آیه
أَلَیْسَ اللَّهُ بِکَافٍ عَبْدَهُ وَیُخَوِّفُونَکَ بِالَّذِینَ مِن دُونِهِ وَمَن یُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ هَادٍ
وَمَن یَهْدِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِن مُّضِلٍّ أَلَیْسَ اللَّهُ بِعَزِیزٍ ذِی انتِقَامٍ
ترجمه
آیا خداوند برای بندهاش کافی نیست؟ و مردم تو را از غیر خدا میترسانند و هر که را خدا گمراه کند پس هیچ راهنمایی برای او نخواهد بود.
و هر که را خداوند هدایت کند، پس هیچ گمراه کنندهای برای او نیست، آیا خداوند، نفوذناپذیر و صاحب انتقام نیست.
نکته ها
بت پرستان به پیامبر اسلام میگفتند: اگر بتهای ما را تحقیر کنی، به تو بلا و آزار میرسد. این آیه نازل شد و به حضرت دلداری داد که: «ألیس اللّه بکافٍ عبده»
قرآن، با تعبیرهای گوناگونی مصونیّت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله را از انواع توطئهها مطرح کرده است: نظیر آیهی «و اللّه یعصمک من الناس»**مائده، 67.*** و «انّا کفیناک المستهزئین»**حجر، 95.*** چنانکه خداوند نوح را از غرق شدن و ابراهیم را از آتش و موسی را از خطر فرعون و عیسی را از به دار آویخته شدن حفظ کرد.
وظیفهی ما در هر شرایطی بندگی خداست. در حدیث میخوانیم: «مَن أصبح و همومه هَمٌّ واحد، کفاه اللّه هموم الدنیا والآخرة»**تفسیر روح البیان.*** کسی که همهی تلاش و همتش بندگی خدا باشد، خداوند خواستههای دنیا و آخرتش را برآورده میکند.
پیام ها
1- اگر انسان بندهی خدا شد، بیمه میشود و خداوند امور او را کفایت و کفالت میکند. «ألیس اللّه بکاف عبده»
2- در برابر تهدیدهای دشمنان، با یاد امداد و تکفّل الهی، خود را آرام کنیم. «ألیس اللّه بکافٍ عبده و یخوّفونک»
3- ابزار کافران، ایجاد محیط رعب و وحشت است. «یخوفونک بالّذین من دونه»
4- هدایت و ضلالت به دست خداست، «یضلل اللّه - یهد اللّه» لکن مقدّمات دریافت هدایت یا محروم شدن از آن، به دست انسان است. چنانکه در آیات دیگر میخوانیم: «یهدی اللّه من ینیب»**شوری، 13.*** و «لا یهدی من هو مسرف کذّاب»**غافر، 28.***
5 - از کمی تعداد و امکانات نترسید، از این بترسید که از مدار بندگی خدا بیرون روید، که اگر بندهی او باشید هیچ قدرتی شما را نمیشکند. «فما له من مضل»
6- انسان موجودی است که در سنگدلی به جایی میرسد که هیچ راهنمایی در او مؤثّر نیست. «فما له مِن هاد» و در ایمان به جایی میرسد که هیچ حادثهای او را منحرف نمیکند. «فماله من مضل»
7- گمراه شدن انسان از سوی خداوند بی مقدّمه نیست، کیفر عملکرد خود انسان است. «ذی انتقام»
8 - حمایت خداوند گاهی در قالب تکفل بنده است و گاهی در قالب انتقام از مخالفان. «ذی انتقام»