بى‌شك یكى از دستاوردها و ثمرات نظام و انقلاب ما نمازجمعه است كه بركات بى‌شمارى را براى امّت اسلامى داشته است و از فواید جنبى آن ارائه آموزشها و اطلاعات لازم است كه در خطبه‌هاى نمازجمعه و سخنرانى‌هاى قبل از خطبه و یا بین دو نماز، در شهرهاى گوناگون، در اختیار مردم قرار مى‌گیرد. در طى سالیانى كه از انقلاب مى‌گذرد، در زمینه اعتقادات، مسائل تربیتى، اقتصادى و سایر عرصه‌هاى فكرى بحثهاى ارزنده‌اى توسط اساتید، دانشمندان و گویندگان در اختیار نمازگزاران جمعه و از طریق رسانه‌ها در اختیار سایر مردم قرار گرفته است و بنده نیز در سالهاى اخیر افتخار عرضه مباحثى تحت عنوان «توحید در نظام عقیدتى و ارزشى اسلام» را داشته‌ام كه پس از پیاده شدن از نوار، چاپ شده و در اختیار خوانندگان عزیز قرار گرفته است. بنابر پیشنهاد و اصرار دوستان بنا داریم كه طى جلساتى، مباحثى تحت عنوان «نظریه سیاسى اسلام» عرضه كنیم. امید آن داریم كه خداوند متعال در این مهم ما را یارى دهد و آنچه مرضىّ او و مفید براى امّت اسلامى است، به ما الهام كند و در نظر و زبانمان آورد تا در اختیار امّت شهید پرور و محترم قرار دهیم.
عنوان بحث ما از جامعیّت و شمولى برخوردار است كه بحثهاى زیادى را كه در سطوح متفاوت و در قالبهاى مختلف ـ از روان و ساده گرفته تا عمیق و آكادمیك ـ قابل طرح است، در بر مى‌گیرد. البته از آغاز نهضت حضرت امام (رحمه‌الله) ؛ یعنى، سال 41 تا كنون به صورت‌هاى مختلف این مباحث عرضه شده است. مقالات و كتابهایى نوشته شده، سخنرانى‌هایى ارائه گشته است؛ اما كمتر بحثهاى منظمى كه براى سطوح متوسط مردم قابل استفاده باشد، مطرح شده است. با توجه به این نكته بود كه دوستان اصرار كردند كه سلسله مباحث منظمى كه براى عموم مردم قابل استفاده باشد و پاسخگوى نیازهاى جوانان و اقشار گوناگون مردم باشد، ارائه
( صفحه 22 )
گردد. بحمدالله، ملّت ما از نظر فرهنگى در سطح خوبى هستند و بخصوص در سالهاى اخیر از لحاظ فرهنگى ارتقاء و رشد شایسته و قابل توجهى یافته‌اند و بسیارى از مباحث عمیق و پیچیده را بخوبى درك مى‌كنند، ولى به هر حال زبان علمى و فنى به مراكز علمى، دانشگاهى و حوزوى اختصاص دارد و زبان محاوره و گفتگوى با عموم حتى‌المقدور باید خالى از اصطلاحات علمى و پیچیده باشد، تا اكثریّت مردم ـ كه مطالعات تخصصى ندارند ـ بتوانند از این مباحث استفاده كنند. البته باید توجه داشت كه مباحثى كه تحت عنوان «فلسفه سیاسى اسلام» قابل طرح است، به قدرى گسترده است كه فكر نمى‌كنم در صد جلسه نیز بتوان به همه آنها پرداخت. از این رو، با توجه به محدودیّت وقت ما و جلساتى كه در نظر گرفته شده است، ناچاریم كه در طرح مباحث خود دست به گزینش بزنیم و مباحثى را براى طرح در نظر گیریم كه بیشتر مورد نیاز جامعه است و در ارتباط با آنها سؤالات و شبهاتى مطرح شده است.
با عنایت به این كه عنوان «فلسفه سیاسى اسلام» از سه واژه تركیب شده كه هر یك قابل بررسى و مطالعه است و «فلسفه سیاسى» اصطلاحات متعددى دارد ـ مثل فلسفه علم سیاست و فلسفه سیاسى در برابر علم سیاست ـ اما اجمالاً منظور ما از «فلسفه سیاسى» در این مباحث تبیین نظریه اسلام در باب حكومت و سیاست است كه بر اصول خاصى استوار است و اندیشه سیاسى حكومت اسلامى تنها بر اساس آن اصول، قابل تبیین و توجیه است.