آیه
مَا لَكُمْ لَا تَرْجُونَ لِلَّهِ وَقَاراً
وَقَدْ خَلَقَكُمْ أَطْوَاراً
أَلَمْ تَرَوْاْ كَیْفَ خَلَقَ اللَّهُ سَبْعَ سَمَوَاتٍ طِبَاقاً
وَ جَعَلَ الْقَمَرَ فِیهِنَّ نُوراً وَ جَعَل الشَّمْسَ سِرَاجاً
و اللَّهُ أَنبَتَكُم مِّنَ الْأَرْضِ نَبَاتاً
ثُمَّ یُعِیدُكُمْ فِیهَا وَیُخْرِجُكُمْ إِخْرَاجاً
وَ اللَّهُ جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ بِسَاطاً
لِّتَسْلُكُواْ مِنْهَا سُبُلاً فِجَاجاً
ترجمه
شما را چه شده كه از عظمت خداوند نمىترسید؟
در حالى كه خداوند شما را در مراحل گوناگون آفریده است.
آیا نمىبینید كه خداوند چگونه هفت آسمان را بر فراز یكدیگر آفریده است.
و میان آنها ماه را نورى و خورشید را چراغى قرار داده است.
و خداوند شما را همچون گیاهى از زمین رویاند.
سپس شما را در همان زمین باز مىگرداند و شما را بیرون مىآورد.
و خداوند زمین را براى شما بسترى گسترده قرار داده است.
تا در راههاى وسیع آن رفت و آمد كنید.
نکته ها
كلمه «وقار» به معناى ثبوت و چیزى است كه سبب عظمت مىشود. «اَطوار» جمع «طَور» به معناى حالت، مرحله یا صنف است.
«بِساط» از «بسط» به معناى گسترده و «فِجاج» جمع «فجّ» به معناى جاده وسیع است.
كلمه «رجاء» در مقابل یأس است و هرگاه با حرف نفى بیاید به معناى خوف است، یعنى: شما را چه شده كه از عظمت خدا نمىترسید؟ امام باقرعلیه السلام مىفرمایند: معناى آیه این است: «لا تخافون للّه عظمةً»**تفسیر نورالثقلین.***
برخى مقصود «رجاء» را اعتقاد دانستهاند، زیرا كسى كه به چیزى امید دارد قهراً به آن اعتقاد دارد و معناى آیه این است: چه شد شما را كه براى خدا عظمتى قائل نیستید.**تفسیر راهنما.***
«طباق» یا به معناى موافق و مطابق است و یا به معناى طبقه طبقه قرار گرفتن روى هم.
انسان در برخاستن از عناصر طبیعت و زمین، در رشد تدریجى، در كهن شدن و خشك شدن، در باثمر بودن و بىثمر بودن، در تغذیه از زمین، در نیاز دائمى به مربّى و باغبان، مثل سایر نباتات است. «انبتكم من الارض نباتا»
پیام ها
1- هشدار به شكل سؤال، یكى از شیوههاى تربیت است. «ما لكم...»
2- توجه به مراحل آفرینش، انسان را به عظمت خداوند متوجه مىكند. «لاترجون للّه وقارا و قد خلقكم اطوارا»
3- حضرت نوح كه هزاران سال قبل از حضرت عیسى و موسى بوده، مردم را به زیستشناسى و كیهانشناسى دعوت كرد. «خلقكم اطوارا... سبع سموات طباقا»
4- شناخت طبیعت، راهى براى شناخت خداست. «الم تروا...»
5 - تمام هستى، كلاس توحید است. «خلقكم، خلق اللّه سبع سموات، جعل القمر، جعل الشمس، انبتكم، یعیدكم، یخرجكم»
6- كارهاى الهى، هدفمند است. «جعل لكم الارض بساطاً لتسلكوا»
7- توجه به نقش خورشید و ماه در زندگى بشر، راهى براى خداشناسى است. «جعل القمر... نوراً و جعل الشمس سراجاً»
8 - بشر به سیر و سفر و راههاى وسیع نیاز دارد. «لتسلكوا منها سبلاً فجاجا»