تربیت
Tarbiat.Org

جایگاه رزق انسان در هستی
اصغر طاهرزاده

زینت زمین، زینت ما نیست

شما ساختمان خانه‌تان را با هزار تلاش حفظ می‌كنید و به آن می‌‌گویید ساختمانِ من! ولی چیزی كه به واقع مال ماست، عقیده و اخلاق و عمل است. باید این سه را به نحو احسن بر بنیان وجود خودمان بنا كنیم، ولی آنچه در روی زمین است زینت زمین است خداوند می‌فرماید: «اِنّا جَعَلْنا ما عَلَی‌الْاَرْضِ زینَةً لَها لِیَبْلُوَهُمْ اَیُّهُمْ اَحْسَنُ عَمَلاً»(60) یعنی ما آنچه را بر زمین است زینت زمین قرار دادیم، تا مردم از طریق آن زیبایی‌ها امتحان شوند و ببینیم چه كسی بهترین عمل را خواهد داشت. هرگاه دنبال دنیا رفتید، دنبال ناخودِ خود رفته‌اید و هر وقت دنبال آخرت رفتید، یعنی دنبال خود واقعی‌تان كه تا ابدیت و در ابدیت هستید، رفته‌اید. مواظب باشیم زینت زمین را زینت خود قرار ندهیم و از زینت حقیقی خود كه عقیدة صحیح و اخلاق كریمه و اعمال صالحه است، محروم نشویم.
این یكی از اسرار دنیاست كه امامی سرّ شناس به ما خبر می‌دهد و می‌فرماید: «مَنْ طَلَبَ الْآخِرَةَ طَلَبَتْهُ الدُّنْیا حَتّی یُسْتَوْفِیَ رِزْقَهُ مِنْها» اگر كسی دنبال آخرت رفت، دنیا دنبالش می‌دود تا رزقی را كه خداوند برای او مقدّر كرده است، به او برساند. در واقع خداوند زمینة اصلاح او را كه در دنیا برای او گذاشته است، به او می‌رساند و رزق او مطابق مقتضای خلقتش به او می‌رسد، یعنی اگر كسی خواست دنیا را بگیرد، خلاف مقتضای خلقتش عمل كرده است و لذا مدیر و پروردگار عالم به كمك او نمی‌آید، چون بر اساس برنامه پروردگار عالم عمل نكرده است. اگر كسی در دنیا، خواست آخرتش را آباد كند، مطابق مقصد خلقت خود عمل كرده است، در نتیجه زمین و زمان در خدمت اوست، چون رزق با خلقت عجین است و همین كه ما را خلق كرده‌اند، رزق ما را هم خلق كرده‌اند، علّتِ بدْ رزقی ما، به نحو افراطی دنبال رزق‌ دویدن‌های ماست. حافظ می گوید:
بشنو این نكته كه خود را ز غم آزاد كنی

خون خوری گر طلب روزی ننهاده كنی

می‌فرماید: اگر به دنبال رزقی باشی كه مقتضای خلقت تو نیست و برای تو مقدّر نشده است، عملاً خون دل می‌خوری، بدون این‌كه به نتیجه برسی.