از خود باید پرسید با این توصیه‌های حضرت(ع) چگونه باید برخورد کرد؟ آیا باید به این سخنان عمل کرد برای داشتن یك زندگى عادى با این هدف که در مرداب زندگى معمولی و دنیایی‌مان تلاطمى ایجاد نشود، یا باید این توصیه‌ها را به دریچه‌های صعود به آسمان غیب تبدیل کنیم؟ اگر رویکرد ما درست نباشد می‌توان این توصیه‌ها را برای ایجاد یک نظام لیبرال به‌کار برد و زندگیِ دنیایی خود را بدون دردسر سر و سامان دهیم در حالی‌که روح این سخنان به نوع دیگری از زندگی اشاره دارد. وقتی حضرت مىفرمایند: «هرچه براى خود دوست مىدارى براى دیگران هم دوست بدار» می‌خواهند ما از خودخواهی و تنگ‌نظری آزاد شویم و خود را به وسعت همه‌ی انسانیت احساس کنیم، این سخنان ما را از توقف در زمین نجات مىدهد و آماده می‌کند برای سیر به سوى آسمان بی‌کران معنویت. به طوری که دیگر گرفتار فرسایشهاى زندگى زمینى نخواهیم بود، این غیر از آن است که بخواهند زندگیِ دنیایی ما را آبادتر کنند. ممكن است دیگران هم همین نوع توصیه‌ها را کرده باشند ولی نه آن‌ها علی(ع) بوده‌اند و نه آن‌ها هدفی را که حضرت مدّ نظر داشته‌اند می‌شناختند. در جملات كنفسیوس که حدود ششصد سال پیش از میلاد زندگی می‌کرده بعضاً همین نوع توصیه‌ها دیده مىشود. شاید در نگاه اوّل به نظر آید كه حضرت على(ع) حرف تازهاى نیاورده‌اند، امّا اگر دقت بفرمائید متوجه می‌شوید دید كنفسیوس و امثال او در ارائه‌ی این نوع توصیه‌ها اشاره‌ای است به سر و سامان‌دادن زندگی زمینی تا زمینیان در زمین راحتتر زندگى كنند ولى امام الموحدین(ع) این بیانات را مىفرمایند تا مسافران در مسافرتشان سرعت گیرند و این دو سخن نسبت به هم فرق اساسی دارند. به همین علت است كه باید متوجه بود اگر حرفى از امامان(ع) را خارج از نگاهی که تشیّع به عالم دارد مطرح کردید و گمان فرمودید مثل سخنان بزرگان ادب دنیا امامان سخن گفته‌اند، حقیقت آن سخنان را نشناخته‌اید چون آن سخنان در دستگاه تشیّع رویکرد خاص خود را دارند و در آن حال شما در گفتار امامان با یک سخن خوب روبه‌رو نیستید بلکه با یک نسیم الهی روبه‌روئید برای آن که انسان بتواند سیری به سوى عالم غیب داشته باشد. ملاحظه کنید سخنان امامان(ع) به کجا اشاره دارد و چه جامعه و انسانی را مدّ نظر قرار داده از این جهت در عین آن‌که نمی‌خواهم به سخنان بزرگان عالم بی‌توجه بمانیم تأکید می‌کنیم تفاوت سخنان را در رویکرد آن‌ها بدانید از این جهت خیلى تفاوت دارد بین آن سخنان و بین این‌كه این جملات را در نامه‌ی امیرالمؤمنین(ع) می‌یابید. اگر این دستگاه را رها كنید هرگز با امثال این سخنان به شخصیتی که نیاز دارید نمی‌رسید و باصطلاح از نظر فرهنگی یک شخصیت سرگردان خواهید شد. اگر می‌خواهید آزاد از پراکندگی در زندگی دنیایی، آسمانى شوید، با این رویکرد که مسافر کوی دوست هستید به سخنان حضرت نظر كنید، إن‌شاءالله نتیجه‌ی لازم را خواهید گرفت.
حضرت فرمودند: «اَحْبِبْ لِغَیْرِكَ ما تُحِبُّ لِنَفْسِكَ» هرچه براى خود دوست دارى براى دیگران هم دوست بدار. دوست دارى به انسانیت تو احترام بگذارند و این جنبه از شخصیت‌ات را نادیده نگیرند، تو نیز به انسانیت دیگران احترام بگذار و سعی کن با این کار چنین فرهنگی را در جامعه توسعه دهی تا جنبه‌هایی از انسان‌ها را بنگری که گسترده‌تر از جنبه‌های محدود تک‌تک افراد است. در راستای چنین نگاهی حضرت در نامه‌ی خود به مالک اشتر می‌فرمایند: «وَ أَشْعِرْ قَلْبَكَ الرَّحْمَةَ لِلرَّعِیَّةِ وَ الْمَحَبَّةَ لَهُمْ وَ اللُّطْفَ بِهِمْ وَ لَا تَكُونَنَّ عَلَیْهِمْ سَبُعاً ضَارِیاً تَغْتَنِمُ أَكْلَهُمْ فَإِنَّهُمْ صِنْفَانِ إِمَّا أَخٌ لَكَ فِی الدِّینِ وَ إِمَّا نَظِیرٌ لَكَ فِی الْخَلْق»(310) مهربانى با مردم را پوشش دل خویش قرار ده، و با همه دوست و مهربان باش. مبادا هرگز، چونان حیوان شكارى باشى كه خوردن آنان را غنیمت دانى، زیرا مردم دو دستهاند، دستهاى برادر دینى تو و دسته‌ی دیگر همانند تو در آفرینش مىباشند. ملاحظه کنید براى این‌كه انسان بتواند آسمانى شود راه‌کار همان است که حضرت توصیه می‌فرمایند، آری باید آسمانى فكر كرد تا از تنگنایِ روحیه‌ی گرفتار زمین آزاد شویم.
با توجه به این‌که می‌فرمایند: هر چه برای خود دوست داری برای دیگران دوست بدار در صدد آن هستند تا چنین فرهنگی به جامعه برگردد، اگر دوست دارى وقتى صحبت مىكنى به سخنانت توجه کنند و بر روی آن‌ها فکر نمایند، وقتى سایر افراد صحبت مىكنند به سخنان آن‌ها فکر کن تا با گوهر انسانی آن ها که همان فکر است ارتباط پیدا کنی. اگر دوست دارى وقتى اشتباه كردى دوستانه و در خلوت به تو تذكر دهند، تو نیز براى این كه در وسعت انسانیِ سایر انسان‌ها زندگی کنی اگر با اشتباه افراد روبه‌رو شدی اولاً: احساس کن خودت آن اشتباه را مرتکب شده‌ای. ثانیاً: دوستانه و در خلوت به افراد تذكر بده تا جامعه را از اشتباه مبرا کنی نه آن‌که بخواهی خطاکاران را بکوبی. اگر دوست دارى سخنانت را حمل بر صحت كنند، تو نیز تا آنجا که ممکن است سخنان افراد را حمل بر صحت كن.