آیه
یُعَذِّبُ مَن یَشَآءُ وَیَرْحَمُ مَن یَشَآءُ وَإِلَیْهِ تُقْلَبُونَ
وَمَآ أَنتُم بِمُعْجِزِینَ فِی الْأَرْضِ وَلَا فِی السَّمَآءِ وَمَا لَکُم مِّن دُونِ اللَّهِ مِن وَلِیٍّ وَلَا نَصِیرٍ
ترجمه
(خداوند،) هر که را بخواهد عذاب و هر که را بخواهد رحمت میکند، و به سوی او بازگردانده میشوید.
و شما هرگز نمیتوانید خدا را عاجز کنید، نه در زمین و نه در آسمان، و برای شما جز خداوند، ولیّ و یاوری نیست.
نکته ها
شیوهی تربیتی قرآن چنان است که هرگاه مِهر و قهر خداوند را بیان میکند، ابتدا از مهر و رحمت و سپس از قهر و عذاب سخن میگوید، ولی چون این آیه، دنبالهی تکذیب کفّار است، ابتدا دربارهی عذاب و سپس دربارهی رحمت سخن گفته است.
در قرآن کریم، هر جا که جملهی «مَن یشاء» و سخن از اراده و خواست خداوند آمده است، مشیّت با توجّه به حکمت و عدل است، زیرا ارادهی الهی بدون حکمت نیست.
در مجمعالبیان میخوانیم: «ولیّ» کسی است که بدون درخواست، کمک کند و «نصیر» کسی است که با درخواست فرد، او را یاری نماید و کفّار از هر دو محرومند.
پیام ها
1- دشمنان دین، با هرگونه تدبیر و تلاش و توطئهای نمیتوانند بر ارادهی الهی چیره شوند و از مدار قهر او خارج گردند. «و ما انتم بمعجزین»
2- برای شرک زدایی، باید انواع موهومات را نفی کرد. «ما انتم - و لا فی السماء - و لانصیر» به کفّار و دشمنان دین میفرماید: نه شما به تنهایی کارائی دارید، «ما انتم بمعجزین» و نه از دیگران کاری ساخته است. «ما لکم... من ولیّ ولانصیر»