آیه
یَآ أَیُّهَا الْإِنسَانُ مَا غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِیمِ
الَّذِى خَلَقَكَ فَسَوَّاكَ فَعَدَلَكَ
فِى أَىِّ صُورَةٍ مَّا شَآءَ رَكَّبَكَ
كَلَّا بَلْ تُكَذِّبُونَ بِالدِّینِ
وَ إِنَّ عَلَیْكُمْ لَحَافِظِینَ
كِرَاماً كَاتِبِینَ
یَعْلَمُونَ مَا تَفْعَلُونَ
ترجمه
اى انسان! چه چیز تو را در برابر پروردگار بزرگوارت مغرور و فریب داده است؟
همان كه تو را آفرید و (اندامت را) استوار ساخت و متعادل كرد.
و به هر صورت كه خواست، تو را تركیب كرد.
با این همه، (شما روز) جزا را دروغ مىپندارید.
در حالى كه قطعاً بر شما نگهبانانى (از فرشتگان) گمارده شدهاند.
نویسندگانى بزرگوار،
كه به آنچه انجام مىدهید آگاهند.
نکته ها
«غَرّ» از «غرور» به معناى غفلت، فریب و مغرور، «سوّاك» به معناى استوارى و استقامت و دورى از اعوجاج است و «عدلك» بیانگر تعادل و توازن میان اعضا و جوارح انسان است.
به عمل خود تكیه كنید نه بر كرم خداوند، انبیا از كرم خدا آگاه بودند امّا اهل عمل بودند.
خداوند كریم است: «ربّك الكریم» فرشتگان مأمور او كریماند: «كراماً كاتبین» رسولان او كریماند: «رسول كریم»** حاقّه، 40.*** كتاب او كریم است: «انّه لقرآن كریم»** واقعه، 77.***و پاداش او كریمانه است. «اجر كریم»**یس، 11.***
خداوند كریم است؛ هم گناهان را مىبخشد، هم عیبها را مىپوشاند و هم پاداش را چند برابر مىدهد.
پیام ها
1- انسان، موجودى غافل و فریب خورده است و خود را از عواقب كار و قهر خدا در اَمان مىپندارد. «یا ایّها الانسان ما غرّك بربّك»
2- چرا انسان با آن همه نیاز و ضعف، مغرور باشد؟ «یا ایّها الانسان ما غرّك»
3- بدترین نوع كبر و غرور، آن است كه در برابر پروردگار كریم و هستى بخش باشد. «غرّك بربّك الكریم الّذى خلقك»
4- غرور و غفلت انسان، سوء استفاده از لطف و كرم و پردهپوشى خداست. «ما غرّك بربّك الكریم»
5 - لطف و كرم ابتدایى خدا تنها نسبت به مؤمنان نیست، بلكه نسبت به همه انسانهاست. «یا ایّها الانسان.... بربّك الكریم»
6- غرور انسان، بیانگر غفلت او از نعمتهاى الهى و عظمت آفریدگار است. «ما غرّك بربّك الكریم»
7- درمان غرور، توجّه به الطاف كریمانه است. «الكریم... خلقك فسوّاك فعدلك»
8 - آفرینش، نشانه قدرت، «خلقك» تسویه، نشانه حكمت، «سواك» و اعتدال، دلیل علم او به تمام نیازهاست. «عدلك»
9- آفرینش انسان و هماهنگى و تعادل میان اعضاى او، جلوهاى از كرم خداوند است.«الكریم الّذى خلقك فسوّاك فعدلك»
10- تنوّع شكل و قیافه انسانها، براساس خواستِ حكیمانه خداوند است. «فى اىّ صورة ما شاء ركّبك»
11- براى شكستن غرور، باید نعمتهاى الهى را پىدرپى گوشزد كرد. «خلقك، سوّاك، عدلك، ركّبك»
12- آنكه در دنیا تو را آفرید، در آخرت نیز تو را خلق مىكند، پس تكذیب چرا؟ «كلاّ بل تكذّبون بالدین»
13- كسى كه به دنیا مغرور شود، آخرت را انكار مىكند. «غرّك - تكذّبون»
14- گرچه شما قیامت را منكر مىشوید، ولى فرشتگان كار خود را انجام مىدهند. «تكذّبون... انّ علیكم لحافظین»
15- فرشتگان متعدّد، مسئول حفظ و حراست از انسانها هستند. «لحافظین»
16- فرشتگان، مسئول ثبت و ضبط كارهاى انسانند. «كراماً كاتبین»
17- فرشتگانِ مراقب، در ثبت اعمال برخوردى كریمانه دارند. «كراماً كاتبین»
18- فرشتگان هم متعدّدند، هم تیزبین و هم ریزبین. «یعلمون ما تفعلون»
19- توجّه به ثبت اعمال توسط فرشتگان معصوم، سبب حیا و تقواى انسان مىشود. «یعلمون ما تفعلون»