تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر سوره غافر
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره 40. غافر آیه 72،71

آیه
إِذِ الْأَغْلاَلُ فِی أَعْنَاقِهِمْ وَالسَّلاَسِلُ یُسْحَبُونَ‏
فِی الْحَمِیمِ ثُمَّ فِی النَّارِ یُسْجَرُونَ‏
ترجمه
آن گاه که غل‏ها در گردن‏هایشان باشد و با زنجیرها کشیده می‏شوند.
در آب جوشان و سپس در آتش سوزانده می‏شوند.
نکته ها
«أغلال» جمع «غُلّ» به معنای آویز و طوقی است که به نشانه‏ی ذلّت بر گردن کسی نهند. «سَلاسل» جمع «سلسلة» به معنای زنجیر و «یسحبون» به معنای کشیده شدن روی زمین است. «یسجرون» به معنای برافروخته کردن آتش است.
آن چه سبب هشدار و تربیت و پیدا شدن تقوا است، ترسیم سیمای قیامت و انواع عذاب‏هایی است که از طریق وحی بیان شده است و ایمان فلسفی که انسان تنها از طریق عدالت و حکمت، آن هم به طور کلی به قیامت معتقد باشد، این آثار را نخواهد داشت. همان‏گونه که اثبات خدا از طریق نفی دور و تسلسل سبب تقوا و تلاش نمی‏شود، گرچه این مباحث عقلی در جای خود کارایی دارند.
در این آیه انواع عذاب برای کافران مطرح شده است:
الف) شکنجه‏ی جسمی در غل و زنجیر. «الاغلال...»
ب) شیوه‏ی بردن به دوزخ که با تحقیر است. «یسحبون»
ج) اول در آب داغ، سپس در آتش دوزخ. «فی الحمیم ثم فی النار»
د) آتش برافروخته‏ی دوزخ که هرگز سردی و تخفیف ندارد. «یسجرون»
ه) سؤال از شرکای خیالی که مایه‏ی شرمندگی آنان است. «قیل لهم این»
پیام ها
1- افراد لجوج به هنگام دیدن عذاب، به انحراف خود پی می‏برند. «فسوف یعلمون اذ الاغلال...»
2- جدال و تکذیب حقّ، انسان را گرفتار انواع عذاب‏ها می‏کند. «یجادلون... کذبوا... اذ الاغلال»
3- بزرگی‏طلبی و تکبّر انسان، در روزگاری به ذلّت تبدیل خواهد شد. (گردن کشی‏ها و طغیان‏ها و غرورها و شرک‏ورزی‏ها بی پاسخ نخواهد ماند). «الاغلال... یسحبون...»