از نمازهای مستحب دیگر، نماز عید فطر و عید قربان است که دو رکعت است با 9 تکبیر و قنوت (پنج تکبیر در رکعت اول و چهار تکبیر در رکعت دوّم پیش از رکوع، و خواندن دعا پس از هر تکبیر در قنوت).
نماز عید فطر که در روز اول ماه شوال پس از یک ماه روزه رمضان برگزار میشود شکرانه توفیق الهی است برای ادای آن فریضه و پاداشی برای مؤمنان روزه دار.
امام باقر علیه السلام به جابر فرمود:
در روز اوّل شوال، منادی آسمانی ندا میدهد: ای مؤمنان، بشتابید به سوی جایزههایتان. ای جابر! جایزههای الهی مثل جوایز این سلاطین نیست.**وسائلالشیعه، ج 5، ص 140، منلایحضرهالفقیه، ج 1، ص 511.***
عید فطر، از اعیاد بزرگ اسلامی است و خواندن نماز در آن روز، تقویت پیوند انسان با خدای خویش است و به عید هم رنگ و جلای الهی میدهد.
امام رضا علیه السلام فرمود:
روز عید فطر برای آن جهت قرار داده شده که مسلمانان گرد هم آیند و به بزرگداشت خداوند و نعمتهایش بپردازند. روز عید است و اجتماع، روز زکات است. روز توجّه به آفریدگار و نالیدن به درگاه او.**وسائلالشیعه، ج 5، ص 141، منلایحضرهالفقیه، ج 1، ص 522. ***
حضرت علی علیه السلام فرمود:
ای مردم! عید فطر، روزی است که نیکوکاران پاداش میگیرند و بدکاران زیان میکنند، شبیهترین روزها به قیامت است. با بیرون آمدنتان از خانهها به مصلّی، برانگیخته شدن از قبر به صحرای محشر را به یاد آورید. و با ایستادن در مصلا، به یاد وقوف در عرصه قیامت در پیشگاه خدا بیفتید و با بازگشت به خانههایتان، بازگشت به منازل خود در بهشت و جهنم را به یاد آورید.**وسائلالشیعه، ج 5، ص 141.***
حضور در جمع انبوه نمازگزاران عید فطر و قربان، پیوستن به دریای بیکران ملّت است و نیایش جمعی به درگاه خداوند که بیشتر و سریعتر، لطف خود را شامل حال نمازگزاران روزه دار میکند که یک ماه رمضان، در اطاعتِ امر او بودهاند.
حالت خاصی که در روز عید و هنگام نماز به مسلمانان دست میدهد، غیر از روحیه تعبّد و خشوع و شکسته دلی و گرایش به توجّه و معنویات، روح اخوّت و صمیمیت را میان آنان زندهتر میسازد و پیوندها را تقویت میکند.
در قنوت نماز عید، دعای «اللّهم اَهْلَ الْکِبْریاءِ وَالْعَظَمَةِ ...» خوانده میشود، که ضمن ستایش خدا به صفاتی همچون عظمت و جلالت، آمرزندگی و بخشش و رحمت، خداوند را به مقام پیامبر و دودمان پاکش سوگند میدهیم و بهترین خواستههای صالحان را از خدا میخواهیم و از همه بدیها و شرور به او پناه میبریم.
سجدههای شکر و سجدههای همراه با «اَلْعَفو، اَلْعَفو» اوج این عبودیت و خشوع و بندگی است.