آیه
قَالُواْ إِنَّا تَطَیَّرْنَا بِکُمْ لَئِن لَّمْ تَنتَهُواْ لَنَرْجُمَنَّکُمْ وَلَیَمَسَّنَّکُم مِّنَّا عَذَابٌ أَلِیمٌ
قَالُواْ طَآئِرُکُم مَّعَکُمْ أَئِن ذُکِّرْتُم بَلْ أَنتُمْ قَوْمٌ مُّسْرِفُونَ
ترجمه
(کفّار به انبیا) گفتند: ما (حضور) شما را به فال بد گرفتهایم (وجود شما شوم است و مایهی بدبختی ما) و اگر از حرفتان دست بر ندارید قطعاً شما را طرد خواهیم کرد و از طرف ما عذاب دردناکی به شما خواهد رسید.
(انبیا در پاسخ) گفتند: شومی شما از خود شماست، آیا اگر پند داده شدید (باید فال بد بزنید)؟ بلکه شما قومی اسرافکارید.
نکته ها
فال بد یکی از خرافاتی است که در قدیم بوده و امروزه نیز در شرق و غرب هست و هر منطقه و قومی به چیزی فال بد میزنند. اسلام آن را شرک دانسته و با جمله «الطیرة شرک»**بحار، ج55، ص322.*** بر آن خط بطلان کشیده و کفّارهی آن را توکّل بر خداوند دانسته است. «کفّارة الطیرة التوکّل»**کافی، ج8، ص198.***
فال بد آثار شومی دارد، از جمله: سوء ظن به افراد، رکود در کارها، تلقین شکست و احساس حقّارت. بدترین آن، فال بد به مقدّسات و اولیای الهی است.
پیام ها
1- در برابر هر سخن انحرافی باید پاسخی روشن عرضه داشت. «قالوا انّا تطیّرنا بکم، قالوا طائرکم معکم»
2- تکذیب «فکذّبوهما»، تحقیر «تطیّرنا بکم» و تهدید «لنرجمنّکم» از حربههای کفّار است.
3- فالگیری و فال زدن، از آداب و رسوم جاهلی است. «تطیّرنا بکم»
4- کسی که منطق ندارد به خرافات متوسّل میشود. «تطیّرنا بکم»
5 - انحراف فکری مقدّمهی انحراف عملی است. «تطیّرنا بکم... لنرجمنّکم»
6- کفر، مایه سنگدلی و جسارت به انبیا است. «لنرجمنّکم»
7- کفّار که در برابر منطق و روش پیامبران منطقی ندارند، پس از تکذیب، دست به تهدید میزنند. «لنرجمنّکم و...»
8 - کار انبیا، غفلت زدایی و توجّه دادن مردم به فطرت سالم است. «ذکّرتم»
9- یکی از جلوههای اسراف، سرکشی و طغیان است. «بل انتم قوم مسرفون»
10- ریشهی بدبختیها طغیان و اسراف است، نه ایمان به خدا و پیامبران. «بل انتم قوم مسرفون»