سؤال: با توجه به اینكه ما در مسیر زندگی دانشگاهی و دانشجویی، مثل امامخمینی(ره) و علامهطباطبائی(ره) و امثال این بزرگان، نمیتوانیم تمام عمرمان را در راه مطالعه و تحقیق در معارف الهی صرف كنیم، آیا تنها راه رسیدن به قرب از طریق تفكر، رفتن به حوزه است؟ و اگر نه، یك دانشجو و یا یک کارمند چگونه میتواند این راه را بپیماید؟
جواب: این سؤالی است كه باید روی آن وقت بیشتری بگذاریم ولی فعلاً به طور مختصر عرض میکنم. حوزهی علمیه دو قسمت دارد؛ یك قسمت آن، آموختن علوم حوزوی است جهت ارائهی آموزههای دینی به بقیه، بهخصوص آموختن علم فقه جهت تصحیح آداب دینی سایر انسانها، این قسمت مثل این است که شما عالِم به علم فیزیك یا شیمی باشید. از این جهت وظیفهی یک روحانی در حوزه آن است که علم فقه را آموزش ببیند و به بقیه آموزش دهد تا در انجام آداب دینی ضعف نداشته باشند. یك قسمت دیگر حوزهی علمیه، شرایط دیندارشدن است. حوزه در قسمت دوم علمایی را تربیت کرده است که راه دینداری را به همهی انسانها نشان دهند، حال چه آنهایی که در حوزه هستند، چه آنهایی که در بیرون حوزه هستند نمونهاش اینکه خیلیها بدون آن که حوزوی باشند از کتابهای امام خمینی(ره) و علامه طباطبایی(ره) خیلی خوب استفاده کردهاند.
بنابراین اگر برنامه بریزید، می توانید از علمای حوزه و کتابهای خاص آنها به خوبی استفاده کنید و به آن جایی كه میخواهید برسید. امروز زمینهی استفاده از علوم دینی جهت کسب معارف عالیه و اخلاق فاضله به خوبی فراهم است. بنابراین مشكلی ندارید كه بگویید حتماً باید حوزه علمیه بروید تا مشكل سیر و سلوکتان حل بشود. امثال آیتالله جوادی و آیتالله حسنزاده و آیتالله محمدشجاعی«حفظهمالله»، بهترین بحثهایی كه خودشان دهها سال زحمت كشیدهاند و آن بحثها را از استاد گرفتهاند، برای ما ارائه دادهاند. عمده آن است که عالَمتان را پیدا كنید و براساس آن عالم مطالعات خود را جهت دهید، بدانید میخواهید چه كار كنید تا تكلیفتان معلوم شود. إنشاءلله یك برنامهای بریزید و سعی کنید آن را عملی كنید، خودتان بهتر میتوانید در زندگیتان عملیاش كنید. البته و صد البته یك نورانیتی در حوزهها هست كه مخصوص همان جا است، و اگر كسی امكان رفتن به حوزه برایش هست، فرصت را از دست ندهد، ولی اگر چنین امکانی را ندارد با طی مقدماتی میتواند از علم عالمان دینی به نحو أحسن استفاده کند.