آیه
إِذِ الْأَغْلاَلُ فِی أَعْنَاقِهِمْ وَالسَّلاَسِلُ یُسْحَبُونَ
فِی الْحَمِیمِ ثُمَّ فِی النَّارِ یُسْجَرُونَ
ترجمه
آن گاه که غلها در گردنهایشان باشد و با زنجیرها کشیده میشوند.
در آب جوشان و سپس در آتش سوزانده میشوند.
نکته ها
«أغلال» جمع «غُلّ» به معنای آویز و طوقی است که به نشانهی ذلّت بر گردن کسی نهند. «سَلاسل» جمع «سلسلة» به معنای زنجیر و «یسحبون» به معنای کشیده شدن روی زمین است. «یسجرون» به معنای برافروخته کردن آتش است.
آن چه سبب هشدار و تربیت و پیدا شدن تقوا است، ترسیم سیمای قیامت و انواع عذابهایی است که از طریق وحی بیان شده است و ایمان فلسفی که انسان تنها از طریق عدالت و حکمت، آن هم به طور کلی به قیامت معتقد باشد، این آثار را نخواهد داشت. همانگونه که اثبات خدا از طریق نفی دور و تسلسل سبب تقوا و تلاش نمیشود، گرچه این مباحث عقلی در جای خود کارایی دارند.
در این آیه انواع عذاب برای کافران مطرح شده است:
الف) شکنجهی جسمی در غل و زنجیر. «الاغلال...»
ب) شیوهی بردن به دوزخ که با تحقیر است. «یسحبون»
ج) اول در آب داغ، سپس در آتش دوزخ. «فی الحمیم ثم فی النار»
د) آتش برافروختهی دوزخ که هرگز سردی و تخفیف ندارد. «یسجرون»
ه) سؤال از شرکای خیالی که مایهی شرمندگی آنان است. «قیل لهم این»
پیام ها
1- افراد لجوج به هنگام دیدن عذاب، به انحراف خود پی میبرند. «فسوف یعلمون اذ الاغلال...»
2- جدال و تکذیب حقّ، انسان را گرفتار انواع عذابها میکند. «یجادلون... کذبوا... اذ الاغلال»
3- بزرگیطلبی و تکبّر انسان، در روزگاری به ذلّت تبدیل خواهد شد. (گردن کشیها و طغیانها و غرورها و شرکورزیها بی پاسخ نخواهد ماند). «الاغلال... یسحبون...»