء الهی است. پس اگر می‌خواهی تحرك و تلاشی همانند آن‌ها داشته باشی، باید از طلب رزق به نحوی كه گوشزد شد باز نمانی تا در عالَم پیامبران خدا وارد شوی و در آخر ما را متوجه نكته‌ای بسیار اساسی می‌نمایند و می‌فرمایند: « وَ اسْتِعْمَالَ الْحِرْصِ جَالِبُ الْمَآثِمِ» یعنی؛ این حرص زدن نه‌تنها تو را از عالَم پیامبران خارج می‌كند از آن خطرناك‌تر این‌كه زمینة ایجاد گناه خواهد شد. حال آیا انسانِ بصیر كه هر لحظه مواظب آن است كه گرفتار گناه نشود، جا ندارد ریشة حرص در طلب رزق را كه بستر گناه است، در خود بسوزاند؟