تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر سوره غافر
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره 40. غافر آیه 39،38

آیه
وَقَالَ الَّذِی آمَنَ یَا قَوْمِ اتَّبِعُونِ أَهْدِکُمْ سَبِیلَ الرَّشَادِ
یَا قَوْمِ إِنَّمَا هَذِهِ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا مَتَاعٌ وَإِنَّ الْآخِرَةَ هِیَ دَارُ الْقَرَارِ
ترجمه
و کسی که (از قوم فرعون به موسی) ایمان آورده بود گفت: «ای قوم من! از من پیروی کنید، تا شما را به راه درست هدایت کنم.
ای قوم من! همانا این زندگی دنیا کالایی (ناچیز) است و همانا آخرت، آن سرای پایدار است.
پیام ها
1- گاهی باید تقیه را شکست و عقیده‏ی خود را ابراز کرد. (مؤمن آل فرعون که تا مدّتی ایمان خود را پنهان می‏کرد، تقیه را شکست، در برابر فرعون موضع گرفت و به مردم گفت: از من پیروی کنید.) «و قال الذّی آمن یا قوم اتبعون»
2- وظیفه‏ی مؤمن، دعوت دیگران است.«و قال الذّی آمن یا قوم اتبعون»
3- در دعوت مردم، گاهی باید یک تنه به پاخاست و منتظر دیگران نبود. «قال الذّی آمن»
4- تبلیغ دین در فضای خفقان طاغوتی، به قدری ارزش دارد که خداوند آن را در قرآن بازگو می‏کند و یاد و خاطره‏اش را گرامی می‏دارد. «و قال الذّی امن...»
5 - پیروی از سخن مؤمن، پیروی از خدا و رسول است. «اتبعونی»
6- در شیوه‏ی تبلیغ، دشمن را خلع سلاح و شعارهای زیبای او را شکار کنید. (در آیه‏ی 29 خواندیم که فرعون می‏گفت: «ما اهدیکم الا سبیل الرشاد» من جز به راه رشد، شما را هدایت نمی‏کنم. در این آیه می‏خوانیم که مؤمن آل فرعون نیز می‏گوید: «اهدکم سبیل الرشاد» (آری، رسیدن به رشد و سعادت آرمان همه انسان‏هاست که مستکبران از این آرمان سوء استفاده می‏کنند و مؤمنان باید از این نیاز فطری، به شکل درست استفاده کنند.«اتبعونی اهدکم سبیل الرشاد»
7- رشد، در تشخیص جایگاه دنیا از آخرت است. «سبیل الرشاد یا قوم انّما...»
8 - ایمان به ناپایداری دنیا و پایداری قیامت، زمینه‏ی سعادت و رشد است. «سبیل الرشاد... الحیاة الدنیا متاع»
9- دنیا، جز وسیله‏ای برای کامیابی موقّت نیست. «متاع» (این کلمه به چیزی گفته می‏شود که از آن بهره کم برده می‏شود.)
10- با مقایسه ارزش دنیا وآخرت، حقایق را بهتر درک می‏کنیم. «متاع... دارالقرار»
11- زرق و برق دنیا زودگذر است به جهان ابدی فکر کنیم. «متاع - دارالقرار»
12- در شیوه تبلیغ، به خواسته‏های طبیعی و فطری مردم توجّه داشته باشیم. (زندگی جاودانه خواسته طبیعی و فطری انسان است و مؤمن آل فرعون رسیدن به این خواسته را در گرو پیروی از راه حقّ معرّفی می‏کند.) «یا قوم... الدنیا متاع و انّ الآخرة هی دار القرار»