آیه
اُدْعُوهُمْ لِآبَآئِهِمْ هُوَ أَقْسَطُ عِندَ اللَّهِ فَإِن لَّمْ تَعْلَمُواْ آبَآءَهُمْ فَإِخْوَانُکُمْ فِی الدِّینِ وَ مَوَالِیکُمْ وَ لَیْسَ عَلَیْکُمْ جُنَاحٌ فِیمَآ أَخْطَأْتُم بِهِ وَلَکِن مَّا تَعَمَّدَتْ قُلُوبُکُمْ وَکَانَ اللَّهُ غَفُوراً رَّحِیماً
ترجمه
آنان (پسر خواندگان) را به نام پدرانشان بخوانید، که این نزد خداوند عادلانهتر است، پس اگر پدرانشان را نمیشناسید، آنان برادران دینی و موالی شما هستند؛ و در آنچه (پیش از این) خطا کردید (و پسر خواندگان را فرزند خود دانستید) گناهی بر شما نیست، ولی در آنچه دلهایتان قصد و عمد داشته (مسئولید) و خداوند آمرزندهی مهربان است.
پیام ها
1- رابطهی نسبی افراد را با پدران واقعیشان حفظ کنیم. «ادعوهم لابائهم» (در شناسنامهی افراد باید نام پدرشان باشد.)
2- با افرادی که پدرشان شناخته شده نیست، محترمانه، عاطفی و برادرانه رفتار کنیم. «فاخوانکم فی الدین» (افرادی در جنگها اسیر و سپس مسلمان میشدند، ولی مسلمانان پدر آنان را نمیشناختند.)
3- «برادر دینی»، یک اصطلاح قرآنی است. «اخوانکم فی الدین»
4- بردههای آزاد شدهای را که پدرشان معلوم نیست، دوست و مولی بخوانید. «و موالیکم»
5 - قصد، نیّت و آگاهی، در ارتکاب جرم مؤثّر است. «اخطأتم - تعمّدت قلوبکم»
6- تغییر آگاهانهی شناسنامهها و نسبتها جرم است. «و لکن ما تعمّدت قلوبکم»
7- به حساب نیاوردن گناهان غیر عمد و خطایی، برخاسته از آمرزندگی و مهربانی خداوند است. «لیس علیکم جناح فیما اخطأتم... و کان اللّه غفوراً رحیماً»
8 - مغفرت خداوند همراه با مهربانی و شفقت است. «غفوراً رحیماً»