آیه
وَأَنَّا كُنَّا نَقْعُدُ مِنْهَا مَقَاعِدَ لِلسَّمْعِ فَمَن یَسْتَمِعِ الْأَنَ یَجِدْ لَهُ شِهَاباً رَّصَداً
وَأَنَّا لَا نَدْرِى أَشَرٌّ أُرِیدَ بِمَن فِى الْأَرْضِ أَمْ أَرَادَ بِهِمْ رَبُّهُمْ رَشَداً
وَأَنَّا مِنَّا الصَّالِحُونَ وَمِنَّا دُونَ ذَ لِكَ كُنَّا طَرَآئِقَ قِدَداً
وَأَنَّا ظَنَنَّآ أَن لَّن نُّعْجِزَ اللَّهَ فِى الْأَرْضِ وَلَن نُّعْجِزَهُ هَرَباً
ترجمه
و اینكه ما قبلاً براى (استراق) سمع در مراكزى از آسمان مىنشستیم ولى اكنون هر كه بخواهد استماع كند، شهابى در كمین خود مىیابد.
و اینكه ما نمىدانیم آیا براى كسانى كه در زمین هستند شرى اراده شده یا پروردگارشان برایشان خیر و صلاحى اراده كرده است.
و اینكه بعضى از ما افراد صالحى هستند و بعضى جز آن، در راههاى گوناگون هستند
و اینكه ما مىدانیم كه هرگز نمىتوانیم در زمین خدا را ناتوان سازیم و با فرار از سلطه او خارج شویم.
نکته ها
«رَصَد» اسم جمع «راصد» به معناى مراقب و نگهبان است. «قِدَد» جمع «قدّ» به معناى بریده شده و «طرائق قددا» به معناى مسلكهاى گوناگوناست.
از این آیات استفاده مىشود كه مؤمنان از جنّ، علاوه بر شناخت قرآن، به ضعف خود و عظمت قدرت الهى و قدرت انتخاب و اختیار خود پى بردهاند.
پیام ها
1- نزول قرآن، در آسمانها نیز اثر گذاشت. جنّ قبل از نزول قرآن، اخبار آسمانى را استراق سمع مىكرد و بعد از آن منع شد. «انّا كنّا نقعد منها... فمن یستمع الآن»
2- جنّ، آینده بشر و جهان را نمىداند. «و انّا لا ندرى...»
3- كیفر استراق سمع برخورد شدید است. «شهاباً رصداً»
4- در قرآن، خیر و نیكى به خدا نسبت داده شده، امّا شرّ و بدى نسبت داده نشده و به صورت فعل مجهول آمده است. «اشرّ اُرید... اراد بهم ربّهم رشدّا»
5 - رشد دادن از شئون ربوبیّت است. «ربّهم رشداً»
6- طبیعت و فطرت جنّ بر فساد و شیطنت نیست، میان آنان نیز صالح و غیر صالح وجود دارد. «منّا الصّالحون و منّا دون ذلك»
7- لازمه اختیار و آزادى، گروه گروه شدن است. «كنّا طرائق قدداً»
8 - نه با مقاومت مىتوان خدا را عاجز كرد و نه با فرار. «لن نعجز اللّه فى الارض و لن نعجزه هربا»