عدهای دینداری را رها کرده و به دنبال رزق دنیاییاند. همان رزق را هم با بدی بهدست میآورند، عدهای هم در عینی که دینداری میكنند در کنار فعالیتهایی که باید داشته باشند، آنچه را كه خداوند برای آنها مقدر کرده بهراحتی بهدست میآورند، بدون آنکه خود را آلوده به غفلتها و گناهان بکنند. و لذا حضرت میفرمایند: اصلاً آن مالی که جز با شرّ بدست نمیآید، خیر نیست و تو را به نتایجی که میخواهی نمیرساند. نمونهاش را هم شما در اهل دنیا ملاحظه میکنید که از طریق کوچک کردن خود و آلوده شدن به گناهان، یک زندگی ترتیب میدهند که تازه اول مصیبتهای آنها میشود، با همسر و فرزندانی روبهرو میشوند که هیچ حرمتی را نگه نمیدارند. در ماشین آخرین مدل نشسته و تمام وسایل رفاهی هم به ظاهر برایش فراهم است، ولی به من بگویید این شخص چقدر زحمت كشیده تا اینها را بهدست آورد و چقدر باید زحمت بكشد كه اینها را حفظ كند؟ آیا فرصتی برای اصلاح خود باقی گذارده، یا حالا هم که عمری را خرج کرده تا اینها را بهدست آورده است از این به بعد باید همهی فکر و ذکر خود را صرف کند تا این زندگی را حفظ نماید، آیا فرصتی برای تغییر خود پیدا خواهد کرد؟ انسان مؤمن سنتهای الهی را میشناسد و میداند مایحتاج زندگی زمینیاش به طور طبیعی و با اندک فعالیت، همراه با رعایت انصاف و رعایت دستورات شرع به طرفش میآید.
یكی از عزیزان میگفت: اگر خدا مایحتاج زندگی دنیایی را مثل برگ كاهی جلو پای من قرار داد لگد به آن نمیزنم ولی با آخرین سرعت هم به دنبال آن نمیروم. سیرة امامان ما هم اینگونه بوده است. و چون میدانستند وسعت و یا عدم وسعت رزق در مدیریت خداوند است و اگر هم از آن رزقی که خداوند تقدیر کرده ببخشند در عینی که مفتخر به انفاق شدهاند آن انفاق را خدا با مالی دیگر جایگزین میکند، به راحتی و به مقدار زیاد انفاق میکردند، چون خداوند میفرماید: «قُلْ إِنَّ رَبِّی یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن یَشَاء مِنْ عِبَادِهِ وَیَقْدِرُ لَهُ وَمَا أَنفَقْتُم مِّن شَیْءٍ فَهُوَ یُخْلِفُهُ وَهُوَ خَیْرُ الرَّازِقِینَ»؛(131) بگو در حقیقت پروردگار من است كه روزى را براى هر كس از بندگانش كه بخواهد گشاده یا براى او تنگ مىگرداند و هر چه را انفاق كردید عوضش را او مىدهد و او بهترین روزى دهندگان است.
میگویند امام(ع) دو تا كیسه پول داشتند. كیسهای که دینارهای خرج سالشان در آن بود، كیسه دیگری که در آن مقداری پول بود برای نیازهایی که ممکن است پیش آید. فقیری آمد و تقاضای کمک کرد حضرت به غلامشان گفتند كه آن کیسه پول را به فقیر بده. غلام اشتباهی خرج سال امام و خانواده را به فقیر داد. طرف بعد که سکههای طلا را دید متوجه شد غیر ممكن است كسی این همه پول به فقیر بدهد. کیسه را برگرداند که آیا اشتباه نشده است؟ حضرت میفرمایند بله اشتباه شده اما حالا دیگر آن پولها از آن توست. عرضم این جاست؛ روحی كه میتواند اینقدر راحت ببخشد روحی است كه فوق این دنیا دارد زندگی میكند و متوجه آخر آیه فوق است که خداوند میفرماید: «وَ مَا أَنفَقْتُم مِّن شَیْءٍ فَهُوَ یُخْلِفُهُ وَهُوَ خَیْرُ الرَّازِقِینَ»؛ چون رزق شما مشخص و مقدّر است پس هرچه از آن انفاق کنید خداوند آن را جبران میکند و او بهترین رزق دهندگان است. در راستای این که مؤمن قدرت بخشش و انفاق دارد در شرح حال آیت الله بروجردی«ره» آمده كه اسکناسهایی را خدمت ایشان آورده بودند، در همین لحظه باد میوزد و پولها را پخش میكند، طلبهها جمع می كنند تا به ایشان بدهند، با اینکه آقا جهت امورات حوزه نیاز به پول داشتند، میفرمایند هر كس هر چقدر پول پیش او هست مال خودش. همه اینها حکایت از آن دارد که اینها جای دنیا را و حدّ و اندازه آن را میشناسند که بنا نیست برای به دست آوردن دنیا سجایای اخلاقی از جمله انفاق را زیر پا بگذاریم، و چنین نیست که برای به دست آوردن راحتی دنیا زحمت زیادی را تحمل کنیم. اگر از این دو نکته غفلت کنیم بیخود خود را به زحمت انداختهایم و از فرصت زندگی دنیایی در راستای تغییر خود جهت شایستهشدن برای قرب الهی استفاده نکردهایم.
امیدوارم خداوند توفیق استفاده از فرصت زندگی دنیایی را به نحو اَحسن به همه ما مرحمت فرماید.
«والسلام علیكم و رحمةالله و بركاته»