این خطبه در منابع مختلفى نقل شده است، هم در کتب عامه و هم در کتب خاصه، و از جمله هفت منبع زیر قابل توجه است:
1ـ مرحوم شیخ طبرسى (رضوان الله علیه) آن را در «احتجاج» ذکر کرده است.(134)
2ـ على بن عیسى اربلى در کتاب معروف «کشف الغمه» از کتاب «صحیفه» آن را نقل مى کند.(135)
3ـ مرحوم علامه مجلسى در «بحارالانوار» این خطبه را با اسناد متعددى ذکر کرده است.(136)
4ـ این خطبه در کتاب «معانى الاخبار» از مرحوم صدوق با سندى که در ذیل آمده از عبدالله بن حسن از مادرش فاطمه دختر امام حسین(علیه السلام) نقل شده است.(137)
5ـ و باز در همان کتاب با سندى دیگر از امام على بن ابى طالب(علیه السلام) نقل شده است.(138)
6ـ مرحوم شیخ طوسى نیز آن را در «امالى» آورده است.
7ـ ابن ابى الحدید عالم معروف سنى معتزلى نیز آن را در کتاب معروف خود «شرح نهج البلاغه» با سندى که ذیلا آمده است، نقل مى کند.(139)
به هر حال همان گونه که اشاره شد این خطبه با اسناد متعددى نقل شده، و تفاوت هایى در متون آن دیده مى شود، و نظر به این که متنى که در «احتجاج» از سوید بن غفله(140) نقل شده است کامل تر به نظر مى رسد ما همان را برگزیدیم (علامه بزرگوار مجلسى نیز آن را در بحارالانوار 43/161 آورده است).
و بدین ترتیب خطبه مزبور از خطبه هایى است که در کتب متعدد و با اسناد متظافرى نقل شده است و لذا از اهمیّت ویژه اى برخوردار است.
اکنون به سراغ متن خطبه مى رویم و به ترجمه و تفسیر آن مى پردازیم که حقایق بسیارى را روشن مى سازد.